Leven met je lijf – ‘ACT op zijn best’

Stel: je bent altijd heel gezond geweest en krijgt ineens te maken met onverklaarbare duizelingen. Ze gaan niet weg, hoe hard je het ook probeert. De reguliere artsen vinden niets. Je wendt je tot Dr. Google en het alternatieve circuit. Je probeert dingen waar je grote vraagtekens bij zet – en toch doe je het. Iemand zei dat het mogelijk echt kon werken voor jou, en je wilt geen enkele kans missen. Want zo kan en wil je niet langer doorgaan.

Dit overkwam Liselotte Delwel, auteur van Leven met je lijf.

Strijden tegen de ziekte of klachten

We willen allemaal liever geen nare dingen in ons leven. We houden ze het liefst op afstand en vechten ertegen. Soms bewust, soms onbewust. We willen ons goed voelen, terwijl het soms juist nodig is om bewust te voelen wat we voelen. De meeste emoties duren namelijk maar kort als je ze toelaat.

Liselotte helpt je stap voor stap tot nieuwe inzichten te komen, zodat je hier anders en lichter mee kunt omgaan. Soms kunnen we niet anders dan bepaalde klachten of diagnoses accepteren. Door te blijven vechten kun je uren, dagen, weken, maanden, soms zelfs jaren – of een leven lang – hierop leeglopen. Hoe zwaar je iets laat wegen, daar heb je altijd een keuze in.

Het is soms wat het is

Liselotte neemt je mee op haar eigen reis – en die van haar cliënten wanneer dat verhelderend is – door het medisch circuit, en uiteindelijk naar acceptatie van de situatie. Het is soms wat het is.

Ze vertelt over het onbegrip dat ze op haar pad ondervond, haar eigen gevecht met het accepteren en omarmen van de duizelingen en wat haar hielp dit een plek te geven in haar leven. Zoals het inzien van de menselijkheid van zorgverleners, het toelaten van de wanhoop als een behandeling niet werkt, en meer.

We hebben allemaal last van verschillende klachten, maar delen hetzelfde, schrijft Liselotte treffend: de angst, de eenzaamheid en het verdriet van niet meer ‘normaal’ kunnen functioneren.

Liselotte coacht je met dit boek als een goede vriendin die met je meeloopt op jouw reis naar een andere manier van omgaan met klachten. Ze deelt eerlijk en open waar jij waarschijnlijk ook tegenaan loopt en geeft je veel tips, tools en praktische oefeningen die direct inzicht en verlichting kunnen bieden. Hoe fijn is dat?

Wat staat er in het boek? 

Omdat we pijn en ongemak niet willen voelen, ontwikkelen we allerlei coping- of vermijdingsstrategieën. Soms proberen we controle te houden, maar dat kan ertoe leiden dat we van de regen in de drup belanden. Denk aan eindeloos Googelen tot diep in de nacht over je klachten – dat is niet-functionele coping.

Gelukkig zijn er ook functionele copingstrategieën, zoals goed voor jezelf zorgen als je moe bent of pijn hebt. Samen met Liselotte onderzoek je welke triggers je hebt en welke copingstrategieën je liever loslaat. Want controle willen houden en blijven vechten kost op de lange termijn veel energie.

Acceptatie en bereidheid

Een alternatief voor vechten is bereidheid: de stap naar acceptatie. En dat betekent niet ‘oh, ik moet het dus maar lijdzaam ondergaan’. Nee, dit is een actieve stap: de bereidheid om stil te staan bij een vervelend gevoel, gedachte of emotie en te erkennen dat dit moeilijk, naar of pijnlijk is. En dat dat helemaal oké is.

Liselotte biedt inzichten en oefeningen om ‘daden van bereidheid’ in je leven te integreren. Ze helpt je je ‘moeten’-regels te doorbreken en geeft tips om beter te voelen wat je écht voelt, bijvoorbeeld met mindfulness-oefeningen.

Pijn en lijden

In hoofdstuk vier staan pijn (wat je meemaakt, ‘schone pijn’) en lijden (wat je hoofd ervan maakt, ‘vieze pijn’) centraal. Als je daarin meegaat, noemen we dat in ACT ‘fusie’; als je er afstand van neemt, heet dat ‘defusie’.

Liselotte geeft je oefeningen om het stemmetje in je hoofd te temperen als het je belemmert (fusie versus defusie). Want dat stemmetje heeft overal een mening over en slaat vaak alarm om niets. Herkenbaar?

Jij als zelf, je hele verhaal

Ziek zijn is een groot onderdeel van je leven geworden. Maar dat is het ook: een onderdeel. Je bent zoveel meer dan je klachten. In hoofdstuk vijf ga je opnieuw ontdekken wie je bent en onderzoeken of je voldoende aan zelfzorg doet.

Het is moeilijk om je groot te houden voor de buitenwereld, en je wilt niet als ‘zeur’ worden gezien. Hoofdstuk zes gaat over je eigen grenzen bewaken, maar ook erkennen wat je klachten betekenen voor je partner en naasten. De oefening ‘De kracht van erkenning / Wat heb je nodig?’ helpt je hier meer oog voor te krijgen.

Waardevol leven

Omgaan met obstakels wordt makkelijker als je dingen doet die belangrijk voor je zijn. Wat is écht waardevol voor jou? En hoe handel je daarnaar? Dat staat in het laatste hoofdstuk centraal.

Wat zou je heel graag willen doen, ondanks of met je klachten? Wat kan wél en wat niet? Wat kan nu en wat later – maar dat gaat dan zeker gebeuren, aldus je nieuwe beste vriendin!

Liselottes grote wens is natuurlijk dat je klachtenvrij zou kunnen leven. Maar als dat niet mogelijk is, hoopt ze dat je met dit boek toch een vol en gelukkig leven kunt leiden (in plaats van vooral lijden).

Leven met je lijf helpt iedereen met chronische pijn of klachten om hier op een toegankelijke en laagdrempelige manier lichter mee om te gaan. En ik denk dat het ook heel waardevol is voor mensen die zich snel zorgen maken over hun gezondheid. 

Niet alleen een juweel vanwege de vele oefeningen en inzichten, maar ook omdat het is geschreven vanuit het perspectief van een juweel van een psycholoog-vriendin.

ACT op zijn best.