Er wordt in Hoe leiders denken recent onderzoek aangehaald en de schrijver geeft veel praktijkvoorbeelden die zijn aanpak onderschrijven. Dat neemt niet weg dat dit uitzonderlijke voorbeelden zijn en (helaas nog) niet representatief voor het denken en handelen van de leiders en managers van nu.
Hougaard pleit ervoor dat leiders drie kernkwaliteiten ontwikkelen: een stabiele geest die mindful kan reageren, onbaatzuchtige zelfverzekerdheid en verstandige compassie. Hij licht zijn zienswijze uitgebreid toe en geeft praktische adviezen hoe je dit gedachtengoed in de praktijk kunt brengen. Bovendien laat hij zien dat het loont om ‘mindful’ te werken.
Ik hoop dat dit boek gaat leveren om managers over deze streep te trekken, want dat er nog een lange weg te gaan is, illustreert de titel van een artikel over een training mindfulness in het FD van 28 juli 2018: ‘Naar een rozijn leren luisteren’. De redacteur, die zelf de training ging volgen, kreeg van zijn collega’s opmerkingen als: ‘jij liever dan ik’, ‘dat gezweef is toch verschrikkelijk?’, ‘vaag gedoe’, etc..
De redacteur was niettemin enthousiast na de training, maar realiseert zich dat het heel veel oefening vergt. Daar kan dit boek prima bij helpen. Hulp bij het oefenen om mindful, onbaatzuchtig en met compassie te werken, geeft de schrijver op drie niveaus: werken aan jezelf, aan je team en aan je organisatie. Hij geeft oefeningen om over jezelf na te denken en over je relaties met de mensen in je team.
Voorbeeldgedrag van leiders, maar ook de werkwijzen, beleid en procedures zo inrichten dat zij in lijn zijn met de nieuwe manier van werken, is noodzakelijk om de benodigde transformatie te bewerkstelligen. Hij besteedt daarom ook aandacht aan de cultuur van de organisatie. Het is de kunst, schrijft Hougaard om in onze PAID-werkelijkheid, P(pressure)A(always on)I(information overload)D(distracted environment), de focus en prioritering vast te houden. Het is de kunst om elkaar op een goede manier feedback te leren geven waardoor mensen zich gelijkwaardig behandeld voelen en erkenning krijgen. Het is de kunst om een werkomgeving te creëren waarin mensen compassie en vertrouwen ervaren. Samen sterk staan en elkaar niet bevechten om de uitdagingen waarvoor wij in deze tijd staan, aan te kunnen. Dat is zijn goed onderbouwde pleidooi en dat begint met onze eigen geest. Hougaard benadrukt dat onze geest ons gedrag bepaalt en dat ons gedrag de mensen aan wie wij leidinggeven, vormt.
Hierover nadenken, is mijn ervaring, heeft niet de prioriteit van veel leiders. Er is nog veel werk aan de winkel (te beginnen met de redacteuren van het FD). Maar als alle managers en leiders van nu Hoe leiders denken lezen en ernaar gaan handelen, dan zie ik de toekomst hoopvol in!
Dr. Pauline Voortman, oprichter van Trustworks BV, ondersteunt organisaties bij het werken aan een cultuur van vertrouwen. Ze is ook auteur van Vertrouwen werkt, en werkt op dit moment aan haar nieuwe boek.
