Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

trefwoord

Groepsontwikkeling: het proces van werkgroep naar succesvol team

Elke groep mensen die samenwerkt, maakt een ontwikkeling door. Van een verzameling individuen tot een effectief samenwerkend team. Deze ontwikkeling verloopt niet altijd vanzelf of lineair. De wetenschap en praktijk bieden verschillende inzichten in hoe groepen zich ontwikkelen, welke fasen ze doorlopen en hoe leiders dit proces kunnen begeleiden. Op deze pagina vindt u de belangrijkste kennis over groepsontwikkeling.

Theorieën over groepsontwikkeling: fasemodellen en alternatieven

Er bestaan verschillende theoretische benaderingen om groepsontwikkeling te begrijpen. De bekendste is het fasenmodel van Tuckman, maar inmiddels zijn er nieuwe inzichten die dit model nuanceren of zelfs ter discussie stellen.

Monique Bekker
Groepsdynamica
In 'Groepsdynamica' beschrijven David en Frank Johnson verschillende ontwikkelingsfasen van groepen. Het boek onderscheidt de inclusiefase, controlefase en affectiefase die teams doorlopen. Deze klassieke benadering geeft inzicht in hoe groepsdynamiek zich stapsgewijs ontwikkelt en wat er in elke fase speelt.
Boek bekijken
€ 52,95
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Het klassieke model van Tuckman (forming, storming, norming, performing) is decennialang het kader geweest voor begrip van groepsontwikkeling. Toch plaatsen moderne onderzoekers kanttekeningen bij de geldigheid ervan.

Karin Derksen: ‘De meeste teams kunnen veel beter presteren’
Bert Peene
Volgens Karin Derksen is er geen wetenschappelijk bewijs voor Tuckmans fasemodel. In dit artikel stelt ze: 'Het gaat hier om het idee dat teams zich fasegewijs ontwikkelen. Daar is vanaf de jaren '60, toen Tuckman et al. op basis van een literatuurstudie hun fasemodel ontwikkelden, geen bewijs in de praktijk voor te vinden.' Een kritisch geluid dat aanzet tot herzien van onze aannames over groepsontwikkeling.
Piet Weisfelt Agniet van Andel
De geheimen van de groep
'De geheimen van de groep' van Agniet van Andel en Piet Weisfelt biedt een rijke analyse van de verschillende fasen van groepsontwikkeling, van vorming tot synergie. Het boek beschrijft hoe groepen evolueren en wat er op elk moment nodig is om een volgende ontwikkelingsstap te maken.
Boek bekijken
€ 57,95
Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis

Auteurs die schrijven over 'groepsontwikkeling'

Het groepswezen: de groep als aparte entiteit

Een vernieuwende kijk op groepen is het concept van 'het groepswezen': de groep als collectieve entiteit die naast de individuele leden om aandacht vraagt.

Bart van der Velpen: ‘Iedere groep is een entiteit op zich’
Jeroen Ansink
In 'Iedere groep is een entiteit op zich' wordt uitgelegd hoe een groep een eigen identiteit ontwikkelt, die beschreven wordt als 'het groepswezen'. Dit groepswezen begint al bij drie mensen en heeft een eigen gedrag dat niet te voorspellen is op basis van de individuele teamleden. Het artikel laat zien hoe teams kunnen leren omgaan met deze entiteit.
Het groepswezen - Leidinggeven aan je team als geheel
Bart van der Velpen
Het artikel 'Het groepswezen - Leidinggeven aan je team als geheel' beschrijft hoe je als leider moet afstemmen op de collectieve entiteit die een team vormt. Door eerst mee te bewegen en vervolgens constructief in conflict te gaan, kun je het groepswezen leren kennen en beïnvloeden.

Van theorie naar praktijk: effectieve groepsbegeleiding

Hoe vertaal je theoretische inzichten over groepsontwikkeling naar effectieve interventies in de praktijk? Verschillende benaderingen bieden handvatten voor begeleiders en teamleiders.

SPOTLIGHT: Jan Remmerswaal

Jan Remmerswaal is een autoriteit op het gebied van groepsdynamica. Als sociaal-psycholoog heeft hij de afgelopen dertig jaar talloze opleidingen en cursussen verzorgd. Zijn Handboek Groepsdynamica is een standaardwerk dat diepgaand inzicht biedt in groepsprocessen en hoe deze te begeleiden. Meer over Jan Remmerswaal
Jan Remmerswaal
Handboek groepsdynamica - 11de herziene druk
Het 'Handboek groepsdynamica' van Remmerswaal is een klassieker in het vakgebied. In hoofdstuk 5 behandelt hij verschillende modellen van groepsvorming en -ontwikkeling, waaronder zijn eigen zes fasen van groepsontwikkeling. Dit boek biedt zowel theoretische inzichten als praktische handvatten voor groepsbegeleiders.
Boek bekijken
€ 59,95
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Kracht in samenwerken - Regie nemen in processen van zelfsturing en teamontwikkeling
Veronique Kilian
Het artikel 'Kracht in samenwerken' vergelijkt groepsontwikkeling met de levensloop van een mens. Het beschrijft zes fasen, van 'afwachten en oriënteren' tot 'afsluiting en afscheid', en geeft praktische handvatten voor teamleiders om hun teams door deze fasen heen te begeleiden.

Psychologische veiligheid als voorwaarde voor groepsontwikkeling

Voor een gezonde groepsontwikkeling is psychologische veiligheid essentieel. Zonder veiligheid stagneert de ontwikkeling van een team.

Silvia Prins
Teamleiderschap als ambacht
In 'Teamleiderschap als ambacht' laat Silvia Prins zien hoe groepen zich ontwikkelen en welke fasen ze doorlopen. De auteur benadrukt dat leidinggevenden inzicht moeten hebben in dit ontwikkelingsproces én moeten zorgen voor een veilige omgeving om effectief te kunnen coachen naar een volgende ontwikkelingsfase.
Boek bekijken
€ 28,80
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Psychologische veiligheid gaat niet over lief zijn of het verlagen van je prestatiestandaarden. Integendeel: het gaat over het erkennen dat excellente prestaties openheid, flexibiliteit en wederzijdse afhankelijkheid vragen. En dat je dat alleen kan ontwikkelen in een psychologisch veilige omgeving. Uit: Teamleiderschap als ambacht

Groepsontwikkeling in agile teams en hybride werkomgevingen

De wereld van werk verandert snel. Wat betekent dit voor groepsontwikkeling in nieuwe werkvormen zoals agile teams of bij hybride werken?

Schrijf je eigen formule voor teamsucces
Bert Peene
In 'Schrijf je eigen formule voor teamsucces' wordt besproken hoe teams zich ontwikkelen in een steeds vloeibaarder wordende werkomgeving. Het artikel beschrijft hoe professionals gemiddeld in acht teams werken, waardoor er onvoldoende tijd en ruimte is om te investeren in het sociale weefsel. Dit vraagt om nieuwe benaderingen van groepsontwikkeling.
Jan Remmerswaal Bertus Leijenhorst
Groepsdynamica, de basis
'Groepsdynamica, de basis' van Bertus Leijenhorst en Jan Remmerswaal biedt in hoofdstuk 3 een uitgebreide analyse van verschillende modellen van groepsontwikkeling, waaronder het zesfasenmodel. Dit geeft inzicht in de dynamiek van moderne teams en hoe deze zich ontwikkelen van vorming tot autonomie.
Boek bekijken
€ 43,50
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Agile teams - Hoe dan?! Zo help jij agile teams aantoonbaar naar topresultaten en werkplezier
Francisca Dalstra
Het artikel 'Agile teams - Hoe dan?!' beschrijft hoe agile teams zich ontwikkelen in het ritme van sprints en retrospectives. Deze korte cycli zijn effectief voor directe aanpassingen, maar maken diepere en duurzamere veranderingen binnen het team uitdagend. De MTD-aanpak biedt een praktische methode voor duurzame ontwikkeling in agile teams.

Collectieve intelligentie: van individuele prestaties naar teamsynergie

Een belangrijk doel van groepsontwikkeling is het benutten van de collectieve intelligentie van het team. Hoe bereik je deze synergie?

Spotlight: Gert Alblas

Gert Alblas is als sociaal- en organisatiepsycholoog een expert op het gebied van groepsdynamica. Hij combineert wetenschappelijke inzichten met praktische toepassingen, wat zijn werk bijzonder waardevol maakt voor professionals die met teams werken.
Gert Alblas Willem Vos
Inleiding groepsdynamica
In 'Inleiding groepsdynamica' wijden Gert Alblas en Willem Vos hoofdstuk 2 deels aan fasen in groepsontwikkeling en kenmerken van het ontwikkelingsproces. Ze leggen uit hoe groepen door verschillende fasen evolueren en wat dit betekent voor het benutten van de collectieve intelligentie en capaciteiten van het team.
Boek bekijken
€ 57,96
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Wat gebeurt hier nu eigenlijk? - Groepsdynamiek: je kunt het alleen veranderen als je het ziet
Bas van Kesteren
Het artikel 'Wat gebeurt hier nu eigenlijk?' beschrijft hoe groepsdynamiek bepalend is voor teamprestaties. Door het herkennen van groepsgedrag, kennis van gedragswetenschap en de juiste impulsen kan een team in de 'Forward Thinking modus' worden gezet - van passief naar actief, van individueel naar collectief, van meningen naar oplossingen.

High Impact Teaming: een nieuwe benadering van groepsontwikkeling

Een recente ontwikkeling is het concept van High Impact Teaming (HIT), dat teams handvatten biedt om samen te leren en te presteren.

Stefan Decuyper: ‘Topteams ontwikkelen hun eigen formule om beter samen te leren’
Bert Peene
In 'Stefan Decuyper: Topteams ontwikkelen hun eigen formule om beter samen te leren' wordt het HIT-concept uitgelegd als een methode voor effectief teamleren. Decuyper stelt: 'Elk team dat top prestaties neerzet, heeft op de één of andere manier geleerd om de eigen formule te ontwikkelen en te blijven aanscherpen.'
Groepsbehandeling en teambegeleiding in de zorg Uit 'Groepsbehandeling en teambegeleiding in de zorg' van Willem de Haas leren we dat groepsontwikkeling een continue proces is. Groepsbegeleiders moeten de huidige ontwikkelingsfase kunnen herkennen, accepteren dat elke groep een eigen tempo heeft, en gerichte interventies inzetten die passen bij die specifieke fase.

De interactielagen in teamontwikkeling

Een recente benadering kijkt naar de verschillende lagen waarop interacties in teams plaatsvinden en hoe deze de groepsontwikkeling beïnvloeden.

Begrijp je het niet of bevalt het je niet? Sterkere teams met de 5 interactielagen
Jaap Weijers
Het artikel 'Begrijp je het niet of bevalt het je niet?' introduceert een model met vijf interactielagen: inhoud, procedure, gedrag, binnenwereld en script. Door te herkennen welke laag aandacht nodig heeft, kun je effectiever invloed uitoefenen op teamontwikkeling. Dit vormt een alternatief voor fasemodellen zoals dat van Tuckman.
Willem de Haas
Groepsbehandeling en teambegeleiding in de zorg
In 'Groepsbehandeling en teambegeleiding in de zorg' besteedt Willem de Haas een volledig hoofdstuk aan het herkennen en bevorderen van groepsontwikkeling. Hij beschrijft hoe zorgteams de verschillende fasen doorlopen en wat dit betekent voor de kwaliteit van zorg die ze kunnen leveren.
Boek bekijken
€ 56,50
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Teamontwikkelruimte: de sociale ruimte voor groei

Een belangrijk concept in moderne benaderingen van groepsontwikkeling is de 'teamontwikkelruimte', een sociale ruimte waarin teamleden elkaar de ruimte geven om te groeien.

Groepsdynamica Uit 'Groepsdynamica' leren we dat groepsontwikkeling niet alleen gaat over het doorlopen van fasen, maar ook over het creëren van een balans tussen taakgericht en sociaal-emotioneel gedrag. Voor een gezonde groepsontwikkeling moeten beide aspecten aandacht krijgen, iets wat vaak wordt onderschat door teamleiders die vooral op resultaten sturen.

Conclusie: een geïntegreerde benadering van groepsontwikkeling

Groepsontwikkeling is geen lineair proces dat volgens vaste stappen verloopt. Moderne inzichten laten zien dat het een complex samenspel is van verschillende factoren: de individuen in het team, hun onderlinge interacties, het 'groepswezen' als geheel, het leiderschap, de context en de opgave waar het team voor staat. Voor een succesvolle begeleiding van teams is het belangrijk om vanuit verschillende perspectieven naar groepsontwikkeling te kijken en interventies af te stemmen op wat het team op dat moment nodig heeft. Door voortdurend te werken aan psychologische veiligheid, heldere doelen, effectieve interacties en collectief leren, kunnen teams zich optimaal ontwikkelen en hun volledige potentieel benutten.

Boeken over 'groepsontwikkeling' koop je bij Managementboek.nl

Producten over 'groepsontwikkeling'

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden