Pensioengids 2020

Voorwoord 15

0 Vernieuwing pensioenstelsel
0.0 Wegwijzer 19
0.1 Het pensioenakkoord 19
0.1.1 Afschaffing doorsneesystematiek 19
0.1.2 Compensatie transitie 20
0.1.3 Houdbaarheid verplichtstelling 20
0.1.4 Meer keuzemogelijkheden 20
0.1.5 Pensioencontracten op een nieuwe leest 20
0.1.6 Eén fiscaal kader voor alle pensioencontracten 20
0.1.7 Zelfstandigen 21
0.1.8 Aanpak witte vlek 21
0.1.9 Nabestaandenpensioen 21
0.1.10 Gezond naar pensioendatum 21
0.2 Planning uitwerking pensioenakkoord 22
0.2.1 Vernieuwing tweede pijler pensioen 22
0.2.2 Duurzame inzetbaarheid en zware beroepen 22
0.2.3 Europeesrechtelijke houdbaarheid 22
0.2.4 Onderzoek uittreden na een aantal dienstjaren 22
0.2.5 Nabestaandenpensioen 22
0.2.6 Aanpak witte vlek 22
0.2.7 Pensioenopbouw zelfstandigen 22
0.2.8 Bedrag ineens 22
0.2.9 Verkenning verdergaande keuzemogelijkheden 23
0.2.10 Arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen 23
0.2.11 Overige onderwerpen 23

1 Inleidend hoofdstuk
1.1 Driepijlersysteem en Pensioenschijf van 5 27
1.1.1 De drie pijlers 28
1.1.2 Overige bijzondere onderwerpen 29

2 De basisvoorzieningen
2.0 Wegwijzer 33
2.1 Inleiding 33
2.2 Algemene ouderdomswet (AOW) 33
2.2.1 In het kort 33
2.2.2 Actuele ontwikkelingen 33
2.2.3 Wie zijn verzekerd? 34
2.2.4 De AOW kent een opbouwsysteem (art. 7 AOW) 34
2.2.5 AOW-gerechtigde leeftijd en aanvangsleeftijd 34
2.2.6 De hoogte van de AOW-uitkering 35
2.2.7 Ongehuwd samenwonen 35
2.2.8 Inkomensafhankelijkheid van de toeslag 36
2.2.9 Vrijlatingsregeling partnertoeslag 36
2.2.10 Einde van de toeslag 36
2.2.11 Korting van de uitkering 37
2.2.12 Overbruggingsuitkering AOW 37
2.2.13 Uitvoering 38
2.2.14 Overlijdensuitkering 38
2.2.15 Vakantie-uitkering 38
2.2.16 Vrijwillig verzekeren 38
2.2.17 Bezwaar en beroep 38
2.2.18 AOW in het buitenland 39
2.2.19 AOW in detentie 39
2.3 Algemene nabestaandenwet (Anw) 39
2.3.1 In het kort 39
2.3.2 Rechthebbenden nabestaandenuitkering 39
2.3.3 Ook ongehuwd samenwonenden 39
2.3.4 Als er sprake is van echtscheiding 40
2.3.5 Einde van het recht op nabestaandenuitkering 40
2.3.6 Beperking van het recht op nabestaandenuitkering 40
2.3.7 Hoogte van de uitkering 40
2.3.8 De inkomenstoets 41
2.3.9 Vrijlating 41
2.3.10 Wezenuitkering 41
2.3.11 Vakantie-uitkering 41
2.3.12 Uitvoering Anw 42
2.3.13 Overlijdensuitkering 42
2.3.14 Vrijwillig verzekeren 42
2.3.15 Bezwaar en beroep 42
2.3.16 Anw in het buitenland 42
2.4 De arbeidsongeschiktheidsverzekeringen WIA, WAO en Wajong 43
2.4.1 In het kort 43
2.4.2 Wat is arbeidsongeschikt? 43
2.4.3 De WIA 43
2.4.4 Uitkeringsstructuur 44
2.4.5 IVA 44
2.4.6 Flexibele keuring IVA 44
2.4.7 WGA 44
2.4.8 Minder dan 35% arbeidsongeschikt 45
2.4.9 De WAO 45
2.4.10 Financiering en eigen risico dragen 45
2.4.11 Re-integratie-instrumenten 46
2.4.12 Zelfstandigen 46
2.4.13 Toeslag en tegemoetkoming 46
2.4.14 Vakantie-uitkering 46
2.4.15 Uitvoering 46
2.4.16 Beroep 46
2.4.17 De Wajong 46
2.5 De Wet IOAW, Wet IOAZ, IOW en de Participatiewet 47
2.5.1 Wet IOAW in het kort 47
2.5.2 Wie hebben recht op IOAW-uitkering? 47
2.5.3 IOW in het kort 47
2.5.4 Wie hebben recht op een iow-uitkering? 47
2.5.5 Wet IOAZ in het kort 48
2.5.6 Wie hebben recht op een IOAZ-uitkering? 48
2.5.7 De Participatiewet en vrijlating pensioen 48
2.5.8 Hoogte van de uitkering 49
2.5.9 Korting van de uitkering bij inkomen in het huishouden 49
2.5.10 Uitvoering 49

3 Pensioenregelingen en financieringsmethoden
3.0 Wegwijzer 53
3.1 Pensioenregelingen 53
3.1.1 Vormen pensioenovereenkomst 53
3.1.2 Beschikbare premieregeling (premieovereenkomst) 54
3.1.3 Uitkeringsovereenkomst 66
3.1.4 Bijzondere onderwerpen 72
3.2 Financieringsmethoden 76
3.2.1 De grondslagen voor een levensverzekering 76
3.2.2 Financieringsstelsels 79
3.2.3 Risicopremie 82
3.2.4 Koopsommensysteem 82
3.2.5 Verbod uitstelfinanciering pensioen 85
3.2.6 Backservice en comingservice 85
3.2.7 Eerder of later met pensioen 86
3.2.8 Pensioen in relatie tot AOW 87
3.2.9 Vermogensvorming 89

4 Opzet en uitvoering van pensioenregelingen
4.0 Wegwijzer 95
4.1 Tweede pijlerpensioen: het pensioen van werknemers 95
4.1.1 Pensioen en de PW 95
4.1.2 De pensioenovereenkomst 96
4.1.3 Bewijslast pensioenovereenkomst 97
4.1.4 Pensioenovereenkomst bij de overgang van een onderneming 97
4.1.5 Onderscheid tussen pensioen en VUT 98
4.1.6 Gelijke behandeling 98
4.1.7 Medische keuringen 101
4.2 Voorwaarden waaraan een pensioenregeling moet voldoen 103
4.2.1 Maximale pensioenhoogte 103
4.2.2 Geen minimale pensioenhoogte 104
4.2.3 Karakter van de pensioenovereenkomst 104
4.2.4 Toetredingsleeftijd 106
4.2.5 Opbouw evenredig in tijd 106
4.2.6 Positie partner 107
4.2.7 Toeslagverlening 107
4.2.8 Betalingsvoorbehoud 108
4.2.9 Wijziging pensioenovereenkomst (eenzijdig) 108
4.2.10 Echtscheiding en pensioen 108
4.2.11 Aanbieden keuzemogelijkheden 109
4.2.12 Zorgplicht pensioenuitvoerder bij premieovereenkomst met beleggingsvrijheid voor de deelnemer 109
4.2.13 Beëindiging dienstverband en pensioen 109
4.2.14 Wettelijk recht op waardeoverdracht 110
4.2.15 Afkoop 110
4.2.16 Geen verjaring van pensioenuitkeringen 110
4.3 Uitvoering van een pensioenovereenkomst 111
4.3.1 Pensioenrisico buiten het ondernemingsrisico brengen 111
4.3.2 Uitzondering op de uitvoeringsverplichting 112
4.3.3 De rol van de ondernemingsraad bij de uitvoering van een pensioenregeling 112
4.4 Pensioenfondsen 113
4.4.1 Inleiding 113
4.4.2 Bedrijfstakpensioenfondsen en beroepspensioenfondsen 113
4.4.3 Ondernemingspensioenfondsen 116
4.4.4 APF 117
4.4.5 Pensioenfederatie 117
4.4.6 De organisatie van een pensioenfonds 118
4.4.7 Het bestuur van een pensioenfonds 121
4.4.8 Afschaffen deelnemersraad 127
4.4.9 Medezeggenschap en verantwoording 127
4.4.10 Intern toezicht 130
4.4.11 Verbod instemmingsrechten externe partijen 133
4.5 Pensioenverzekeraars 133
4.5.1 Inleiding 133
4.5.2 Tariefstelling bij collectieve pensioenverzekeringen 134
4.5.3 Overige voorwaarden 135
4.5.4 Premiepensioeninstelling (PPI) 135
4.6 Verplichtingen tussen de werkgever en de pensioenuitvoerder 136
4.6.1 Uitvoeringsovereenkomst 136
4.6.2 Betalingstermijn jaarbijdrage 137
4.6.3 Te late betaling 137
4.6.4 Faillissement en bijdragen 137
4.6.5 Overschotten in het pensioenfonds 138
4.7 Informatievoorschriften 138
4.7.1 Werkgever 138
4.7.2 Pensioenuitvoerders 139
4.7.3 Pensioen 1-2-3 139
4.7.4 Het pensioenreglement 141
4.7.5 Informatieverstrekking bij bepaalde life events (gebeurtenissen) en periodiek 141
4.7.6 Informatie over vrijwillige pensioenregeling 143
4.7.7 Informatie op verzoek 143
4.7.8 Uniform pensioenoverzicht 144
4.7.9 Pensioenregister 144
4.7.10 In hoeverre is pensioeninformatie juridisch bindend? 144
4.8 Toezicht op pensioenuitvoerders 144
4.8.1 DNB 144
4.8.2 AFM 145
4.8.3 Toezicht op pensioenfondsen 145
4.8.4 Toezicht op financiële positie pensioenfondsen 146
4.8.5 Werkterrein van pensioenfondsen 150
4.8.6 Toezicht op gang van zaken bij het pensioenfonds 152
4.8.7 Toezicht op verzekeringsmaatschappijen 155
4.8.8 Toegang tot het verzekeringsbedrijf 155
4.8.9 Solvabiliteitsvoorschriften in de Wft 156
4.8.10 Financiële problemen bij verzekeraars 157
4.8.11 Buitenlandse verzekeraars 157
4.8.12 IORP I en II 158

5 Pensioen en fiscaliteit
5.0 Wegwijzer 163
5.1 Pensioen in de loonbelasting 163
5.1.1 Inleiding 163
5.1.2 Loonbelasting 163
5.1.3 Pensioenregeling 166
5.1.4 Soorten pensioenregelingen 175
5.1.5 Hoogte pensioenopbouw 178
5.1.6 Waarde- en welvaartsvastheid, na-indexatie 193
5.1.7 (Verplichte) pensioenbijdrage werknemer 195
5.1.8 Aftrek pensioenbijdrage als negatief loon 196
5.1.9 Toegelaten verzekeraars 196
5.1.10 Ten onrechte geen omkeerregel toegepast 197
5.1.11 VUT-regeling en prepensioenregeling 198
5.1.12 Aanwijzing van pensioenregelingen 203
5.1.13 Consequenties onzuiverheid pensioenregeling 204
5.1.14 Verboden handelingen 208
5.1.15 Overgangsregelingen Brede Herwaardering II 215
5.2 Vermogensrendementsheffing 217
5.3 Nettopensioen 217
5.4 Pensioen voor de schenk- en erfbelasting 219
5.4.1 Pensioen en schenkbelasting 219
5.4.2 Pensioen en erfbelasting: werkgever als erflater 219
5.4.3 Pensioen en erfbelasting: werknemer als erflater 220

6 Flexibiliseringmogelijkheden
6.0 Wegwijzer 225
6.1 Beleid uitstroom oudere werknemers 225
6.1.1 Het ‘RVU-risico’ 225
6.1.2 De transitievergoeding 226
6.1.3 De transitievergoeding volgens de Wab 226
6.1.4 Ontslagroutes 227
6.1.5 Dossiervorming:knelpunt of niet? 227
6.1.6 Invoering cumulatiegrond in het ontslagrecht 228
6.1.7 Recht op transitievergoeding 228
6.1.8 De 50-plus regeling 229
6.1.9 Hoogte transitievergoeding op basis van de per 1 januari 2020 beëindigde 50-plus regeling 229
6.1.10 Berekening transitievergoeding volgens de Wab 229
6.1.11 Betekenis kantonrechtersformule 230
6.1.12 De kantonrechtersformule 231
6.2 De (fiscale) pensioenrichtleeftijd 231
6.2.1 Algemeen 231
6.2.2 Omzetting opgebouwde pensioenaanspraken 232
6.2.3 Eerder stoppen met werken ‘zware beroepen’ 232
6.3 (Uit)ruil van pensioen 233
6.3.1 Uitruil partnerpensioen in ouderdomspensioen 233
6.3.2 Uitruil ouderdomspensioen in partnerpensioen 234
6.3.3 Andere vormen van uitruil 235
6.3.4 Fiscaal beleid uitruil pensioen 236
6.4 Variatie in hoogte van pensioenuitkering 236
6.4.1 Algemeen 236
6.4.2 Variatie bij reeds ingegane pensioenen 237
6.4.3 Fiscaal beleid variatie hoogte pensioenuitkering 237
6.4.4 Doorbeleggen met een variabele pensioenuitkering 237
6.5 Overige flexibiliseringselementen 241
6.5.1 Deeltijdpensioen 241
6.5.2 Wijziging pensioenregeling 241
6.5.3 Opname bedrag ineens op de pensioeningangsdatum 242
6.6 Pensioenvervroeging 242
6.6.1 Vervroegingsopties 242
6.6.2 Vervroegd met pensioen gaan en doorwerken 246
6.7 De vroegpensioenuitkering 248
6.7.1 Verlenging van de looptijd vroegpensioenuitkering 248
6.7.2 Voorwaarden voor goedkeuring verlenging looptijd 248
6.8 Uitstel van (de) pensioendatum 249
6.8.1 Algemeen 249
6.8.2 Uitstel ingangsdatum ouderdomspensioen 249
6.8.3 De afschaffing van de 100%-grens 249
6.8.4 Uitstel pensioendatum bij doorwerken als ondernemer of resultaatgenieter na einde dienstverband 250
6.8.5 Uitstel van pensioen en WW 250
6.8.6 Geen doorwerkvereiste meer 250
6.9 Doorwerken na de AOW-gerechtigde leeftijd 250
6.9.1 Algemeen 250
6.9.2 Huidige mogelijkheden om na de AOW-gerechtigde leeftijd door te werken 251
6.9.3 Werken na de AOW-gerechtigde leeftijd 251
6.9.4 Wet werken na de AOW-gerechtigde leeftijd 251
6.9.5 Arbeidsvoorwaardelijke aspecten 251

7 Beëindiging dienstverband/deelnemerschap
7.0 Wegwijzer 257
7.1 Vaststelling hoogte premievrije aanspraak 257
7.1.1 Uitkerings- of kapitaalovereenkomsten 257
7.1.2 Premieovereenkomsten 258
7.1.3 Partnerpensioen 258
7.1.4 Informatie over premievrije aanspraak 259
7.1.5 Verjaring 259
7.2 Pensioenbreuk 259
7.3 Waardeoverdracht 260
7.3.1 Individuele waardeoverdracht 260
7.3.2 Collectieve waardeoverdracht 265
7.4 Voortzetting pensioenopbouw 269
7.4.1 Vrijwillige voortzetting van de pensioenopbouw na beëindiging dienstbetrekking 269
7.4.2 Pensioenopbouw tijdens werkloosheid 270
7.4.3 Pensioenopbouw tijdens ziekte en arbeidsongeschiktheid 270
7.5 Toeslagverlening (indexatie) 271
7.5.1 Toeslagverlening 271
7.5.2 Verplichte toeslagverlening 272
7.5.3 De zekerheid van toeslagverlening 273
7.6 Automatische waardeoverdracht klein pensioen 273
7.6.1 Pensioenuitvoerder kiest voor waardeoverdracht klein pensioen 273
7.6.2 Kleine pensioenen van voor 1 januari 2018 274
7.6.3 Hele kleine pensioenen (€ 2 of minder) vervallen 274
7.6.4 Hele kleine pensioenen van voor 1 januari 2019 275
7.7 Afkoop klein pensioen 275
7.7.0 Definitie 275
7.7.1 Afkoop van een klein ouderdomspensioen 275
7.7.2 Afkoop van een klein partnerpensioen 276
7.7.3 Afkoop van een klein bijzonder partnerpensioen 276

8 Lijfrenten
8.0 Wegwijzer 279
8.1 Begrip lijfrente 279
8.1.1 Lijfrente (verzekeringsvariant) 279
8.1.2 Lijfrente (bancaire variant) 279
8.2 Lijfrenten en de inkomstenbelasting 280
8.2.1 Lijfrentevormen 280
8.2.2 Lijfrentesoorten 281
8.2.3 Aftrekbaarheid van de lijfrentepremie 285
8.2.4 Toegelaten verzekeraars 289
8.2.5 Moment van premieaftrek 290
8.2.6 Sancties bij niet-reguliere uitvoering 291
8.2.7 Handelingen met lijfrenten 294
8.2.8 Oude wetgeving en de eerbiedigende werking van het overgangsrecht 297
8.3 Lijfrenten en de erf- en schenkbelasting 302
8.3.1 Algemene behandeling van levensverzekeringen in de Successiewet 1956 302
8.3.2 Onbelaste uitkering 302
8.3.3 Levensverzekeringen en schenkbelasting 302
8.3.4 Waardebepaling polissen 303
8.4 Nettolijfrenten 303
8.4.1 De nettolijfrente in de inkomstenbelasting 304
8.4.2 Samenloop tussen nettolijfrente en nettopensioen 306
8.4.3 De nettolijfrente in de erfbelasting 306

9 Kapitaalverzekeringen
9.0 Wegwijzer 309
9.1 Begrip levens-/kapitaalverzekering 309
9.1.1 Kansovereenkomst en (levens)verzekering 309
9.1.2 Fiscaal begrip kapitaalverzekering 309
9.1.3 Fiscaal begrip lijfrente 310
9.1.4 Brede Herwaardering I 310
9.1.5 Wet inkomstenbelasting 2001 310
9.2 Partijen 310
9.3 Kapitaalverzekering in de inkomstenbelasting 311
9.3.1 Wet herziening fiscale behandeling eigen woning 311
9.3.2 Kapitaalverzekering eigen woning (KEW) 313
9.3.3 Kapitaalverzekering in box 3 322
9.4 Kapitaalverzekeringen en de erfbelasting 323
9.4.1 Fictieve erfrechtelijke verkrijging 323
9.4.2 Toepassing van de voor zover-bepaling 323
9.4.3 Hypotheekverzekeringen 326
9.4.4 Compagnonsverzekeringen 327
9.4.5 Contradekkingen 328

10 De zelfstandig ondernemer
10.0 Wegwijzer 331
10.1 Fiscaal ondernemerschap 331
10.1.1 Ondernemer 331
10.1.2 Onderneming 331
10.1.3 Wie is ondernemer? 331
10.2 De (verplichte) beroeps- of bedrijfstakpensioenregeling 332
10.2.1 Verplichting tot deelneming 332
10.2.2 Voor- en nadelen pensioenfonds 332
10.2.3 Fiscale aspecten van verplichte bedrijfs- en beroepspensioenen 332
10.3 De oudedagsreserve 334
10.3.1 Doel 334
10.3.2 Wie kan opbouwen? 334
10.3.3 Dotatie 335
10.3.4 Afnemingen 338
10.3.5 Aanslagbiljet en bezwaar 344
10.4 Stakingslijfrente 344
10.4.1 Staking 344
10.4.2 Stakingslijfrente 344
10.4.3 Oude stamrechtvrijstelling geldend tot 1 januari 1992 352
10.5 Vrijwillige voortzetting pensioenregeling 354
10.6 Erfbelasting 355
10.6.1 Beroeps- of bedrijfstakpensioenregeling 355
10.6.2 Pensioen, lijfrenten en periodieke uitkeringen bij overlijden 355
10.6.3 Fictieve erfrechtelijke verkrijging 355

11 De directeur-grootaandeelhouder
11.0 Wegwijzer 359
11.1 Algemeen 359
11.1.1 Dga-definitie in de pensioenwet 359
11.1.2 Verzekerd dga-pensioen 359
11.1.3 De relatie met de wet verevening pensioenrechten bij scheiding 359
11.2 Hoofdlijnen wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overgangsrecht 360
11.2.1 Overgangsrecht wet uitfasering pensioen in eigen beheer 360
11.2.2 Fiscale balanswaarde 360
11.2.3 Instemming partner 361
11.2.4 Informatieplicht 362
11.3 Afkoop en kortingsregeling nader bezien 362
11.4 De oudedagsaanspraak nader bezien 363
11.4.1 Wat is een oudedagsaanspraak? 363
11.4.2 Oudedagsaanspraak en overlijden 365
11.4.3 Oudedagsaanspraak en vererving 365
11.4.4 Prijsgeven oudedagsaanspraak en onderdekking 366
11.5 Dga-pensioenpolissen 366
11.6 Afkoop of omzetting in een oudedagsaanspraak door een geëmigreerde dga 366

12 Pensioen en overige toekomstvoorzieningen en scheiding
12.0 Wegwijzer 371
12.1 Echtscheiding en verdeling gemeenschap 371
12.1.1 Vertrekpunt verdeling, er is sprake van gemeenschappelijk vermogen 371
12.1.2 Positie geregistreerd partnerschap 371
12.1.3 Verdeling huwelijksgoederengemeenschap 371
12.1.4 Gevolgen bestuursverdeling 372
12.1.5 Fiscale gevolgen van de verdeling 372
12.2 Kapitaalverzekeringen 372
12.2.1 Kapitaalverzekeringen van vóór 1 januari 2001 in box 3 372
12.2.2 Kapitaalverzekering eigen woning in box 1 374
12.2.3 Kapitaalverzekering buiten overgangsregeling in box 3 374
12.3 Lijfrenteverzekeringen 374
12.3.0 Lijfrenteverzekeringen 374
12.3.1 Lijfrenten onder het huidige fiscale regime met recht op premieaftrek 375
12.3.2 Lijfrenten als vermogensbestanddeel in box 3 378
12.3.3 Oude lijfrenten van voor 1 januari 2001 onder het overgangsregime 378
12.3.4 Goudenhanddrukstamrechten 378
12.4 Verdeling verzekeringen en erfbelasting 379
12.5 Afkoop alimentatieverplichting door middel van een lijfrente 379
12.5.1 Inleiding 379
12.5.2 Fiscale behandeling alimentatie 379
12.5.3 Afkoop partneralimentatie 380
12.5.4 Afkoop alimentatie door middel van een nieuw te sluiten lijfrenteverzekering 380
12.5.5 Afkoop alimentatie door middel van een bestaande lijfrente 381
12.6 Pensioenrechten bij scheiding 381
12.6.0 Pensioenrechten bij scheiding 381
12.6.1 Het partnerpensioen 381
12.6.2 Pensioenverevening 383
12.6.3 Het pensioen van de directeur-grootaandeelhouder (dga) en scheiding 390
12.6.4 Aanspraak ingevolge oudedagsverplichting en scheiding 391
12.6.5 Fiscale aspecten pensioenverevening 392

13 Internationale aspecten van pensioen
13.0 Wegwijzer 395
13.1 Internationale aspecten van de eerste pijler (sociale zekerheid) 395
13.1.1 Inleiding 395
13.1.2 Waar verzekerd? 396
13.1.3 Nederlandse socialezekerheidsuitkeringen in het buitenland 399
13.2 Internationale aspecten van de tweede pijler (aanvullende pensioenen) 402
13.2.1 Inleiding 402
13.2.2 Europees recht en pensioenwet 402
13.2.3 De uitgezonden werknemer 406
13.2.4 De ingekomen werknemer 413
13.2.5 Pensioen in de uitkeringsfase 415
13.3 Internationale aspecten van derdepijlervoorzieningen 418
13.3.1 Inleiding 418
13.3.2 Lijfrenten (verzekerings- en bancaire variant) 420
13.3.3 Kapitaalverzekering (eigen woning) 422
13.3.4 Goudenhanddrukstamrechten 423
13.3.5 Levensloop 425
13.3.6 Nettolijfrente 425
13.4 Brexit 426

14 Actuariële aspecten en toezicht op pensioenfondsen
14.0 Wegwijzer 429
14.1 Inleiding 429
14.2 Intrestrekening 429
14.2.1 Rekenrente pensioenfondsen 431
14.3 (Sterfte)kansberekening 432
14.3.1 Sterfteontwikkeling voor pensioenfondsen 433
14.4 Actuarieel vervroegen en uitstellen 434
14.5 Actuariële consequenties van uitruil 434
14.6 Financieel toetsingskader (ftk) 435
14.6.1 Inleiding 435
14.6.2 Technische voorzieningen 436
14.6.3 Kostendekkende premie en premiestabilisatie 436
14.6.4 Minimaal vereist eigen vermogen 437
14.6.5 Vereist eigen vermogen 437
14.6.6 Haalbaarheidstoets 437
14.6.7 Herstelplannen 438

15 Pensioen in de jaarrekening van de onderneming
15.0 Wegwijzer 441
15.1 Internationale verslaggevingsregels 441
15.1.1 International Financial Reporting Standards 441
15.1.2 IAS 19 441
15.1.3 Andere niet-Nederlandse verslaggevingsregels 441
15.2 Classificatie van een pensioenregeling 442
15.3 Verslaggeving voor defined benefitregelingen onder IAS 19 442
15.3.1 De balanspost voor defined benefitregelingen 443
15.3.2 De pensioenlast voor defined benefitregelingen 444
15.3.3 Remeasurements 444
15.4 Overige belangrijke onderdelen van IAS 19 445
15.4.1 Multi-employer plans 445
15.4.2 Asset ceiling test 445
15.4.3 Het bepalen van de uitgangspunten voor pensioenwaardering 446
15.5 De Nederlandse verslaggevingsregels 446
15.5.1 Nederlandse pensioenregelingen 447
15.5.2 Buitenlandse pensioenregelingen 447
15.5.3 IAS 19 of ASC 715 pensioenwaardering mogelijk 448
15.6 De belangrijkste verschillen tussen RJ 271 en IAS 19 448
15.7 De dga en verslaggeving 448
15.7.1 Wijziging dga pensioen eigen beheer 448

Trefwoordenregister 2020 451