Over A.H. Bomer
Dr. A.H. Bomer is als landelijk vaktechnisch coördinator omzetbelasting werkzaam bij de Directie Vaktechniek van de Belastingdienst. Daarnaast is hij als docent verbonden aan de Universiteit van Tilburg.
A.H. Bomer
Dr. A.H. Bomer is als landelijk vaktechnisch coördinator omzetbelasting werkzaam bij de Directie Vaktechniek van de Belastingdienst.
Meer over de auteurs
A.H. Bomer,
Peter Essers,
Mariken van Hilten
Belastingrecht en technologie
Paperback Nederlands 2022 1e druk 9789013169904Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Samenvatting
Deze monografie geeft een fundamenteel inzicht in de relatie tussen technologie en belastingen. De titel geeft een overzicht van het huidige fiscaal-technologische landschap en bespreekt alle relevante ontwikkelingen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie. Er zijn geen vergelijkbare uitgaven op de markt, wat de titel onmisbaar maakt voor elke fiscale professional.
De invloed van computertechnologie op de fiscale praktijk wordt steeds groter. Data-analyse, rapportagerobots, smart contracts: de technologie wordt complexer en ingrijpender. De 'technologisering' van het vak is zelfs niet meer weg te denken uit de fiscale wereld en zal in de toekomst alleen nog maar meer impact krijgen. Door de snel toenemende invloed van technologie op alle fiscale terreinen is er een grote behoefte aan informatie en educatie onder fiscalisten. Belastingrecht en technologie voorziet in deze behoefte en geeft een compleet en helder overzicht van alle relevante ontwikkelingen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie.
De monografie geeft een fundamenteel inzicht in de relatie tussen technologie en belastingen. Belangrijke onderwerpen die aan de orde komen, zijn de basiskenmerken van allerlei technische ontwikkelingen, zoals:
- kunstmatige intelligentie
- automatisering en digitalisering en hun rol bij fiscale beheersingsprocessen
- de relatie met wet- en regelgeving
- rechtsbescherming
- de internationale juridische dimensie
Belastingrecht & technologie ontwikkelingen
De sterk veranderende techniek heeft onvermijdelijk ook invloed op de werkwijze van fiscale professionals. Dat roept vragen op. Technisch gezien kan het, maar willen we het ook altijd? Past het intensieve gebruik van steeds meer data wel binnen de strakke privacy-wetgeving? Mogen we zo maar vertrouwen op algoritmes? Hoe passen nationale regels en processen in de multilaterale juridische kaders? De snelle ontwikkeling van de binnenlandse en internationale regelgeving op het gebied van vertrouwelijkheid, gegevensuitwisseling en bestrijding van onwenselijk fiscaal gedrag maakt deze vragen des te relevanter. Deze titel geeft inzicht in deze actuele vraagstukken en is hierdoor onmisbaar voor elke fiscale professional.
Belastingrecht en technologie is bedoeld als leerboek, leesboek, naslagwerk en referentie voor wetenschappelijk onderzoek. De monografie is zeer interessant voor een breed fiscaal publiek. Denk aan studenten, fiscale beroepsbeoefenaren en alle anderen die bij studie of werk met belastingen te maken hebben.
Specificaties
ISBN13:9789013169904
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:252
Uitgever:Wolters Kluwer
Druk:1
Verschijningsdatum:17-10-2022
Hoofdrubriek:Juridisch
ISSN:
Jongbloed:Belastingrecht algemeen
Serie:Fiscale monografieën
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Over Peter Essers
Prof.dr. P.H.J. Essers is hoogleraar belastingrecht aan de Universiteit Tilburg.
Over Mariken van Hilten
Mr. dr. Mariken van Hilten is Advocaat-generaal bij de Hoge Raad.
Inhoudsopgave
Afkortingen / XI
DEEL I: INLEIDING IN DE TECHNOLOGIE: KENMERKEN, ONTWIKKELING EN RELATIE TOT
DE FISCALITEIT
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 3
1.1 Over dit boek / 3
1.2 Doel en doelgroep / 4
1.3 Opbouw / 4
HOOFDSTUK 2
Technologie: algemene introductie / 7
2.1 Inleiding / 7
2.2 Ontwikkeling van de computer / 8
2.2.1 Korte achtergrond / 8
2.2.2 Gebondenheid aan (reken)regels / 9
2.2.3 Basisfuncties en ontwerp / 9
2.3 Data science / 10
2.4 Werkwijze en cultuur van de technologiesector / 11
2.5 Big data / 13
2.6 Bijzondere toepassingen / 15
2.6.1 Blockchain / 15
2.6.2 Centralised blockchain / 16
2.6.3 Smart contracts / 16
2.6.4 Cryptocurrencies / 17
HOOFDSTUK 3
De rol van data in de computertechnologie / 19
3.1 De elementaire betekenis van data / 19
3.2 Het dataproces / 20
3.3 Datamanagement / 21
3.3.1 Kwaliteit is de grondslag / 21
3.3.2 Datamanagement: de randvoorwaarden / 22
3.3.3 Data-analyse / 27
3.3.4 Andere aspecten met betrekking tot data / 29
HOOFDSTUK 4
Computertechnologie in de praktijk / 31
4.1 Overzicht / 31
4.2 Globale opbouw van de computer / 31
HOOFDSTUK 5
Kunstmatige intelligentie: algemene context en betekenis voor de fiscaliteit / 35
5.1 Kenmerken en toepassing van kunstmatige intelligentie / 35
5.1.1 Het belang van kunstmatige intelligentie / 35
5.1.2 Kenmerken van kunstmatige intelligentie / 36
5.1.3 Voorbeelden van kunstmatige intelligentie / 37
5.1.4 De basis voor kunstmatige intelligentie / 38
5.1.5 Machine learning / 39
5.2 Toepassing van kunstmatige intelligentie / 40
5.2.1 Introductie / 40
5.2.2 Statistische achtergrond / 40
5.2.3 Methoden / 42
5.2.4 Natural language processing / 47
5.3 Specifieke kwaliteiten van de computer en de mens / 50
5.3.1 De computer is geen mechanische versie van de mens / 50
5.3.2 Kennisopbouw bij computers / 50
5.3.3 Kennisopbouw bij de mens / 53
5.3.4 Intuïtie versus rekenkracht / 54
5.4 Kunstmatige intelligentie in de fiscaliteit / 55
5.4.1 Belastingwetten vergen interpretatie / 55
5.4.2 De computer als jurist (of fiscalist) / 55
5.4.3 Mogelijkheden en beperkingen van een kunstmatig IQ / 57
5.4.4 De computer en fiscale inhoud / 61
5.4.5 De toekomst van technologische probleemanalyse / 62
5.5 Technologie en moraliteit / 64
HOOFDSTUK 6
Computertechnologie: toekomstverwachtingen en invloed op het fiscale domein / 69
6.1 Te verwachten ontwikkelingen op technologisch gebied / 69
6.2 Het nieuwe fiscale speelveld / 70
6.2.1 De inhoud van fiscale functies / 70
6.2.2 De vervagende grenzen van het fiscale domein / 71
6.2.3 Nieuwe samenwerking / 72
6.3 Kunnen we nog om technologie heen? / 74
DEEL II: DE ROL VAN TECHNOLOGIE BIJ DE INTERNE FISCALE BEHEERSING
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 79
HOOFDSTUK 2
Fiscale beheersing / 81
2.1 Algemeen / 81
2.2 Kritieke onderdelen van het TCF / 82
HOOFDSTUK 3
Toepassing van computertechnologie in de huidige fiscale praktijk / 85
3.1 Relevante generieke technologie / 85
3.2 Praktische technologische toepassingen in de fiscaliteit / 86
3.3 Tendens: toenemende fiscale rapportageverplichtingen / 91
HOOFDSTUK 4
Toepassing fiscale technologie ten behoeve van beheersing / 95
4.1 Governance en technologie / 95
4.2 Brondata en technologie / 98
4.3 Fiscale rapportage en technologie / 100
4.4 Monitoring en technologie / 102
4.4.1 Technologie en controle / 103
4.4.2 Ontwikkelingen in de controle / 104
4.4.3 Relevantie van controle voor beheersing / 105
4.5 Fiscale beheersing, technologie en de Belastingdienst / 105
4.5.1 Toekomst van technologie en de Belastingdienst op het gebied van beheersing / 106
DEEL III: FISCALE TECHNOLOGIE EN HET NATIONALE FORMELE RECHT
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 111
HOOFDSTUK 2
Algemene bepalingen / 113
2.1 De digitale rechtsstaat / 113
2.2 Elektronisch berichtenverkeer en gedigitaliseerde communicatie / 118
2.2.1 Wet elektronisch berichtenverkeer / 118
2.2.2 Gedigitaliseerde communicatie versus persoonlijk contact met de overheid / 120
HOOFDSTUK 3
Data verzamelen / 123
3.1 Data die verzameld kan worden / 123
3.2 Bevoegdheden ten aanzien van internetdata / 128
3.3 Grenzen aan de bevoegdheid / 131
3.3.1 Recht op privacy / 132
3.3.2 AVG / 138
3.3.3 Abbb / 142
3.3.4 Zozeer-criterium / 147
3.4 Geheimhoudingsplicht / 148
3.5 Cybercrime / 152
HOOFDSTUK 4
Het gebruik van data / 155
4.1 Analyse van data / 155
4.1.1 Data mining / 156
4.1.2 Function creep / 159
4.2 Controleren van belastingaangiften / 161
4.2.1 Profiling en risicomodellen / 163
4.2.2 Fraude Signalering Voorziening / 169
4.2.3 Navordering en uitworp / 173
4.3 Automatische besluitvorming / 177
4.4 Gedragsinterventies / 182
4.5 Transparantie bij het gebruik van data / 188
HOOFDSTUK 5
Rechtsbescherming in een systeemwereld / 191
DEEL IV: FISCALE TECHNOLOGIE EN HET UNIERECHT
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 197
HOOFDSTUK 2
De invloed van technologie en het Unierecht / 199
HOOFDSTUK 3
Het verzamelen van data / 201
3.1 Informatieasymmetrie en de toename van databronnen / 201
3.2 Rapportageverplichtingen / 204
3.2.1 Standard Audit File for Tax (OECD) / 204
3.2.2 Europese Unie / 207
3.2.3 Nationale rapportageverplichtingen / 208
3.3 Ontwikkeling naar real time en goedkeuring vooraf / 210
3.4 Niet-gereguleerde databronnen / 211
3.4.1 Internet / 211
3.4.2 Anonieme data en de GDPR / 212
3.5 Overzicht van databronnen belastingdiensten / 214
3.6 Fricties / 214
3.6.1 Re-use van data / 214
3.6.2 Internationale gegevensuitwisseling / 215
3.6.3 Toegang tot data door derde / 215
3.6.4 Opslag van data / 216
3.6.5 Onjuiste contradata van andere partijen / 216
3.7 De trade-off tussen data en AI leidt tot een trade-off tussen privacy en AI / 217
3.8 Conclusies / 219
HOOFDSTUK 4
Het gebruik van data / 221
4.1 Analyse van data / 221
4.2 Voorspellende algoritmes / 222
4.3 Geautomatiseerde besluitvorming / 223
4.4 Automatische geschilbeslechting (robotrechter) / 224
4.5 Communicatie met een robot / 225
4.6 Profiling / 226
4.7 Het beoordelen van modellen / 227
4.7.1 Inleiding / 227
4.7.2 Het onderscheid tussen statistical bias en legal bias / 228
4.7.3 Verklaarbaarheid / 229
4.7.4 Classificatie van de modellen / 231
4.7.5 Oorzaken van legal bias in modellen / 233
4.7.6 Afweging trade-off bij toepassing modellen / 238
HOOFDSTUK 5
Unierechtelijk kader / 241
5.1 Inleiding / 241
5.2 Structuur van het Unierecht / 241
5.3 Toepassingsgebied: functionele noodzakelijkheidstoets / 243
5.4 Agenda harmonisatie rapportageverplichtingen / 246
5.5 Unierechtelijke beginselen / 247
5.5.1 Inleiding (wat zijn beginselen) / 247
5.5.2 Evenredigheidsbeginsel / 247
5.5.3 Doeltreffendheidsbeginsel / 249
5.6 Handvest Grondrechten EU / 250
5.6.1 Inleiding / 250
5.6.2 Bescherming van persoonsgegevens / 251
5.7 General Data Protection Regulation / 253
5.7.1 Inleiding / 253
5.7.2 Inzicht logica / 254
5.7.3 Geautomatiseerde besluitvorming / 254
5.8 Voorstel Verordening Kunstmatige Intelligentie / 256
5.9 Conclusies / 258
Auteurs / 259
Trefwoordenregister / 261
DEEL I: INLEIDING IN DE TECHNOLOGIE: KENMERKEN, ONTWIKKELING EN RELATIE TOT
DE FISCALITEIT
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 3
1.1 Over dit boek / 3
1.2 Doel en doelgroep / 4
1.3 Opbouw / 4
HOOFDSTUK 2
Technologie: algemene introductie / 7
2.1 Inleiding / 7
2.2 Ontwikkeling van de computer / 8
2.2.1 Korte achtergrond / 8
2.2.2 Gebondenheid aan (reken)regels / 9
2.2.3 Basisfuncties en ontwerp / 9
2.3 Data science / 10
2.4 Werkwijze en cultuur van de technologiesector / 11
2.5 Big data / 13
2.6 Bijzondere toepassingen / 15
2.6.1 Blockchain / 15
2.6.2 Centralised blockchain / 16
2.6.3 Smart contracts / 16
2.6.4 Cryptocurrencies / 17
HOOFDSTUK 3
De rol van data in de computertechnologie / 19
3.1 De elementaire betekenis van data / 19
3.2 Het dataproces / 20
3.3 Datamanagement / 21
3.3.1 Kwaliteit is de grondslag / 21
3.3.2 Datamanagement: de randvoorwaarden / 22
3.3.3 Data-analyse / 27
3.3.4 Andere aspecten met betrekking tot data / 29
HOOFDSTUK 4
Computertechnologie in de praktijk / 31
4.1 Overzicht / 31
4.2 Globale opbouw van de computer / 31
HOOFDSTUK 5
Kunstmatige intelligentie: algemene context en betekenis voor de fiscaliteit / 35
5.1 Kenmerken en toepassing van kunstmatige intelligentie / 35
5.1.1 Het belang van kunstmatige intelligentie / 35
5.1.2 Kenmerken van kunstmatige intelligentie / 36
5.1.3 Voorbeelden van kunstmatige intelligentie / 37
5.1.4 De basis voor kunstmatige intelligentie / 38
5.1.5 Machine learning / 39
5.2 Toepassing van kunstmatige intelligentie / 40
5.2.1 Introductie / 40
5.2.2 Statistische achtergrond / 40
5.2.3 Methoden / 42
5.2.4 Natural language processing / 47
5.3 Specifieke kwaliteiten van de computer en de mens / 50
5.3.1 De computer is geen mechanische versie van de mens / 50
5.3.2 Kennisopbouw bij computers / 50
5.3.3 Kennisopbouw bij de mens / 53
5.3.4 Intuïtie versus rekenkracht / 54
5.4 Kunstmatige intelligentie in de fiscaliteit / 55
5.4.1 Belastingwetten vergen interpretatie / 55
5.4.2 De computer als jurist (of fiscalist) / 55
5.4.3 Mogelijkheden en beperkingen van een kunstmatig IQ / 57
5.4.4 De computer en fiscale inhoud / 61
5.4.5 De toekomst van technologische probleemanalyse / 62
5.5 Technologie en moraliteit / 64
HOOFDSTUK 6
Computertechnologie: toekomstverwachtingen en invloed op het fiscale domein / 69
6.1 Te verwachten ontwikkelingen op technologisch gebied / 69
6.2 Het nieuwe fiscale speelveld / 70
6.2.1 De inhoud van fiscale functies / 70
6.2.2 De vervagende grenzen van het fiscale domein / 71
6.2.3 Nieuwe samenwerking / 72
6.3 Kunnen we nog om technologie heen? / 74
DEEL II: DE ROL VAN TECHNOLOGIE BIJ DE INTERNE FISCALE BEHEERSING
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 79
HOOFDSTUK 2
Fiscale beheersing / 81
2.1 Algemeen / 81
2.2 Kritieke onderdelen van het TCF / 82
HOOFDSTUK 3
Toepassing van computertechnologie in de huidige fiscale praktijk / 85
3.1 Relevante generieke technologie / 85
3.2 Praktische technologische toepassingen in de fiscaliteit / 86
3.3 Tendens: toenemende fiscale rapportageverplichtingen / 91
HOOFDSTUK 4
Toepassing fiscale technologie ten behoeve van beheersing / 95
4.1 Governance en technologie / 95
4.2 Brondata en technologie / 98
4.3 Fiscale rapportage en technologie / 100
4.4 Monitoring en technologie / 102
4.4.1 Technologie en controle / 103
4.4.2 Ontwikkelingen in de controle / 104
4.4.3 Relevantie van controle voor beheersing / 105
4.5 Fiscale beheersing, technologie en de Belastingdienst / 105
4.5.1 Toekomst van technologie en de Belastingdienst op het gebied van beheersing / 106
DEEL III: FISCALE TECHNOLOGIE EN HET NATIONALE FORMELE RECHT
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 111
HOOFDSTUK 2
Algemene bepalingen / 113
2.1 De digitale rechtsstaat / 113
2.2 Elektronisch berichtenverkeer en gedigitaliseerde communicatie / 118
2.2.1 Wet elektronisch berichtenverkeer / 118
2.2.2 Gedigitaliseerde communicatie versus persoonlijk contact met de overheid / 120
HOOFDSTUK 3
Data verzamelen / 123
3.1 Data die verzameld kan worden / 123
3.2 Bevoegdheden ten aanzien van internetdata / 128
3.3 Grenzen aan de bevoegdheid / 131
3.3.1 Recht op privacy / 132
3.3.2 AVG / 138
3.3.3 Abbb / 142
3.3.4 Zozeer-criterium / 147
3.4 Geheimhoudingsplicht / 148
3.5 Cybercrime / 152
HOOFDSTUK 4
Het gebruik van data / 155
4.1 Analyse van data / 155
4.1.1 Data mining / 156
4.1.2 Function creep / 159
4.2 Controleren van belastingaangiften / 161
4.2.1 Profiling en risicomodellen / 163
4.2.2 Fraude Signalering Voorziening / 169
4.2.3 Navordering en uitworp / 173
4.3 Automatische besluitvorming / 177
4.4 Gedragsinterventies / 182
4.5 Transparantie bij het gebruik van data / 188
HOOFDSTUK 5
Rechtsbescherming in een systeemwereld / 191
DEEL IV: FISCALE TECHNOLOGIE EN HET UNIERECHT
HOOFDSTUK 1
Inleiding / 197
HOOFDSTUK 2
De invloed van technologie en het Unierecht / 199
HOOFDSTUK 3
Het verzamelen van data / 201
3.1 Informatieasymmetrie en de toename van databronnen / 201
3.2 Rapportageverplichtingen / 204
3.2.1 Standard Audit File for Tax (OECD) / 204
3.2.2 Europese Unie / 207
3.2.3 Nationale rapportageverplichtingen / 208
3.3 Ontwikkeling naar real time en goedkeuring vooraf / 210
3.4 Niet-gereguleerde databronnen / 211
3.4.1 Internet / 211
3.4.2 Anonieme data en de GDPR / 212
3.5 Overzicht van databronnen belastingdiensten / 214
3.6 Fricties / 214
3.6.1 Re-use van data / 214
3.6.2 Internationale gegevensuitwisseling / 215
3.6.3 Toegang tot data door derde / 215
3.6.4 Opslag van data / 216
3.6.5 Onjuiste contradata van andere partijen / 216
3.7 De trade-off tussen data en AI leidt tot een trade-off tussen privacy en AI / 217
3.8 Conclusies / 219
HOOFDSTUK 4
Het gebruik van data / 221
4.1 Analyse van data / 221
4.2 Voorspellende algoritmes / 222
4.3 Geautomatiseerde besluitvorming / 223
4.4 Automatische geschilbeslechting (robotrechter) / 224
4.5 Communicatie met een robot / 225
4.6 Profiling / 226
4.7 Het beoordelen van modellen / 227
4.7.1 Inleiding / 227
4.7.2 Het onderscheid tussen statistical bias en legal bias / 228
4.7.3 Verklaarbaarheid / 229
4.7.4 Classificatie van de modellen / 231
4.7.5 Oorzaken van legal bias in modellen / 233
4.7.6 Afweging trade-off bij toepassing modellen / 238
HOOFDSTUK 5
Unierechtelijk kader / 241
5.1 Inleiding / 241
5.2 Structuur van het Unierecht / 241
5.3 Toepassingsgebied: functionele noodzakelijkheidstoets / 243
5.4 Agenda harmonisatie rapportageverplichtingen / 246
5.5 Unierechtelijke beginselen / 247
5.5.1 Inleiding (wat zijn beginselen) / 247
5.5.2 Evenredigheidsbeginsel / 247
5.5.3 Doeltreffendheidsbeginsel / 249
5.6 Handvest Grondrechten EU / 250
5.6.1 Inleiding / 250
5.6.2 Bescherming van persoonsgegevens / 251
5.7 General Data Protection Regulation / 253
5.7.1 Inleiding / 253
5.7.2 Inzicht logica / 254
5.7.3 Geautomatiseerde besluitvorming / 254
5.8 Voorstel Verordening Kunstmatige Intelligentie / 256
5.9 Conclusies / 258
Auteurs / 259
Trefwoordenregister / 261
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
