René ten Bos (1959) is hoogleraar filosofie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en honorary professor aan de Universiteit van St Andrews in Schotland. Hij is voornamelijk geïnteresseerd in kritische management theorieën en heeft gepubliceerd over verschillende onderwerpen, zoals organisatie-ethiek, strategisch management en genderstudies.

Meer over Rene ten Bos

Rene ten Bos

Meteosofie

Name: Meteosofie
Author: Rene ten Bos

Paperback Nederlands 2020 9789024431502

Vandaag voor 23:00 uur besteld, morgen in huis

27,90

In winkelwagen

Samenvatting

In zijn kenmerkende stijl onderzoekt Ten Bos hoe tal van filosofen hebben nagedacht over onze houding ten opzichte van meteorologische verschijnselen. In die zin bedreven ze meteosofie: ze streefden naar een wijze omgang van de mens met het weer.

In het oude Griekenland verwees het woord meteoros naar alles wat zich tussen hemel en aarde bevindt: van halo’s en regenbogen tot wolken, onweer en mist. Filosofen zijn altijd bevreesd geweest voor de onbegrijpelijke processen die in deze gigantische tussenruimte plaatsvinden. Men keek liever voorbij de meteoros naar de sterren, waar wiskunde en natuurkunde wel vat op leken te hebben.

Voor Aristoteles betekende een wijze omgang van de mens met het weer dat je moest proberen het weer zelf te begrijpen, in plaats van alles over te laten aan de goden. Lange tijd zou de discussie over het weer echter onmiskenbaar theologisch blijven. Tegenwoordig gaat ze meer over het klimaat, wat weer nieuwe vragen oproept. Hoe gaan we om met onzekerheid en waarschijnlijkheid? Wat zijn klimaatwetenschappen? Is er een politieke en morele verantwoordelijkheid voor zoiets als klimaatopwarming?

Ten Bos schetst een geschiedenis van de meteosofie. Hij betoogt dat de angst voor alles wat ons letterlijk boven het hoofd hangt nauwelijks is bezworen, ondanks alle wetenschappelijke vooruitgang.

Specificaties

ISBN13:9789024431502

Trefwoorden:filosofie, Meteosofie, wijsgeer

Taal:Nederlands

Bindwijze:paperback

Aantal pagina's:320

Uitgever:Boom

Druk:1

Verschijningsdatum:6-5-2021

Hoofdrubriek:Filosofie

ISSN:

Lezersrecensies

Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!

Schrijf een recensie

Uw cijfer

?

Log in om te stemmen

Over Rene ten Bos

René ten Bos (1959) is hoogleraar filosofie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en honorary professor aan de Universiteit van St Andrews in Schotland. Hij is voornamelijk geïnteresseerd in kritische management theorieën en heeft gepubliceerd over verschillende onderwerpen, zoals organisatie-ethiek, strategisch management en genderstudies. In de afgelopen jaren heeft René ten Bos lezingen en cursussen gegeven voor verschillende organisaties en bedrijven, waaronder Corus, Philips, AKZO, Stork, Vodafone, Rabobank, Ministerie van Justitie, verschillende ziekenhuizen, scholen, politieorganisaties. Van 1999 tot 2003 was hij redactielid van M&O (bekendste Nederlandstalige wetenschappelijk managementtijdschrift). Ook is hij redactielid geweest van het tijdschrift Filosofie in Bedrijf. Ten Bos is een bekende spreker voor zowel academisch als management publiek. Van zijn hand verschenen eerder bij Uitgeverij Boom onder meer: Het geniale dier (2008), Stilte, geste, stem (2011), Water (2014), Dwalen in het antropoceen (2017) en Extinctie (2019).

Andere boeken door Rene ten Bos

Bekijk alle boeken

Inhoudsopgave

Inleiding 11

1. Is een wetenschap van de meteo-ros mogelijk of niet? 19
Een serieuze wetenschap? 19 | Charlatans en bedriegers 22 | Continuïteit 25 | Lekenkennis 27

2. Catastrofe: omhoog en omlaag 39
Een dynamisch wereldbeeld 39 | Differenties: dampen en uitwasemingen 44 | Een zinnelijke wereld 47 | Astrometeorologie = psychometeorologie 50

3. De dwangmiddelen van Aristoteles 57
De strijd tussen eigen warmte en vreemde warmte 58 | Tussen algemeenheid en onvoorspelbaarheid 61 | De kringloop om de kringloop 63 | Anekdotische evidentie 68 | Vuur, vernietiging en catastrofe 71 | Aardbevingen en winden 77 | Antiperistasis: gevechten om ruimte 81 | De eerste filosofie van lijnen 83 | Wiskundige weerkunde 89 | Verbinden en mengen 94

4. Als een god onder de mensen 97
De zes stellingen van het atomisme 98 | Niet bang zijn 103 | Twee problemen 107 | De meteoros als vijand van het bewustzijn 109 | De werkelijkheid is niet voor ons gemaakt 114 | Continuïteit of discontinuïteit 118

5. De aarzelingen van Descartes 125
Niets is verwonderlijk 125 | Behoefteloosheid 128 | Zuivere filosofie 133 | Veronderstellingen of bewijzen? 136 | Tegen het sensualisme! 141

6. De grote oceaan van Torricelli 145
De koele zon van de rede 145 | Barometermetafysica 149 | Het midden tussen materie en niets 153 | De basisgedachte van meteosofie 158

7. De zwakke vuist van het klimaat 163
Twee meteorologieën 163 | Toenemend zelfvertrouwen: meteorologie heeft geen filosofie meer nodig 165 | Klimaat en karakter 173 | ‘Die klimatische Gemeinschaft’ 181 | De reus en de dwerg 188

8. Denken over het ondenkbare 191
Spoken in de tunnel 191 | Van clinamen tot vlinderslag 200 | Waken over slecht weer 206 | Ontologische ontwrichting 208 | Het authentieken wachtwoord van onze tijd 212 | Zwarte meteorologie 214 | Een andere taal 220 | Bang voor regendruppels 224 | De zinnen bedriegen 227 | Hyper 233

9. Het elastiek van de (on)waarschijnlijkheid 237
De onvermijdelijke scepsis 237 | Wat is waarschijnlijkheid? 241 | Het varken zien 246 | Apaiseertechnieken 248 | Paralyserende effecten 252 | Waarschijnlijkheid behoeft retoriek 255 | Waarschijnlijkheid is een (absolute) metafoor 257 | Klimaat een metafoor? 261

10. Tussen fatalisme en overmoed 263

Dankwoord 271
Noten 273
Literatuur 299
Griekse woorden en uitdrukkingen 309
Namenregister 313
Zakenregister 316