Basisboek groene criminologie
Paperback Nederlands 2024 1e druk 9789047302339Samenvatting
In de afgelopen jaren heeft groene criminologie zich ontwikkeld tot een belangrijk vakgebied binnen de criminologie, aangedreven door urgente ecologische crises zoals illegale houtkap, mijnbouw, vervuiling en de handel in bedreigde diersoorten. Basisboek groene criminologie bespreekt de opkomst, ontwikkeling en uitdagingen van groene criminologie.
De bijdragen in dit boek onderzoeken de complexe dynamiek tussen mens en natuur en belichten de schadelijke gevolgen van menselijke activiteiten voor ecosystemen en biodiversiteit. De auteurs gaan niet alleen in op gecriminaliseerde milieudelicten, maar ook op schadelijke praktijken die nog niet door wetgeving zijn aangepakt. Door een antropocentrisch wereldbeeld te verwerpen, omarmen groene criminologen een ecocentrische benadering. De relatie tussen mens en natuur wordt vanuit een breed opgevat schadebeginsel benaderd, waarbij ecosystemen, dieren en planten als slachtoffer worden meegenomen.
Het boek is verdeeld in vier delen. Het eerste deel richt zich op de theoretische fundamenten en de rol van groene criminologie. Hierin zal onder andere de opkomst van dit vakgebied worden besproken en zullen de belangrijkste concepten worden uitgelegd. Het tweede deel behandelt de daders, slachtoffers en rechten in relatie tot groene misdaden, met bijdragen over milieucriminaliteit door bedrijven en de rol van georganiseerde misdaad. Het derde deel onderzoekt specifieke vormen van groene criminaliteit, zoals illegale ontbossing en vervuiling, waarbij concrete voorbeelden en casestudies worden gepresenteerd. Het vierde en laatste deel focust op de reacties op groene criminaliteit, inclusief publieke percepties en de juridische en maatschappelijke aanpak van milieuschade.
Met dit boek dragen de auteurs bij aan de ontwikkeling van groene criminologie en leggen ze een theoretische en empirische basis voor de bestudering van groene misdaden. Dit eerste Nederlandstalige werk over groene criminologie
is een essentiële bron voor studenten, onderzoekers, beleidsmakers die zich bezighouden met een duurzamere toekomst.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 De opkomst van de groene criminologie: Theoretische benaderingen en concepten 19
Daan van Uhm
1 Wat is groene criminologie? 19
2 Criminalisering van schade tegen het milieu in het Antropoceen 20
3 De opkomst van de groene criminologie 22
4 Naar een uitgebreid schadebeginsel 25
5 De juridische constructie van groene misdaad 31
6 Groene criminologie en daderschap 33
7 Milieurechtvaardigheid, ecologische rechtvaardigheid en soortenrechtvaardigheid 37
8 Diversiteit in groen-criminologische perspectieven 40
9 Conclusie 43
2 Groene criminologie en non-speciësisme: Niets menselijks is de criminologie vreemd 57
Janine Janssen
1 Inleiding 57
2 Wat is speciësisme? 58
3 Kritiek op de criminologie vanuit een non-speciësistisch perspectief 64
4 Consequenties van een non-speciësistisch perspectief voor de criminologie 66
5 Tot slot 70
3 Groene criminologie en het platteland 75
Toine Spapens
1 Inleiding 75
2 Groene criminaliteit in rurale gebieden 77
3 Het groen en cultureel criminologische perspectief 80
4 De aanpak van (groene) criminaliteit op het platteland 86
5 Conclusie 92
4 Groene culturele criminologie: Etnografisch onderzoek naar kamelenraces – traditie, politiek en misdaad 101
Dina Siegel
1 Inleiding 101
2 Historische continuïteit 102
3 Kamelenraces: feest, sport, illegaal gokken 105
4 De criminalisering van kamelenraces 108
5 Kamelenraces als politiek symbool 109
6 Kamelen op TikTok: de ironie van geheimhouding 112
7 Tot slot 113
II DADERS, SLACHTOFFERS EN RECHTEN 117
5 Zwart maken en groen wassen: Bedrijven en milieucriminaliteit 119
Wim Huisman
1 Inleiding 119
2 De criminalisering van ‘corporate environmental crime’ 122
3 Focus op bedrijfsmatige afvalcriminaliteit 125
4 Milieuhandhaving en de aanpak van milieucriminaliteit door bedrijven 132
5 Duurzaamheidscriminaliteit en klimaatcriminaliteit 143
6 Lessen uit de groene organisatiecriminologie 147
6 Groene georganiseerde misdaad 159
Daan van Uhm
1 Inleiding 159
2 Traditionele georganiseerde misdaad en groene criminaliteit 160
3 De conceptualisering van georganiseerde misdaad 165
4 De diversificatie van georganiseerde misdaad naar groene criminaliteit 168
5 Groene georganiseerde misdaad in drie biodiversiteitshotspots 170
6 Groene criminologie en georganiseerde misdaad 178
7 Zuidelijke groene criminologie en de dekolonisatie van dierenrechten 191
Eva Bernet Kempers
1 Inleiding 191
2 De groene criminologie en het dierenrecht 193
3 Een alternatieve grondslag voor dierenrechten 200
4 Dekolonisatie van dierenrecht: de lens van zuidelijke groene criminologie 204
5 Conclusie 207
III VERSCHILLENDE VORMEN VAN GROENE CRIMINALITEIT 215
8 Groen-criminologisch onderzoek: GPS-bospreventie met inheemse bosbeschermers in de Braziliaanse Amazone 217
Tim Boekhout van Solinge
1 Inleiding 217
2 De setting: houtcriminaliteit en handhaving in de Braziliaanse Amazone 221
3 Van groene criminologie naar forest crime science 224
4 Groene criminologie met het OM: schadebeperking door toegang tot de rechtsstaat 228
5 Santarem – een hub voor illegaal hout en conflictsoja 230
6 Chief Dadá, regionaal inheems verzetsleider tegen de ontbossing 233
7 Succesfactoren van inheemse bosbeschermers (2015-2019) 236
8 Een ander regime en een filmstrategie (2019-2023) 239
9 Conclusie 241
10 Perceptie en discussie 242
9 Voor altijd vervuild: foreverchemicals in de Lage Landen 251
Sammie Verbeek, Aaron Bron & Lieselot Bisschop
1 Inleiding 251
2 Analytisch kader: state-corporate crime en groene criminologie 257
3 Een globale geschiedenis van PFAS 260
4 Verklaringen voor de cases DuPont Dordrecht en 3M Vlaanderen 270
5 Conclusie en discussie 277
10 Shit happens: Mestoverschot, milieuschade en de tredmolen van productie 309
Jessica Hill
1 Inleiding 309
2 De milieuschade van een teveel aan mest 310
3 Historische context 311
4 Mestfraude 315
5 Het bredere economische en politieke beeld 322
6 Conclusie 328
IV REACTIES OP GROENE CRIMINALITEIT 339
11 Publieke percepties en reacties op milieucriminaliteit: een verkenning 341
Jelle Brands, Marieke Kluin & Lisa Ansems
1 Inleiding 341
2 Typen percepties en reacties op criminaliteit: denken, vinden, voelen en doen 344
3 Naar een toepassing van de algemene literatuur over percepties en reacties op criminaliteit binnen de groene criminologie? 351
4 Conclusie en discussie 364
12 De strafbaarstelling van ecocide door de lens van groene criminologie en strafrecht 377
Merle Kooijman
1 Inleiding 377
2 Ecocide – het product van een turbulente (wetgevings)geschiedenis 379
3 Natuur- en milieuschade – groene criminologie en de verbreding van het schadebegrip 381
4 De vertaalslag van een groen begrip van serieuze natuur- en milieuschade naar het (internationale) strafrecht 385
5 Beknopte bespiegelingen op een mogelijke (internationale) strafbaarstelling van ecocide 392
6 Conclusie 403
13 Ecopiraterij: Criminelen tegen ecocide? 407
Stephen Snelders
1 Inleiding: groene criminologie en misdaden tegen de plegers van ecocide 407
2 Casus: Sea Shepherd 409
3 Sea Shepherd als piraten 412
4 Goede en slechte piraten 414
5 Mare liberum 416
6 Polycentric governance op de oceaan 419
7 Een non-antropocentrisch of more-than-human protectiesysteem 421
8 Radicalen en reformisten 423
9 Slotwoord 426
Over de auteurs 435
Trefwoordenregister 441
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
