Nederlands Caribisch Huwelijksvermogensrecht

Woord vooraf III
Over de auteur V
Verkort aangehaalde werken XXI
Afkortingen XXIII
I Inleiding titels 6, 7 en 8 1
1 Voor echtgenoten 1
2 Titel 6 1
3 Titel 7 2
4 Titel 8 2
5 Geschiedenis van het huwelijksvermogensrecht vanaf 1975 3
II Titel 6 5
Rechten en verplichtingen van echtgenoten 5
6 Getrouwheid, hulp en bijstand 5
7 Art. 81 en het erfrecht 7
8 Art. 81 vervolg 8
9 Verzorging en opvoeding kinderen 8
10 Samenwonen verplicht 9
11 Inlichtingenplicht, dwingend recht 10
12 De kosten van de huishouding; het huishoudgeld 12
13 Draagplicht 12
14 Jaarlijks afrekenen 14
15 In- of exclusief belastingen 14
16 Huwelijksvermogensrechtelijk gemeen 15
17 Berekeningen 15
18 Huishoudelijke arbeid 16
19 Economische ongelijkheid 17
20 Fourneerplicht 17
21 Onder bestuur staande goederen 18
22 Anders in bijzondere omstandigheden 19
23 Voorlopige feitelijke uitwerking: rechtsverwerking ligt op de loer 19
24 Afwijken bij schriftelijke overeenkomst 21
25 Niet-huwelijksvermogensrechtelijke gemeenschap 22
26 Geschillen 22
27 Hoofdelijke verbintenissen t.b.v. de gewone gang van de huishouding23
28 Ander kosten-van-de-huishouding-begrip 24
29 Voorbeelden 24
30 Opheffing hoofdelijke aansprakelijkheid 25
31 Inschrijving en werking beschikking 26
Vermogensverschuivingen en de correctie daarvan 26
32 1. Zaaksvervanging 26
33 Zaaksvervanging conform goederenrecht 28
34 Meer dan de helft van de contraprestatie 28
35 Zaaksvervanging alleen m.b.t. goederen 29
36 Formele verkrijging is beslissend; middellijke vertegenwoordiging 30
37 2. Vergoedingsrechten 31
38 a. Vergoeding tussen privévermogens 31
b. Vergoeding tussen privévermogen (s) en het gemeenschapsvermogen 32
39 Omvang van het vergoedingsrecht 32
40 Vergoeding tussen privévermogens; privévermogens en gemeenschap 34
41 Drie situaties 34
42 Ter verkrijging/verbetering of voor aflossing 35
43 Gevallen 1 en 2 35
44 Enige voorbeelden 36
45 Drie opmerkingen hierover 37
46 Financiering van verbeteringen; verbouwingen enzovoort. 38
47 Geval 3 : een andere schuld 39
48 Nadere regels voor de toepassing 40
Vervreemding en onherroepelijk worden 40
49 Toestemming 41
50 Verbruikbare goederen 41
51 In geld tenzij; uitstel van betaling 41
52 Afwijken bij overeenkomst 41
53 Voorbeeld overeenkomst met evenwichtige vergoedingsberekening 42
54 Terzijde een vergelijking 43
55 Natuurlijke verbintenis; schatting 43
56 Samenleven buiten huwelijk 44
57 De opeisbaarheid en nakoming 44
58 Opeisbaarheid vergoedingsvordering 45
59 Beperking van de handelingsbevoegdheid van de echtgenoten 46
60 Toestemming van de andere echtgenoot 46
61 Wettelijk verplicht, al verleend of niet vereist 47
62 Vorm van de toestemming 48
63 Rechtshandelingen 49
64 Vier categorieën rechtshandelingen 50
65 Ad a. Rechtshandelingen met betrekking tot de woning en de inboedel 50
66 Geen beperkingen 50
67 Niet samen wonen 51
68 Toekomstige woning 51
69 Diverse situaties 52
70 Woning in ruime zin 52
71 Inboedel 53
72 Inbreng, splitsing 54
73 Beëindiging gebruik 54
74 Ad b. Giften 54
75 Tenzij gebruikelijk (en) niet bovenmatig 55
76 Gift bij overlijden: geen toestemming bij quasi-legaten, tenzij… 56
77 Onduidelijkheid m.b.t. vernietiging 57
78 Ad c. Borgtocht e.d. 58
79 Lifting of the corporate veil 60
80 Eenvoudige structuur 61
81 Certificering: ook eenvoudige structuur 62
82 Derde gaat af op schijn 63
83 Ad d. Koop op afbetaling 63
84 Dexia 64
85 Vervangende toestemming 65
86 Niet van toepassing voor trustee art. 3: 126 e.v. 66
87 Vernietiging zonder toestemming verrichte rechtshandeling 67
88 Vernietiging in en buiten rechte 67
89 Verklaring richten tot wederpartij 67
90 Verjaring 69
91 Geen vernietiging bij goede trouw, tenzij gift 69
92 Internationaal exceptioneel (?) 70
93 Navraag en onderzoek: ‘leken’ 70
94 Navraag en onderzoek: professionele deelnemer aan rechtsverkeer 71
95 Rechtsgevolg van vernietiging 72
96 Uitoefening na scheiding of overlijden 72
97 Door de gepasseerde echtgenoot 72
98 Door de handelende echtgenoot 73
99 Door andere erfgenamen 74
100 Derdenbescherming 75
101 Binnen zes maanden voor echtscheidingsprocedure 76
102 Bestuursregeling 76
103 Begrip ‘bestuur’ 76
104 1. Ad 3 Genot en gebruik 77
105 2. Obligatoire rechtshandelingen 77
106 3. Derdenbescherming 78
107 4. Ad 2 Uitoefening van aan het goed verbonden bevoegdheden 79
108 5. Ad 2a Beschikkingsdaden 79
109 6. Ad 2b Feitelijke handelingen 79
110 Overlaten van het bestuur 80
111 Informeel overlaten 81
112 Beëindiging informeel overlaten 81
113 Wijziging bestuursbevoegdheid 82
114 Aansprakelijkheid voor uitoefening van overgelaten bestuur 82
115 Art. 90: Dwingend recht 83
116 ‘Toetreding’ 84
117 Actieve en passieve hoofdelijkheid; obligatoir en goederenrechtelijk 85
118 Toetredingsverklaring en zijn effect 86
119 Uitsluiting bijkomstige en/of opeisbare rechten 86
120 Conclusie over toetreding 87
121 De bestuursopdracht 88
122 Afwezigheid 88
123 Wanbestuur 88
124 Bestuursopdracht: privatief t.a.v. gemeenschap en privégoederen 89
125 Vertegenwoordiging voor niet-bestuurshandelingen 90
126 Verwijzing: art. 86 leden 2-4 90
127 Indiening verzoek 91
128 Art. 91 en andere middelen 92
129 Curatele en bestuursopdracht 92
130 Bewind en bestuursopdracht 93
131 Intrekking bestuursopdracht 94
132 Artikel 92: verzamelbepaling 95
133 Derdenbescherming roerende zaak geen registergoed en
toonderrecht 95
134 Verzet tegen stoornis in het bestuur 96
135 Goede trouw van de derde 98
136 Wie zijn de partijen? 98
137 Termijn stellen door de derde 99
138 Schuldeisers niet gebonden aan uitstel 99
139 Kortdurend kinderloos huwelijk 100
140 Niet van toepassing 101

Titel 7 102
III De wettelijke gemeenschap van goederen 102
Afdeling 1 102
Algemene bepalingen 102
141 Geschiedenis 102
142 De wettelijke gemeenschap van goederen 104
143 Huwelijksgemeenschap is gebonden 105
144 Niet beschikken over ’aandeel’ 106
145 Lasten van de gemeenschap 106
146 Huwelijksgemeenschap samengevat 107
147 Aanvang van de gemeenschap 107
148 Omvang van de wettelijke gemeenschap, overzicht 108
149 Omvang van de wettelijke gemeenschap 108
150 De uitsluitingsclausule en eventuele vergoeding 110
151 Uitgesloten schulden 112
152 Voorwaardelijk uitsluiting 112
153 Uitsluitingsclausule en overbedeling 114
154 Wettelijke verdeling 114
155 Schenking tussen echtgenoten 115
156 Insluitingsclausule 115
157 Privé-goederen en zaaksvervanging 116
158 Uitsluitingsclausule en verrekenovereenkomst 117
159 De verknochtheid 117
160 Wettelijke regeling 118
161 Wanneer verknochtheid? 118
162 Verknochtheid is uitzondering, dus... 119
163 Verknochtheid en zaaksvervanging 120
164 Verknocht aan beide echtgenoten 122
165 Uitkering einde dienstbetrekking: ontslagvergoeding en stamrecht 122
166 Samenvatting ontslagvergoeding en stamrecht 123
167 Pensioenrechten en -aanspraken 124
168 Geen verrekening bij dood van echtgenoot van rechthebbende 125
169 Verrekenbeding en pensioen 126
170 Drie methoden van verrekening 126
171 Enige arresten i.v.m. pensioen 127
172 Smartengeld; letselschade 129
173 De aard van het goed 130
174 Maatschappelijke opvattingen 130
175 Maatschappelijke opvattingen en aard van het goed 131
176 Verdeling anders dan bij helfte of het goed buiten de gemeenschap? 131
177 Echtscheiding als beslissend element? 132
178 Lijfrente 133
179 Levensverzekering, korte schets 134
180 Herroepelijke en onherroepelijke aanwijzing 135
181 Ondernemingsvermogen, het aandeel in een maat- of vennootschap 136
182 Aandeel in NV of BV 137
183 Goodwill 137
184 Rechten van gebruik en bewoning 139
185 Persoonlijk gebruiksrecht 139
186 Contractuele rechten 139
187 Fideïcommissaire goederenof tweetraps makingen 141
188 Bewind 142
189 Gemeenschapsschulden en privéschulden art. 94 lid 6, 95, 96 en 102 143
Geen spiegelbeeld voor gemeenschapsschulden 143
190 Intern aspect van schulden 144
191 Extern aspect: aansprakelijkheid en verhaal 144
192 Voor en na ontbinding: ‘overwijzen’ 145
193 Wijziging aansprakelijkheid 145
194 Schuldverrekening 146
195 Schuldvermenging 146
196 Derdenbeslag 147
197 Privéschulden 147
198 Schulden betreffende uitgezonderde goederen. 147
199 Schulden uit giften en bedingen vermeld in art. 4: 126 lid 1 en 2
sub a en c. 148
200 Verknochte schulden: een zeldzaamheid 149
201 Extern zelden of nooit verknocht 149
202 Schadevergoeding door overtreding 151
203 Geen verhaal door verzekeraar 151
204 Geschillen 152
205 Reprise en récompense bij contraprestaties: art. 87 van toepassing 152
206 Reprise en récompense bij voldoening andere schulden 153
207 Begunstiging bij sommenverzekering 153
208 Afwijken van vergoedingsregeling 153
209 Inning reprise 154
210 Inning récompense 154
Afdeling 2 156
Het bestuur van de gemeenschap 156
211 Algemene regels voor bestuur 156
212 Bestuursverdeling 156
213 Goederen op naam: privatief bestuur 157
214 Aanpassing op privatief bestuur 157
215 Overige goederen: facultatief bestuur 157
216 Geschillen 158
217 Afwijking van de wettelijke bestuursverdeling 158
218 1. Huwelijksvoorwaarden 158
219 Publicatie bestuursovereenkomst: art. 116 159
220 2. Rechterlijke bestuursopdracht: art. 91 lid 1 160
221 3. Beroep en bedrijf: art. 97 lid 2 160
222 Beëindiging door rechter in eerste aanleg 161
223 4. Bestuursovergang 161
224 Aansprakelijkheid voor bestuur 162
225 Bestuursaanmatiging of overschrijding van bestuursbevoegdheid 163
Algemeen 163
226 Derden te goeder trouw 163
227 Verzet tegen stoornis 164
228 Niet op naam: geen nadeel voor derden 164
229 Op naam: derde niet beschermd 164
230 Eenzijdige feitelijke handelingen 165
231 Nietigheid, toetreding en bekrachtiging 165
232 Bestuurlijke vergoedingsrechten 166
233 Draagplicht voor de schade 167
234 Goede trouw van de wederpartij 167
235 Samenloop van overtredingen 168
236 Bestuur van gemeenschapsschulden 169
Afdeling 3 171
Ontbinding van de gemeenschap 171
237 Dwingend recht 171
238 Einde huwelijk 171
239 Scheiding van tafel en bed 172
240 Opheffing en vermissing 172
Afdeling 4 174
Opheffing van de gemeenschap bij beschikking 174
241 Aard en doel van de opheffing 174
242 Echtgenotenbeslag en schadeplichtigheid 175
243 Herstel van de gemeenschap 175
244 Gevolgen van de ontbinding 176
Algemeen 176
245 Schulden en schuldeisers 177
246 Bestuur en beheer na ontbinding: gezamenlijk 177
247 Aannemen van prestaties 179
248 Regeling 179
249 Bescherming presterende schuldenaar 180
250 Beschikking over aandelen 181
251 Aansprakelijkheid gemeenschapsschulden na ontbinding; vereffenaar 183
252 Gemeenschapsschuldeisers 184
253 Aansprakelijk voor gemeenschapsschulden: beperkt verhaal op niet-contractant 184
255 Gezamenlijke schuldeisers 186
256 Privé-schuldeisers 186
257 Schuldeisers ontstaan na ontbinding 187
258 Regres tussen echtgenoten 188
259 Verjaringstermijn maximaal die van de oorspronkelijke rechtsvordering 189
260 De verdeling: geen verjaring, altijd vrij om te vorderen 190
261 Beslag 191
262 Geen verdeling, geen rente 191
263 Begrip ‘verdeling’ 191
264 In zeer uitzonderlijke gevallen rechtens een ongelijke verdeling 192
265 Uitsluiting verdeling 194
266 Tegeldemaking 194
267 Geen partiële verdeling 195
268 Boedelbeschrijving en art. 3: 194 lid 2 195
269 Verdeling: wie krijgt en wie draagt 197
270 Persoonlijke goederen 198
271 Waardering ten tijde van verdeling 199
272 De echtelijke woning 200
273 Nietige en vernietigbare verdelingen 202
274 Niet alle deelgenoten 202
275 Benoeming vereffenaar 202
276 Bedreiging, bedrog, misbruik van omstandigheden 202
277 Dwaling: laesio ernormis 203
278 Bewust genomen risico 203
279 Wijziging in plaats van vernietiging 203
280 Onvoorziene omstandigheden 203
281 Opleggen 203
282 Verval vordering 204
283 Afstand van de gemeenschap 204
Algemeen 204
284 Abstract of causaal 204
285 Dwingend recht 205
Gevolgen van de afstand 205
286 Verlies van goederen 205
287 Uitbreiding aansprakelijkheid art. 102: exit 205
288 Niet draagplichtig schulden van de ander 206
289 Geheel draagplichtig eigen schulden 206
290 Schuldeisers veilig 207
291 Afstand en verwerping 207
292 Afstand door de erfgenamen 207
293 Formaliteit van afstand en termijn 208
294 Verlenging termijn 209
295 Dubbele afstand 209
296 Verlies recht om afstand te doen 210
297 Verlies van voorrecht na afstand 211

IV Titel 8 212
Huwelijkse voorwaarden 212
Afdeling 1 212
Huwelijkse voorwaarden in het algemeen 212
298 Voor en tijdens huwelijk 212
299 Huwelijksvoorwaarden: begripsomschrijving 212
300 Materiële definitie 212
301 Abstracte definitie 213
302 De wet bepaalt wat huwelijksvoorwaarden zijn 213
303 Afwijken van de wettelijke gemeenschap 213
304 Huwelijksvoorwaarden als overeenkomst 215
305 Inhoud 215
306 Werking 216
307 Verbodsbepalingen 217
308 Contractsvrijheid 217
309 Baten en schulden in gelijke delen 218
310 Geen inbreuk op ouderlijk gezag 219
311 Bekwaamheid tot het maken van huwelijksvoorwaarden 219
312 Minderjarigen 220
313 Minderjarige en curandus 220
314 Curatele 221
315 Toestemmingsverlening 221
316 Vorm van huwelijksvoorwaarden 222
317 Belehrungspflicht 223
318 Overtreding vormvoorschrift: absolute nietigheid 223
319 Huwelijksvoorwaarden: geen hoogstpersoonlijke rechtshandeling 224
320 Huwelijksvoorwaarden staande huwelijk 224
321 Rechterlijke goedkeuring afgeschaft. 224
322 Reparatiehuwelijk: herleving van o.m. huwelijksvermogensregime 225
323 Reparatie-huwelijksvoorwaarden 225
324 Boedelmenging door huwelijksvoorwaarden is geen gift 226
325 Solide motivering? 226
326 Huwelijksvoorwaarden en echtscheiding 227
327 ‘Divorce estate planning’ 229
328 Tijdstip van in werking treden 230
329 Geen opschortende of ontbindende voorwaarde: neen 231
330 Tijdsbepaling: ja 232
331 Terugwerkende kracht? Nee 232
332 Externe en interne werking 233
333 Staande huwelijk: opschortende tijdsbepaling: ja 234
334 Uitleg huwelijksvoorwaarden 234
335 In- en externe werking 235
336 Vormvereiste geen beperking voor uitleg 237
337 Goederenrechtelijke limitering 238
338 Onderscheiding tussen partijen en tegenover derden 238
339 Het gedrag van partijen. 239
340 Het Huwelijksgoederenregister 240
341 Wie is (on)kundig? 241
342 Voorwaarde voor(algemene) derdenwerking 242
343 Huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk 242
344 Praktijk en Huwelijksgoederenregister 242
345 Derdenbescherming door art. 116 en 120 244
346 Publicatie en de positie van schuldeisers 245
347 Voorhuwelijkse schuldeiser 245
348 Huwelijke schuldeiser 245
349 Schuldeiser voor staande huwelijk huwelijksvoorwaarden 245
350 Vordering na huwelijksvoorwaarden maar voor publicatie 246
351 Werking huwelijksvoorwaarden in toekomst 246
352 Faillissement 246
353 Schuldeisers na publicatie staande huwelijk huwelijksvoorwaarden 247
354 Werking huwelijksvoorwaarden tussen partijen en tegenover derden 247
355 1. Uitsluiting van de wettelijke gemeenschap van goederen 248
356 2. Afwijken van de verdeling bij helfte 248
357 3. Verrekenovereenkomsten, verrekenbedingen, deelgenootschappen 248
358 4. Het verblijvensbeding, toedelingsbeding en overnemingsbeding 248
359 a. Het verblijvensbeding 248
360 Karakter verblijvensbeding 249
361 Verblijvensbeding in huidig BW 250
362 Inboedel-, kleren en lijfsieradenbeding 251
363 Inboedelbeding 251
364 Kleren- en lijfsieradenbeding 251
365 b. Het toedelingsbeding 251
366 c. Het overnemingsbeding 252
367 5. Vaststellings- en bewijsovereenkomsten 252
368 Reikwijdte werking vaststellingsovereenkomst 253
369 Bewijsovereenkomst 254
370 Geen publicatie 254
371 7. Staat van aanbrengsten 255
372 Huwelijksvermogensregimes 255
373 a. Uitsluiting van gemeenschap 255
374 b. (Beperkte) gemeenschappen 256
375 2. Titel 7 van toepassing! 257
376 3. Gemeenschap van bepaalde goederen 257
377 4. Gedifferentieerde verdeling 258
378 c. Verrekenbedingen of -overeenkomsten 259
379 Het bewijs van gerechtigdheid 259
380 A. Bewijs tussen echtgenoten 259
381 1. Goederen op naam 260
382 2. Goederen niet op naam 261
383 Vermoeden van art. 131 261
384 Niet ten nadele van schuldeisers 261
385 Bewijsovereenkomst en art. 130 262
386 B. Bewijs tegenover derden 263
387 1. Goederen op naam 263
388 2. Goederen niet op naam 263
389 Staat van aanbrengsten 263
390 Afdoende omschrijving 264
391 Aanvullend bewijs; collectiviteiten 264
392 Problemen 265
393 Passiva 265
Verrekenbedingen 266
394 Algemene inleiding verrekenbedingen 266
395 Ruime keus! 266
396 Verrekening meestal in geld 267
397 Twee hoofdgroepen 267
398 Periodiek of finaal 268
399 “Amsterdams Verrekenbeding” 269
400 Exacte definities 269
401 Verjaringstermijn en vervaltermijn 271
402 Praktijk: zelden verrekening; het vervalbeding 272
403 Beroep op vervalbeding en de redelijkheid en billijkheid 272
404 Geen betaling van verrekenschuld 274
406 Niet alleen direct uit inkomsten gefinancierd 275
407 Aangebrachte goederen en hun financiering 276
408 Omvang verrekening en partijbedoeling 277
409 Verdere opmerkingen 278
410 Matiging; betalingsregeling 279
411 Peildatum 280
Afdeling 2 281
Algemene regels voor verrekenbedingen 281
412 Inleiding 281
Paragraaf 1. Algemene regels voor verrekenbedingen 282
413 Definitie; regelend recht 282
414 Wederkerig verrekenen; omvang 283
415 Uitsluitingsclausule 284
416 Bij helfte; verdelingsbepalingen ; strafbepaling 284
417 Benadeling meer dan een kwart 285
418 Verzwijgen, zoek maken en verbergen 285
419 De straf 286
420 Gemengde financiering 286
421 Verrekening ongeacht van wie het goed is en door wie gefinancierd 287
422 Financieringsschuld en verrekening 288
423 Rentebetaling een belegging en rechtsvermoeden 288
424 Verrekening in geld of inbetalinggeving 289
425 Geen verantwoording, geen schadevergoeding 290
426 Gespecificeerd financieel jaaroverzicht, dwingend recht 291
427 Opheffing verrekenplicht; schadevergoeding; dwingend recht 291
428 Beroep op de rechter, dwingend recht 292
Paragraaf 2 Periodieke verrekenbedingen 293
429 Periodiek verrekenbeding 293
430 Vermoeden 294
431 Directeur-grootaandeelhouder 294
432 Alleen vrij uitkeerbare winst verrekenen 295
433 DGA en zijn schuld aan de BV 296
434 Verjaring 296
Paragraaf 3 Finale verrekenbedingen 297
435 Finaal verrekenbeding 297
436 Boedelbeschrijving 297
437 Vergoeding ‘gratis’ arbeid 298
Algemeen vermogensverschuiving door gratis arbeidt 298
438 Gratis arbeid als grond voor vergoeding 299
Grondslagen voor vergoeding 299
439 1. Art. 81 299
440 2. Ongerechtvaardigde verrijking 299
441 3. Natuurlijke verbintenis 300
442 4. Redelijkheid en billijkheid 303
443 5. Onvoorziene omstandigheden 305
444 6. Uitdrukkelijke of stilzwijgende overeenkomst 306

Jurisprudentieregister 309