‘Ik zie graag hele mooie boeken,’ zegt Leike van Oss. ‘Maar als de vorm het van de inhoud overneemt, word ik daar niet gelukkig van.’ Dit jurylid is een lettervreter die franje meestal overslaat. Belangwekkende informatie, een doortimmerd betoog, liefst nog goed geschreven ook – daar maak je haar pas echt blij mee.
Die no-nonsense instelling van Leike van Oss heeft alles te maken met haar achtergrond, waarin theorie en praktijk hand in hand gaan. Zij studeerde natuurgeneeskunde en sociale psychologie, voerde jaren een praktijk voor homeopathie en acupunctuur, en werkte bij GITP als organisatieadviseur. Sinds 1998 vormt zij samen met Jaap van 't Hek het bureau Organisatievragen en werkt zij als organisatieadviseur, interimmanager en (team-)coach. Vooral in kennisintensieve organisaties en bij de overheid.
Vraagstukken waar Van Oss mee te maken heeft gaan over weerbarstige patronen, ‘ontstroeving’ en de zoektocht hoe een verandering echt werkend en duurzaam te krijgen. Zij is gefascineerd door het verschijnsel dat organisaties in hun feitelijk functioneren zover kunnen afwijken van de managementbedoelingen en dat veranderingsprocessen vaak zo anders verlopen dan gehoopt of gedacht.
Vorig jaar schreef Van Oss samen met haar zakenpartner Van ‘t Hek Onderweg - Pragmatisch veranderen in robuuste organisaties over pragmatisch veranderen in robuuste organisaties. Dat werd niet alleen Boek van het Jaar van Ooa (de beroepsorganisatie van organisatiekundigen en –adviseurs) maar verwierf ook nog eens een eervolle plek op de shortlist voor het Managementboek van het Jaar 2015.
‘Als het om een boek voor mijzelf gaat,’ vertelt Van Oss, ‘dan hou ik vooral van tekst. Met voorbeelden en plaatjes heb ik niet zo veel. Laat mij maar lezen. Goed geschreven, veel informatie…. van een knap betoog kan ik enorm van genieten. Net als van goed bij elkaar gebrachte theorie die leidt tot nieuwe inzichten.’
Een speciale plek in haar lezershart hebben oorspronkelijke denkers die met hun gedachten een nieuwe wereld voor haar openen of die andere verbanden leggen in je oude wereld. Het voorbeeld dat meteen in haar hoofd opkomt, is Gareth Morgan, met Images of Organization (Beelden van organisatie). ‘Een ouwetje, uit 1986. De nieuwste druk daarvan bevat weer hele interessante aanvullingen. Een gedegen boek, rijk, verhalend, gefundeerd. Prachtig!’
Daarnaast kan Van Oss ook heel erg genieten van boeken die voor anderen zijn geschreven, zoals voor managers die voor de klus staan om iets te realiseren. ‘Ik geniet ervan als een schrijver iets dat moeilijk lijkt makkelijk kan maken zonder plat te worden. Als iemand daarbij verder komt dan jubelwoorden en tjakka-taal.’
Vanuit dat perspectief heeft Van Oss veel waardering voor de ‘evergreen’ Leren samenwerken tussen organisaties van Edwin Kaats. Recenter werd haar aandacht getrokken door Adviseren vanuit het geheel van Paul Kloosterboer en De Veranderversneller van Kilian Bennebroek Gravenhorst.
Over Pierre Spaninks
Pierre Spaninks (Eindhoven, 1955) was tot zijn pensionering in 2021 zelfstandig professional in journalistiek en communicatie. Hij kreeg landelijk bekendheid als ZZP-expert. Voordien had hij gewerkt in het hoger onderwijs en de consultancy. Hij studeerde Tekstwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en volgde op Harvard het Senior Manager in Government Program. Tegenwoordig legt hij zich toe op de Egyptologie.