Wat doet een goede coach?
Een goede coach kan ontregelen. Een goede coach is empathisch maar durft ook te confronteren. Een goede coach kan in gesprekken blijvend contact houden met de coachee, heeft lef om uit te dagen, kan als een helikopter observeren en brengt mensen tot inzicht. Met no-nonsens coaching wil ik coaching ook uit de zweverigheid halen. Veel coaches laten de coachee enkel hun hart luchten, maar coaching gaat met name om doelen bereiken en de coachee helpen zich te ontwikkelen.
Welke rol speelt uw boek daarin?
Met ons boek willen we helderheid scheppen in een voor buitenstaanders soms warrige wereld van coachingsmodellen. Door de bomen het bos weer laten zien. Het boek is primair geschreven voor (ervaren) coaches. Welke dominante modellen zijn er en hoe werken ze? Uiteindelijk hebben we voor zes modellen gekozen: ACT (acceptance and committment therapy), TA (transactionele analyse), NLP (neurolinguïstisch programmeren), systemisch werk, voice dialogue en oplossingsgericht coachen.
Kan elke methode voor iedereen werken?
Zeker. Het is niet zo dat een vraag, doel of uitdaging met maar één coachingsmethode bestreden kan worden. Een goede coach kan met elk model een doel bereiken, maar het is denk ik wel goed dat je weet welke modellen er zijn en hoe je ze in kunt zetten. Zelf heb ik een voorkeur voor ACT, maar ik gebruik meerdere methoden en ik kies, na een intake met een coachee, wat het beste is voor die persoon. Er zijn ook coaches die maar één methodiek hanteren. Ik verkies liever een manier van flexibel en vrijer coachen. Je kunt steviger kiezen als je aanbod groter is. Je krijgt meer zelfvertrouwen door verschillende (methodische) brillen op te zetten en dat is belangrijk voor een goede relatie met de coachee.
Is iedereen zich ervan bewust dat er coaches zijn die gespecialiseerd zijn in één methodiek. Een methodiek die misschien niet goed past bij de coachee?
Ik denk dat er nog best veel onbekendheid is. Zeker bij HR-afdelingen. Ik denk dat die lang niet altijd inzichtelijk hebben welke coach welke methodiek gebruikt. We willen met dit boek HR-afdelingen ook helpen om inzichtelijk te maken welke dominanten methoden er zijn. Met de fictieve persoon Jet leggen we uit hoe de vraag van Jet met elk van de zes methoden is aan te vliegen. Dan zie je ook dat elke methode kan, maar dat je goed moet kijken naar het individu en het gestelde doel. Lang niet elke methode richt zich op acties bijvoorbeeld.
In jullie voorwoord schrijven jullie dat het uiteindelijk draait om de relatie tussen coach en coachee. Belangrijker nog dan de te kiezen methodiek?
Zeker. Je moet ook altijd als coachee meerdere coaches benaderen en kijken wie het best bij je past. Onderling vertrouwen is belangrijk. Vraag rond in je netwerk, kijk naar de achtergrond van een coach en kijk of deze een geaccrediteerde opleiding heeft gedaan. Er moet een klik zijn met de coach en er moet veranderbereidheid zijn bij de coachee. Onderdeel van dat selectieproces kan vanuit HR zijn om direct ook te kijken naar met welke methode een coach het liefst werkt. In het boek is ook een overzicht, matrix, opgenomen waarin we de kernelementen van de verschillende methoden helder uitleggen.
Is er verschil tussen zakelijk coachen en het coachen van een privépersoon?
Wij richten ons primair op de zakelijke markt, maar het is onvermijdelijk dat als je iemand coacht, je ook met persoonlijkheidselementen in aanraking komt uit iemands privéleven. Vragen kunnen zijn: zit ik wel op de goede plek, hoe kan ik mezelf meer zichtbaar maken, wat is een effectieve manier van werken, hoe kan ik assertiever worden, hoe vermijd ik conflicten en hoe leer ik beslissingen nemen? Managers krijgen trainingen coachend leidinggeven en richting proactief ondernemerschap. Het is niet meer zo dat een leidinggevende tegen zijn collega’s vertelt wat ze moeten doen. De tendens is dat je veel meer uit je mensen haalt als ze hun eigen zaken moeten oplossen. Leidinggevenden moeten het daardoor anders doen. Het is als coach dan je taak om de coachee een spiegel voor te houden. Een empathisch-confronterende spiegel.
Burn outs, stress, druk druk druk. Hebben we steeds vaker coaches nodig om ons door de week te worstelen en om ons eigen leven opnieuw op de rit te krijgen?
Coaching heeft niet alleen met stress en burn out te maken, maar gaat veel verder. Iedereen verdient een coach. Coaching is een middel om doelen te halen. Coaching wordt ook steeds laagdrempeliger, het taboe is eraf. Iedereen heeft ook baat bij een coach. Of vragen om een coach in werksituaties altijd een conflictsfeer oplevert of in elk geval de wenkbrauwen doet fronsen? Dat hangt erg van het klimaat van een organisatie af, maar het wordt steeds normaler om een coach in te vliegen.
Over Ronald Buitenhuis
Ronald Buitenhuis is freelance journalist.