Startups hebben diverse uitdagingen. Denk aan onvoldoende financiering, gebrek aan het juiste team, een niet-passende markt voor hun product, concurrentie van andere startups, hoge kosten, een zwak businessmodel of een inferieur product. In tegenstelling beschikken bestaande ondernemingen over de middelen en expertise om nieuwe kansen te benutten. Terwijl startups vaak slechts beperkt over risicokapitaal beschikken, hebben gevestigde organisaties toegang tot aanzienlijk meer middelen.
Innovatie, hoewel soms als uitdagend gezien binnen bestaande organisaties, is naar mijn idee niet lastig. Deze organisaties kunnen nieuwe technologieën, producten en diensten aanschaffen, hun aanbod verbeteren en uitbreiden, kapitaal vrijmaken voor innovatie en hun marktkennis benutten om nieuwe doelgroepen te bereiken. Ik geloof dat deze voordelen bestaande organisaties in staat stellen om innovatie effectief te integreren om zo de strijd met startups te winnen.
Dompers op feestvreugde
In de praktijk zie ik helaas veel organisaties worstelen met de integratie van nieuwe ideeën en technologieën in de bestaande processen. De dompers op de feestvreugde hebben allerlei oorzaken. Ik beschrijf er verscheidene in mijn boek Innovatiefeest.
Neem een symfonieorkest als metafoor. Zo’n orkest is net als een organisatie een complex adaptief systeem. Elke muzikant in het orkest beschikt over unieke vaardigheden, perspectieven en capaciteiten. Vernieuwen is in deze vergelijking het experimenteren met nieuwe melodieën en technieken. Exploitatie is het verfijnen en toepassen van bewezen melodieën en technieken. In een negatief scenario kan de balans tussen in stand houden en vernieuwen verstoord raken. Tegenstrijdigheden verstikken dan de verkenning van nieuwe muzikale ideeën. De dynamische chaos die innovatie bevordert, verandert in een chaotische kakofonie van tegenstrijdige strategieën. Het orkest is niet meer in staat een harmonieuze balans te vinden.
In dit negatieve scenario betekent de afwezigheid van een leidende kracht, de manager of de dirigent, dat niemand succesvolle muzikale benaderingen kan identificeren en benutten. Leiderschap is nodig om de organisatie of het orkest door de overgangsfase van chaos naar orde te loodsen. De organisatie herkent niet welke innovatieve ideeën zij kan omarmen, verfijnen en integreren. Zonder deze overgang blijft de organisatie of het orkest in een voortdurende staat van verwarring.
Feestje
Wat startups heel goed kunnen, is het integreren van nieuwe ideeën in de organisatie. Zij maken een transitie door van chaos naar orde. We kunnen dus leren van hen hoe ze dat doen. Wat start-ups uniek maakt, is hun vermogen om nieuwe ideeën moeiteloos in bestaande processen te integreren. Dit zou voortkomen uit hun wendbaarheid en innovatieve mindset. Deze elementen stellen hen in staat snel te reageren op veranderingen in de markt en op technologische ontwikkelingen. In tegenstelling tot grotere, meer gevestigde bedrijven, kunnen startups zonder de ballast van complexe hiërarchieën en rigide structuren opereren. Echter, juist deze ‘ballast’ vind ik een kracht van bestaande organisaties. Een goed innovatiefeest vraagt namelijk om structuur.
Innovatielabs
Ik pleit voor een structuur waarbij innovatielabs centraal staan. Innovatielabs zijn cruciaal voor organisaties. Ze stimuleren creativiteit en snelle productontwikkeling. Daardoor kunnen nieuwe ideeën snel getest en geëvalueerd worden. Ze minimaliseren risico's door innovaties eerst in een gecontroleerde omgeving te evalueren en ze daarna te integreren. In Innovatiefeest werk ik uit hoe innovatielabs helpen met innoveren in bestaande organisaties. Ik nodig de lezer uit om met innovatielabs te experimenteren. Ervaar dat innoveren niet lastig hoeft te zijn. Als je begrijpt dat een goed feest een goede organisatie vraagt, heb je de eerste slag gewonnen!
Over Matthijs Bos
Matthijs Bos (Emmeloord, 1982) brengt in Het innovatiefeest expertise in vanuit de wereld van de muziekproductie, de managementadvisering en het wetenschappelijk onderzoek. In deze drie werelden observeert, begeleidt en onderzoekt hij de theorie en praktijk van innoveren, op het kruispunt van traditie en transformatie.