‘Een werknaam is nog geen merknaam’

Allereerst natuurlijk: wat zijn magneetwoorden?

Magneetwoorden zijn woorden die de aandacht richten op het positieve. Ze zorgen ervoor dat je in actie komt, omdat ze gericht zijn op wat je wél wilt bereiken.

Welk magneetwoord is je altijd bijgebleven?

Dat is ‘De Durfpoli’, een initiatief van het Academisch Ziekenhuis in Groningen. Veel ziekenhuizen hebben een angstpoli, een plek waar je naar toe kunt voor een behandeling tegen angsten en fobieën. Uit onderzoek blijkt dat kinderen het niet fijn vinden om te zeggen dat ze naar de angstpoli moeten. Het is stigmatiserend.

Als je in plaats daarvan naar de Durfpoli gaat, ga je leren ‘durven’. In die naam zit meteen de gewenste uitkomst verwerkt. De zwaarte gaat eraf. Ze zijn al aan het durven. Een fantastisch voorbeeld van het effect van woorden!

Dat is een mooi, positief verhaal. Heb je ook een voorbeeld waarvan je denkt: Oei, dat kan wel een magneetwoord gebruiken!

Je ziet vaak dat mensen in hun functienaam verpakken welk probleem ze aanpakken. Neem de Ambassadeur Jeugdwerkloosheid. Alleen ehm… wil je een ambassadeur zijn van werkloosheid? Ik weet zeker dat je wilt gaan staan voor werkgelegenheid van jongeren. En wat denk je van de ‘Directeur Ondermijning’? Meteen ontslaan, zou ik zeggen!

Of de ‘Toolkit Ouderenmishandeling’ - ga vandaag nog aan de slag! Hilarisch als je er door de magneetwoordenbril naar kijkt. En tegelijkertijd natuurlijk tragisch. Een werknaam is nog geen merknaam. Benoem in plaats daarvan waar je naar toe wilt en verwerk dat in je naam.

Waarom zijn we eigenlijk geneigd te focussen op het negatieve?

Dat heeft drie redenen. De eerste is heel praktisch. Angst voelen voor iets, heeft ons als mens in leven gehouden. Als jouw voorouders niet keihard waren weggerend voor die tijger, had jij hier niet gezeten. Focussen op het negatieve is voor je oerbrein dé manier om je veilig te houden.

Ten tweede is het ook hoe het nieuws werkt. Het negatieve heeft nieuwswaarde.

En als laatste nummer drie; het negatieve is een vertrekpunt om in actie te komen. Het geeft een bepaalde urgentie aan. Vaak blijft het daarbij. Een niet-boodschap geeft geen gewenst gedrag aan. ‘Stop straatintimidatie’. Oké prima, maar hoe doe ik dat? Een beter alternatief is: ‘Zie je intimidatie? Help de ander en vraag: Ben je oké?’

Wat doet zo’n niet-boodschap met je?

Los van dat handelingsperspectief, roept het bij veel boodschappen weerstand op als je iets niet mag. Het geeft je het gevoel van: dat bepaal ik zelf wel! Als je ergens een bordje ziet staan: ‘Niet op het gras lopen’. Op welk idee word je dan gebracht? En waar krijg je dan bijna zin in… Een niet-boodschap kan mensen dus ook nog op verkeerde ideeën brengen.

In je boek deel je zeven technieken om meer magneetkracht in een boodschap te verwerken. Wat vind jij de krachtigste techniek?

Welke techniek het meest krachtig is, hangt af van wat je wilt bereiken. Van de angstpoli naar de Durfpoli, dan is een omkering het sterkst. Maar als jij mensen wilt wijzen op gedrag dat eigenlijk vanzelfsprekend is, dan werkt dat niet. Op zo’n moment kun je bijvoorbeeld een knipoogtekst inzetten. Ik denk nu aan een kerk die op een parkeerverbodbord zette:

Church parking only. Violators will be baptized :)

Of een conciërge van een muziekschool. Hij was het zat om leerlingen telkens te vertellen dat ze op een bepaalde plek geen fietsen mochten neerzetten. Met het bordje: ‘Hier alleen tuba’s plaatsen’, werd leerlingen aanspreken veel makkelijker. ‘Zeg, is dat een tuba?’, is veel luchtiger dan: ‘Wil je je fiets verplaatsen?’

De knipoogtekst. Die onthouden we. En wat kunnen wij, de lezers, volgens jou vandaag nog doen om meer magneetkracht in ons leven te brengen? Heb je drie tips?

Drie tips! Goh, laat me even nadenken. Ja, wat altijd goed werkt is:

Tip 1: Geef een compliment
Wij mensen vinden het fijn om te horen dat we iets goed doen. Bij een compliment komt er een geluksstofje vrij in het brein. Het stimuleert ons datzelfde gedrag te herhalen. Bijvoorbeeld: ‘Fijn dat je je beker in de vaatwasser hebt gezet.’ Daarnaast blijkt uit onderzoek dat ook de complimentgever geluksstofjes aanmaakt. Het kost niks om een compliment te geven. Dus bij twijfel? Gewoon doen!

Tip 2: Kies een wachtwoord waar je blij van wordt
Je kunt als je je laptop ontgrendelt gedachteloos je geboortedatum en initialen intikken. Maar wat als je elke keer iets typt waarvan je denkt: yes! ‘44yougotthis!’ Of een codewoord waarvan je altijd in de lach schiet: ‘Gouden ananas’. Iets wat jou de mondhoeken doet omkrullen. Het lijkt onzinnig, maar ik kan je verzekeren, het werkt!

Tip 3: Deel en like bewust
Een vriendin van mij is helemaal verslingerd aan ecologisch tuinieren. Ze post praktische tips daarover op sociale media. Ik vind dat heel inspirerend. Dus krijg je ergens een goed gevoel van, geef het door. Deel een mooi initiatief op sociale media. Zo maak je andere mensen deelgenoot van meer goeds in het leven. Het positieve kan een schijnwerper gebruiken.”

Kun je nog meer met magneetwoorden dan een afwasmachinemagneetje worden?

Nou, ik denk dat het belangrijk is om te benoemen dat de gedachte achter magneetwoorden iets heel wezenlijks is. Nu hebben we het vooral gehad over hoe je met taal gedrag kunt beïnvloeden, op een luchtige manier. Maar magneetwoorden kunnen meer betekenen.

Neem bijvoorbeeld het onderwerp eenzaamheid of polarisatie. Als we niet weten wat daar de omkering van is, hoe kunnen we het dan verhelpen? Door samen te bedenken wat we wél willen, zijn we als samenleving in staat dit soort essentiële vragen op te lossen. Dat is altijd mijn vertrekpunt: hoe maken we samen de wereld een stukje mooier.