De arbeidsmarkt is tenslotte constant in beweging, psychologische inzichten veranderen en de grenzen met andere vormen van coaching zijn diffuus. Literatuur voor loopbaancoaches is dus ook nooit af. Daarom verscheen de onlangs de derde herziene druk van het standaardwerk Professionele loopbaancoaching van psycholoog en trainer Rozemarijn Dols.
Flinke reikwijdte
In Professionele Loopbaancoaching behandelt Dols, in samenwerking met Moniek Hiemink, het vakgebied van loopbaancoaching in de volle breedte. In deel 1 legt ze de basis. Hoe is dit vakgebied eigenlijk ontstaan en wat zijn de trends? Van een beroep dat vooral bedoeld was om vraag een aanbod op de arbeidsmarkt aan elkaar te knopen, is de nadruk de laatste jaren verschoven naar bijvoorbeeld zingeving en omgaan met ‘het nieuwe werken’. De reikwijdte van het vakgebied wordt goed duidelijk in een overzicht van verschillende loopbaanvragen van coachees en de daaraan gekoppelde vormen van loopbaancoaching: keuzebegeleiding, competentiecoaching, levenscoaching (bij zingevingsvragen) of loopbaancounseling (bij psychische blokkades). Ook vanuit het perspectief van werkgevers zijn vele invalshoeken voor loopbaancoaching: bij het opleiden van high potentials en management development, bij ongelukkige of disfunctionerende medewerkers en bij (gedwongen) mobiliteit.
Lesmateriaal en verdieping
In deel 2 duiken Dols en Hiemink in 6 thema’s: de al eerder genoemde keuzebegeleiding, competentiecoaching, levenscoaching en loopbaancounseling, in de vorige en deze herziene druk aangevuld met de thema’s ‘coaching bij burn-out en overspannenheid’ en ‘loopbaancoaching van jongeren’. Ieder hoofdstuk begint met voorbeelden van coachvragen die bij het thema horen en biedt achtergrondinformatie, aandachtspunten en concrete methodieken die je kunt inzetten. Voorbeeldcases brengen de theorie tot leven. Het zijn natuurlijk geen cursussen, daar is de informatie te beknopt voor. Maar als lesmateriaal bij opleidingen en verdieping voor meer ervaren coaches is het zeer nuttige informatie.
Gereedschapskist
Deel 3 is de gereedschapskist van het boek. Met oefeningen die je direct kunt toepassen zoals een fantaseeropdracht, maar ook instrumenten waarmee je pas na een opleiding en certificering aan de slag kunt, zoals Realdrives, of waarbij je aanvullende literatuur nodig hebt. Aan instrumenten voor loopbaancoaching van jongeren heeft Dols een apart hoofdstuk gewijd. Ook interessant als je niet met jongeren werkt: veel instrumenten zijn ook geschikt voor volwassenen. Moodboards of een Foto Interesse-vragenlijst zijn bijvoorbeeld zeer geschikt voor coachees die niet talig zijn aangelegd, of die juist zo talig zijn dat je ze eens een ander perspectief wilt bieden. Bij het boek krijg je een code om het boek online te lezen en als pdf te downloaden. Helaas niet in een goed printbare kwaliteit, zodat je niet eenvoudig de lijsten uit het boek kunt gebruiken - wat mij toch de bedoeling lijkt. Ouderwets scannen of overtypen dan maar…
Professionele Loopbaancoaching geeft een goed overzicht van het vakgebied voor zowel beginnende als gevorderde loopbaancoaches. Een fijn naslagwerk om de theoretische basis met enige regelmaat weer eens op te frissen en om te raadplegen bij concrete vragen. Maar ook voor de ontwikkeling van de loopbaancoaches zelf: gezien de breedte van het vakgebied ligt het voor de hand dat je niet in alles goed kunt zijn en dat je alles even leuk vindt. Dit boek biedt volop inspiratie om als coach zelf op zoek te gaan naar het antwoord op de de vraag die je je coachees ook stelt: waar krijg jij energie van en wanneer ben jij op je best?
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).