Je verkeert in een toestand van flow wanneer je zo geconcentreerd bezig bent met een activiteit dat je alles om je heen vergeet. Je bent niet met jezelf bezig en de tijd vliegt. Je zit daarbij op het grensvlak van verveling (te gemakkelijk) en frustratie (te moeilijk). Het vraagt het uiterste van lichaam en geest maar geeft paradoxaal genoeg tegelijkertijd een gevoel van rust en geluk. Relaxen, passief vermaak, lekker eten en drinken en seks heb je weliswaar nodig om niet uit balans te raken, maar geven je uiteindelijk niet het rustige, bevredigende, gelukmakende gevoel. Het klinkt wellicht allemaal voor de hand liggend, maar de schrijver heeft het met onderzoek wetenschappelijk onderbouwd. Onderzoek toont aan dat tijdens werk meer flow ervaren wordt dan tijdens de vrije tijd omdat die vaak in passiviteit wordt doorgebracht. In het leven kun je niet steeds in een toestand van flow zijn, maar je kunt wel voortdurend actief zoeken naar activiteiten die flow kunnen creëren. Wat zijn voorwaarden voor flow-ervaringen: - Je stelt jezelf concrete, uitdagende, haalbare doelen die voortkomen uit intrinsieke motivatie. - Je krijgt onmiddellijke feedback; je constateert direct resultaat - Je hebt de mogelijkheid om je te concentreren. Angst, woede, verdriet, overbezorgdheid, jaloezie zijn afwezig. - Je bent niet gericht op jezelf maar op de buitenwereld. Je maakt je niet druk over de indruk die je op anderen maakt. - Je kunt genieten van wat je nú meemaakt. De optimale ervaring is sterk afhankelijk van je eigen subjectieve beoordeling. Zo kun je je actiemogelijkheden en je eigen vaardigheden onderschatten. Hierdoor kan het gebeuren dat iemand ontevreden is met een baan die fantastische mogelijkheden biedt. Ik vond het leuk om te realiseren dat ik in mijn werk en vrije tijd regelmatig flow-ervaringen heb. Je beseft dat je geluksgevoel groeit als je veel flow in je leven kent. Onbewust zoek je ook wel die activiteiten op, maar na lezing van dit boek zie je in dat je er gestructureerd aan kan werken om meer flow in je leven te krijgen. Je begrijpt dat niet een overvloed aan geld of vrije tijd je gelukkig maakt. Integendeel. Als je je volledig inzet voor een doel dat je helemaal ziet zitten en het lukt je ook nog om, ondanks alle tegenslag, het te realiseren dan kan je geluk niet op. Geluk kun je dus opzoeken, maar er moet wel hard voor gewerkt worden. Het vraagt niet alleen veel aandacht, moed, discipline, doorzettingsvermogen en (dus) veel energie. Ook vereist het zelfinzicht om goed te weten wat je wil en wat je kan. 'Flow' is kortom, een boek dat je kan helpen inzicht in jezelf en je situatie te krijgen en je bewust kan maken van je mogelijkheden. Het boek zou wel wat meer mogen aangeven hoe je moeilijkheden kunt aanpakken die je op je pad naar meer flow tegenkomt. Omdat flow een holistisch begrip is, komen in het boek veel onderwerpen aan bod. De invloed van bewustzijn, het lichaam, werk, gezin, relaties en cultuur wordt uitgebreid behandeld. Het boek telt hierdoor 384 pagina's en het lezen kost dus wel wat tijd. Maar als het onderwerp je interesseert kun je bij het lezen in flow raken. En dan vliegt de tijd, weten we.
Over Frans van Schijndel
Frans van Schijndel heeft als mede-eigenaar het ICT bedrijf Kender Thijssen grootgemaakt. Na dertien jaar hield hij het als directeur voor gezien en richtte hij Het Laar, centrum voor werk en persoonlijke ontwikkeling op. Hij heeft een groot aantal managers gecoacht en is van mening dat leidinggevenden hun medewerkers op een betere manier kunnen motiveren.
