strong>Nog nooit zijn we zo verbonden geweest en hebben we tegelijkertijd zo weinig aandacht voor onszelf en elkaar gehad. En niet eerder werden we zo afgeleid door allerlei verstoringen en ervaren we meer dan ooit zo veel werkdruk. Wat is er met ons aan de hand?
Elke Geraerts stelt dat we niet investeren in ons brein. Mentale gezondheid is noch in het bedrijfsleven, noch in programma’s van politieke partijen een prioriteit en ook scholen gaan nog niet echt mee met breinprogramma’s. In dit boek wordt beschreven hoe we mentale veerkracht kunnen versterken. Een belangrijk boek, theoretisch zeer goed onderbouwd, vlot geschreven en met veel praktische toepassingsmogelijkheden.
Niet iedereen zal direct een duidelijk beeld hebben bij ‘mentale veerkracht’. Maar het is dit concept dat een antwoord moet bieden op de vele problemen zoals mentale uitputting, depressie, stress en burn-out. Het goede nieuws is dat mentale veerkracht het verschil kan maken in een organisatie omdat het te trainen is. Daarmee wordt direct een belangrijke mythe doorbroken, namelijk dat perfectionisme, stress en burn-out toe te schrijven zijn aan iemands persoonlijkheid. Dat statische perspectief is inmiddels achterhaald, zo maakt Geraerts haar lezers duidelijk.
Vandaag de dag hebben we geen idee wat de effecten zijn van het permanent bereikbaar zijn via onze computer en smartphones. Weliswaar zijn stress en burn-out niet langer een taboe maar daar staat tegenover dat de ‘infobesitas’ alleen maar toeneemt.
De tegenhanger van burn-out is bevlogenheid dat gezien kan worden als een belangrijk onderdeel van mentale veerkracht. Nog te weinig mensen zijn bevlogen in organisaties (slechts 12%) dus daar is veel winst in te behalen temeer daar bevlogenheid een belangrijke voorspeller is van flow. Zo bespreekt de auteur verschillende concepten die doorgaans apart behandeld worden in de literatuur. De kracht van dit boek is dat de auteur ze bij elkaar brengt en ze als een instrumentarium aanbiedt om de mentale veerkracht te vergroten.
Een belangrijke opvatting die de auteur inneemt is die waar ze stelt dat geluk van binnen zit. Dit als tegenhanger waar veel mensen naar geluk zoeken in de buitenwereld. We moeten dus meer tijd aan onszelf besteden. Niet te snel en ook niet teveel anders komen we in een andere mythe terecht namelijk die van multitasken. Dat konden we niet, dat kunnen we niet en ook vrouwen niet. Geraerts legt helder uit dat bij multitasken we òf heen en weer zijn aan het schakelen zijn met onze hersenen tussen de twee taakgebieden, met als gevolg dat we veel kwaliteit verliezen òf dat we één taak vooral bewust uitvoeren en de andere meer onbewust waardoor ook de kwaliteit zal inboeten. Dit boek gaat over open staan om te leren, nieuwe dingen willen leren en ook afleren. Dat laatste vinden we doorgaans het moeilijkst. Multitasken zullen we moeten afleren: niet meer met je bord op schoot naar de tv kijken of in een gesprek op je mobiel kijken. We zullen een andere opvatting over tijd moeten gaan innemen: niet alles moet nuttig en efficiënt zijn. Niet elke minuut volplannen.
Daarom denk ik dat organisaties de grootste moeite zullen hebben om de aanbeveling ‘je geest laten ronddwalen, en even niets doen en lummelen- op zijn minst ongemakkelijk vinden en waarschijnlijk ook weg zullen rationaliseren (‘Dat kan in ons bedrijf niet’). Dan zal het uiteindelijk aankomen op een paradigmawisseling en zoals Kuhn ons al leerde, zal het dan afhangen waar de meeste macht zich bevindt: bij het oude of het nieuwe paradigma. Geraerts geeft haar lezers een hoopvolle en optimistische boodschap mee met dit boek. Ze stelt terecht dat we het onvoorspelbare niet kunnen voorspellen, maar wat we wel kunnen doen is leren omgaan met het onverwachte.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.