Aan de basis van De irrationele organisatie ligt een grondig onderzoek naar biases, aangevuld met interviews met ceo’s. Wie denkt een wetenschappelijk verhaal te lezen, heeft het mis. De auteurs hebben een goed leesbaar boek geschreven, met name door de vele voorbeelden en geleerde lessen interessant en bruikbaar. De vele biases (er zijn er 34) zijn geordend naar verschillende veranderthema’s, zoals strategie, organisatie-inrichting en gedrag en cultuur.
bewust worden
Wellicht denk je: dit gaat niet over mij, ik weeg mijn keuzes rationeel af. De auteurs geven aan dat we blind zijn voor onze eigen biases. Die van anderen herkennen gaat vaak veel beter. Juist daarom kan dit boek helpen je bewust te worden van de mogelijke biases bij beslissingen. Hoe herkenbaar is bijvoorbeeld de planning fallacy, het optimisme waar de meesten van ons elke keer in trappen als we iets gaan plannen. Als we dit weten, kunnen we de volgende keer een project met iets meer tijdruimte plannen.
organisatieverandering
Ook bij een organisatieverandering is er mogelijk een groep mensen die vast blijft houden aan het oude en daarbij heel stellig (irrationele) argumenten voor heeft. Zelfs wanneer de nieuwe situatie (in de ogen van anderen) zoveel beter is. Als bestuurder of veranderaar de biases die hieraan ten grondslag liggen herkennen, helpt al bij het communiceren van een wellicht andere boodschap. We kunnen biases niet wegnemen, wel er beter mee omgaan als we begrijpen wat er onbewust meespeelt.
De irrationele organisatie is een heel nuttig boek dat ons allereerst helpt bewust te worden van de vele biases die ons beïnvloeden, of wellicht ze te herkennen in de samenwerking met anderen. Daarnaast geven de geleerde lessen handvatten om met de biases om te gaan. Daardoor is dit een boek om naar terug te grijpen, als een project niet lekker loopt, of een groep mensen overtuigd moet worden van bijvoorbeeld een verandering. Het kan zo maar zijn dat er een bias is die belemmerend werkt.
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.