Daar zit ik dan, geordend als altijd wanneer ik aan een te recenseren boek begin. Met notitiekaartjes in de aanslag, om gedachtenkronkels die tijdens het lezen van het boek oppoppen gelijk een plek te geven. Al na een paar minuten lezen besef ik me: dit boek gaat over mij. En over mijn ‘slechte' kant. Misschien iets wat elke lezer heeft, bij het lezen van de eerste pagina's van Astrid Davidzons Prima is perfect.
Perfectionisme slecht? Maar het is toch juist goed dingen perfect te willen doen? Ik merk dat ik direct mijn eigenschap wil verdedigen, terwijl ik in mijn herinnering een sollicitatiegesprek herbeleef: ‘Wat is je goede eigenschap?' - Perfectionisme ‘En je slechte?' - Dat ik perfectionistisch ben.' Wat is perfectionisme en hoe belemmert dat dan? Daarnaar gaat Davidzon op zoek in haar boek.
Juist dóór dat perfectionisme duurt het soms langer voordat ik iets af maak. En als het niet perfect af kan? Dan maar liever níet af. Niet erg handig voor iemand die veel aan wil pakken. Naast op z'n aller-állerbest af willen maken, wil ik ook nooit wat missen. Met als gevolg dat ik de term ‘informatieverslaafd' op me heb geplakt. Een typische eigenschap voor een perfectionist: altijd maar alles willen weten en last van de fear of missing out. Ondanks mail- en getting things done cursussen, staat mijn mailbox regelmatig vol met zogenaamd interessante nieuwsbrieven. Want je zou toch eens een wijsheid missen. Boehoe.
Maar, ‘perfectionisme' wordt toch vaak genoemd als goede eigenschap? Hoe zit dat dan? Voor artsen en bepaalde technische medewerkers is uiterste precisie een vereiste, legt Davidzon uit. Voor heel veel beroepen, belemmert perfectionisme juist. In het eerste deel van het boek geeft de auteur heel wat voorbeelden waarin een perfectionist - tenminste, ík zeker - zich zal herkennen. Dingen die móeten gebeuren (van wie eigenlijk?), terwijl er geen ontspanning aan het resultaat behaald wordt.
En als er dan toch een lijstje is met dingen die moeten gebeuren, omdat ze afgesproken zijn, en er komt iets niet af? Dan focust de perfectionist op wat er niet af is. Je zou ook trots kunnen zijn op wat er wel gelukt is in plaats van te denken: ‘Ja, maar...' anders vinden ze me lui, dom: vul maar in.
Het ‘moeten' van een perfectionist, komt vaak voort uit aannames. Zelfs de aanname ‘Ik heb geen hulp nodig, dat betekent dat ik zwak ben.' En wanneer je dan toch hulp zoekt, blijf je jezelf excuseren. Tijdens mijn eerste rijles zei ik letterlijk ‘Sorry, ik heb nog nooit gereden.' En we hebben geen interieurverzorger, omdat ik dan zou gaan schoonmaken voordat diegene komt.
Aannames dus. Hoe voorkom je die? Davidzon raadt het smeermiddel NIVEA aan. Niet het merk van de handcrèmes, maar een afkorting: Niet Invullen Voor Een Ander. ‘Ze zullen wel denken dat...' klopt vaak niet. Ook in het geval dat de ander - in jouw ogen - iets niet goed doet: dat is heus niet expres of om jou te pesten. Davidzon legt het op z'n Cruijffiaans uit: ‘Als je merkt dat iemand niet reageert zoals je zou willen, ben je blijkbaar niet duidelijk geweest.'
De methode vraagt je concreet te maken wat je anders wilt zien. In muizenstapjes veranderen en niet ál je slechte eigenschappen op 1 dag aan te passen. Dat is volgens de schrijfster gedoemd te mislukken. Verwacht dus niet volgende maand al een ander mens te zijn, maar met elke dag een beetje beter, kom je een heel eind. Vier die overwinninkjes, want PRIMA is Perfect.
Herken je perfectionisme als jouw valkuil? Ga dan met het stappenplan uit PRIMA is Perfect op zoek naar een prettige methode om een relaxter mens te worden. Leer jezelf van een afstandje te bekijken, het irritante stemmetje dat ‘perfect is niet goed genoeg' zo irritant te maken dat je het in het belachelijke trekt en niet meer serieus neemt en start zo aan de hand van het stappenplan om jezelf elke dag een beetje beter te maken.
Over Margot van Trier
Margot is communicatieprofessional met hart voor online & spel. Naast haar functie als productredacteur IT bij Coolblue, zet ze zich in voor stichtingNGNG.nl