Mr. J.A.R. van Eijsden is belastingadviseur bij Ernst & Young LLP te Rotterdam en voorzitter van de Adviesgroep Fiscale Procesvoering.
Meer over de auteursNederlands belastingrecht in Europees perspectief
Paperback Nederlands 2019 3e druk 9789013142662Samenvatting
Het Europese recht neemt in de fiscale praktijk een steeds prominentere plaats in. Deze titel levert op heldere en toegankelijke wijze een compleet overzicht van de huidige stand van zaken op het gebied van het Europese recht binnen de directe belastingen. Zo bent u snel weer volledig op de hoogte.
De laatste jaren wordt de Nederlandse fiscale praktijk overspoeld door Europese ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan nieuwe Europese regels ter bestrijding van belastingontwijking of aan de toegenomen internationale uitwisseling van informatie.
Met Nederlands belastingrecht in Europees perspectief bent u in een handomdraai volledig op de hoogte van de actuele stand van zaken omtrent het Europese recht binnen de directe belastingen en het formele belastingrecht. Essentieel, aangezien het Europese recht een steeds prominentere plaats inneemt in de fiscale praktijk en het belang ervan toeneemt. Dit geldt zowel voor de invloed van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (met in het bijzonder de daarin opgenomen fundamentele vrijheden en de staatssteunbepalingen) als voor de richtlijnen.
Op begrijpelijke wijze toetst deze bundel de verschillende belastingwetten aan het EU-recht, voor zover deze zien op de directe belastingen en het formele belastingrecht. Deze uitgave gaat in op specifieke onderdelen van het Nederlandse belastingrecht die potentieel strijdig zijn met het EU-recht.
Daarnaast is een apart hoofdstuk opgenomen over de invloed van het EU-recht op het internationale belastingrecht. Ook wordt in een afzonderlijk hoofdstuk een licht geworpen op de vraag: kunnen het Nederlandse formele belastingrecht en het fiscale procesrecht wel de toets van het EU-recht doorstaan? Met Nederlands belastingrecht in Europees perspectief bent u snel weer geheel up-to-date in dit dynamische rechtsgebied.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Ben Kiekebeld
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 1
Europees belastingrecht in kort bestek / 1
1.1 De Europese Unie in historisch perspectief / 1
1.2 De instellingen van de Europese Unie / 2
1.2.1 De Europese Raad / 3
1.2.2 De Raad van de Europese Unie / 3
1.2.3 De Europese Commissie / 3
1.2.4 Het Europees Parlement / 3
1.2.5 De Europese Rekenkamer / 4
1.2.6 Het Hof van Justitie van de Europese Unie / 4
1.3 Verhouding tussen Europees recht en Nederlands belastingrecht / 5
1.3.1 Algemeen / 5
1.3.2 Primair EU-recht / 5
1.3.3 Beslisschema fundamentele vrijheden / 6
1.3.4 Misbruik en het EU-recht / 9
1.3.5 Staatssteun / 11
1.3.6 Secundair EU-recht / 17
1.3.7 Harmonisatie / 18
1.4 De Moeder-dochterrichtlijn / 19
1.4.1 Doel en werking / 19
1.4.2 Totstandkoming Moeder-dochterrichtlijn / 20
1.4.3 Toetreding / 20
1.4.4 Aanpassing Moeder-dochterrichtlijn ten aanzien van hybride financieringen en algemene anti-misbruikbepaling / 21
1.4.5 Jurisprudentie van het HvJ EU / 22
1.5 De Fusierichtlijn 2009 / 26
1.5.1 Inleiding / 26
1.5.2 Totstandkoming en doelstelling / 26
1.5.3 Toepassingsbereik / 27
1.5.4 Materiële werking / 30
1.5.5 Formele aspecten / 31
1.5.6 Anti-misbruikbepaling / 31
1.6 De Interest- en royaltyrichtlijn / 32
1.6.1 Doel en werking / 32
1.6.2 De totstandkoming en inhoud van de Interest- en royaltyrichtlijn / 33
1.7 De Anti-belastingontwijkingsrichtlijn (ATAD) / 34
1.7.1 Inleiding / 34
1.7.2 Doelstelling / 35
1.7.3 Totstandkoming en implementatie / 36
1.7.4 Bepalingen van de ATAD / 38
1.8 De richtlijn inzake de uitwisseling van inlichtingen / 50
1.8.1 Werkingssfeer / 50
1.8.2 Implementatie Common Reporting Standard / 55
1.8.3 Automatische uitwisseling van informatie over rulings en verrekenprijsafspraken / 55
1.8.4 Automatische uitwisseling van CBCR-landenrapporten / 57
1.8.5 Toegang tot AML-gegevens / 58
1.8.6 Automatische uitwisseling van inlichtingen op belastinggebied met betrekking tot te rapporteren grensoverschrijdende constructies (Mandatory Disclosure) / 58
1.8.7 Wet op de internationale bijstandsverlening bij de heffing van belastingen / 61
1.9 De richtlijn inzake de wederzijdse bijstand bij de invordering van belastingen / 61
1.10 De Gedragscode inzake schadelijke belastingconcurrentie / 62
1.11 CCCTB / 67
1.11.1 Het oorspronkelijke voorstel uit 2011 / 67
1.11.2 Herintroductie van de C(C)CTB-voorstellen in 2016 / 69
1.11.3 Nederlandse positie ten aanzien van het CCTB- en CCCTB-voorstel / 70
1.11.4 De toekomst van de C(C)CTB / 71
1.12 Vrij verkeer van kapitaal en derde landen / 72
1.12.1 Inleiding / 72
1.12.2 Verhouding met de vrijheid van vestiging / 73
1.12.3 De standstill-clausule van art. 64 VWEU / 75
1.12.4 Rechtvaardigingsgronden / 78
1.12.5 Conclusie / 80
1.13 Relatie met EER-landen / 80
1.14 Relatie met associatie- en partnerschapslanden / 81
HOOFDSTUK 2
Inkomstenbelasting / 85
2.1 Inleiding / 85
2.2 Art. 2.2, eerste lid, Wet IB 2001: woonplaatsfictie / 86
2.3 Persoonlijke aftrekposten en heffingskortingen / 88
2.3.1 Schumacker-doctrine / 88
2.3.2 Art. 7.8 Wet IB 2001: kwalificerende buitenlandse belastingplichtigen / 91
2.3.3 Art. 10, vijfde, zesde en zevende lid, Besluit voorkoming dubbele belasting 2001: noemerinkomen / 94
2.4 Art. 2.17, vijfde en zevende lid, derde volzin, Wet IB 2001: toerekenen van box 3-vermogensbestanddelen in een migratiejaar / 95
2.5 Investeringsaftrek / 96
2.5.1 Art. 3.45, eerste lid, onderdeel a, onder 2°, Wet IB 2001: investeringsaftrek / 96
2.5.2 Art. 3.45, vierde lid, onderdeel a en b: energie- en milieu-investeringsaftrek / 98
2.6 Art. 3.55, 3.56 en 3.57 Wet IB 2001: aandelenfusies, splitsingen en juridische fusies / 98
2.7 Eindafrekeningsbepalingen; conserverende aanslagen / 104
2.7.1 Algemeen / 104
2.7.2 Art. 25, achtste lid, Invorderingswet 1990: conserverende aanslagen in de aanmerkelijkbelangsfeer / 105
2.7.3 Art. 3.60 en 3.61 Wet IB 2001: eindafrekeningsbepalingen, National Grid Indus en art. 25a Invorderingswet 1990. / 108
2.7.4 Staking van een onderneming / 113
2.7.5 Extra eis voor geruisloze inbreng / 115
2.7.6 Art. 25, vijfde lid, Invorderingswet 1990: conserverende aanslagen in de pensioensfeer / 116
2.8 Afgewaardeerde vorderingen / 117
2.8.1 Art. 3.98a, derde lid, Wet IB 2001: omzetting afgewaardeerde vordering / 117
2.8.2 Art. 3.98b, vijfde lid, Wet IB 2001: vervreemding afgewaardeerde vordering / 118
2.9 Art. 19a, eerste lid, onderdeel d, Wet LB 1964, art. 3.126, eerste lid, onderdeel d, en art. 3.126a, tweede lid, onderdeel c, Wet IB 2001: toegelaten verzekeraars voor pensioenen en lijfrenteverzekeraars / 119
2.10 Art. 4.13, eerste lid, onderdeel a, en art. 4.14, achtste lid, onderdeel c, Wet IB 2001: forfaitair rendement uit buitenlandse beleggingsmaatschappijen / 120
2.11 Art. 6.31 Wet IB 2001: uitgaven voor monumentenpanden / 122
2.12 Art. 6.33 Wet IB 2001 juncto art. 5b AWR: giften aan niet in Nederland gevestigde instellingen / 123
2.13 Art. 31a, tweede lid, onderdeel e, Wet LB 1964 en art. 10e, tweede lid, onderdeel b, onder 2, Uitvoeringsbesluit LB 1965: de 30%-regeling en het 150 kilometer-criterium voor ingekomen werknemers / 123
HOOFDSTUK 3
Vennootschapsbelasting / 127
3.1 Inleiding / 127
3.2 Art. 2, vierde lid, Wet VPB 1969: oprichtingsfictie / 127
3.3 Art. 10a Wet VPB 1969: niet-aftrekbare rente / 128
3.4 Art. 12b Wet VPB 1969: de innovatiebox / 132
3.4.1 De innovatiebox en de fundamentele vrijheden / 133
3.4.2 De innovatiebox in relatie tot de staatssteun- en gedragscodeproblematiek / 134
3.5 Onvolwaardige schuldvorderingen / 135
3.5.1 Art. 13b Wet VPB 1969: vervreemding onvolwaardige schuldvordering aan een lichaam gevestigd in een andere lidstaat / 135
3.5.2 Art. 13ba Wet VPB 1969: omzetting of kwijtschelding onvolwaardige schuldvordering op buitenlands belastingplichtige / 137
3.6 Deelnemingsvrijstelling / 139
3.6.1 Art. 13 Wet VPB 1969: Switch-over van deelnemingsvrijstelling naar deelnemingsverrekening / 139
3.6.2 Art. 13ab Wet VPB: aanvullende CFC-maatregel / 143
3.6.3 Aftrek koersverliezen op deelnemingen: Deutsche Shell / 144
3.6.4 Compartimentering / 145
3.6.5 Art. 13, zeventiende lid, Wet VPB 1969: anti-hybridebepaling / 146
3.6.6 Art. 13a Wet VPB 1969: verplichte jaarlijkse opwaardering / 147
3.6.7 Art. 13d Wet VPB 1969: liquidatieverliesregeling / 148
3.6.8 Art. 13l Wet VPB 1969: deelnemingsrente / 148
3.7 Art. 14, 14a en 14b Wet VPB 1969 en art. 8 Wet VPB 1969 juncto art. 3.55 Wet IB 2001: implementatie Fusierichtlijn 2009 / 156
3.8 Art. 15 Wet VPB 1969: fiscale eenheid / 159
3.8.1 Fiscale eenheid Nederlandse moedermaatschappij en EU-dochtermaatschappij / 160
3.8.2 Per elementbenadering / 161
3.8.3 Andere mogelijk ‘per elementvoordelen’ / 164
3.8.4 Fiscale eenheid buitenlandse moedermaatschappij en Nederlandse dochtermaatschappij / 165
3.9 Art. 15b Wet VPB: earningstrippingmaatregel / 166
3.10 Art. 15c en 15d Wet VPB 1969: emigratieheffing / 169
3.10.1 De emigratieheffing van art. 15c en 15d Wet VPB 1969 / 169
3.10.2 (Grensoverschrijdende) omzettingen, fusies en splitsingen / 171
3.10.3 Buitenlandse belastingplicht en herinvesteringsreserve / 171
3.11 Art. 15e Wet VPB 1969: objectvrijstelling / 173
3.12 Art. 17, derde lid, onderdeel b, Wet VPB 1969: aanmerkelijk belang in een in Nederland gevestigde vennootschap / 177
3.13 Art. 28 Wet VPB 1969: verrekening onderliggende buitenlandse bronbelasting bij een fbi / 178
HOOFDSTUK 4
Dividendbelasting / 181
4.1 Inleiding / 181
4.2 Kader van het HvJ EU op het gebied van bronheffingen / 182
4.2.1 Belemmeringen voortvloeiende uit verschillen in heffingsgrondslag en/of belastingtarief / 182
4.2.2 Belemmeringen voortvloeiende uit de toepassing van het systeem van een bronheffing als zodanig / 184
4.3 Art. 1, derde lid, Wet DB 1965: vestigingsplaatsfictie / 185
4.4 Art. 1, zevende lid, Wet DB 1965: belastingplicht voor leden in een coöperatie (tot 2018) / 186
4.5 Art. 4, eerste en tweede lid, Wet DB 1965: inhoudingsvrijstelling en implementatie Moeder-dochterrichtlijn / 187
4.6 Art. 4, derde lid, Wet DB 1965: uitbreiding inhoudingsvrijstelling non-EU lidstaten / 189
4.7 Art. 4, zevende en achtste lid, Wet DB 1965: anti-dividendstripping / 193
4.8 Art. 10, eerste, tweede en derde lid, Wet DB 1965: teruggaafregeling bij vrijgestelde rechtspersonen / 194
4.9 Art. 11 Wet DB 1965: tegemoetkoming wegens in het buitenland geheven bronbelasting op deelnemingsdividenden bij dooruitdeling / 197
4.10 Art. 11a Wet DB 1965: afdrachtvermindering fiscale beleggingsinstelling / 199
4.11 Art. 5 juncto art. 2 Wet DB 1965: de dividendbelasting als bruto-eindheffing bij buitenlandse portfolioaandeelhouders / 203
HOOFDSTUK 5
Invloed van de fundamentele vrijheden op het internationale belastingrecht / 207
5.1 Inleiding / 207
5.2 Internationaal dubbele belasting en EU-recht / 208
5.3 Meestbegunstiging / 212
5.4 Beperking van verdragsvoordelen (limitation on benefits), main purpose test en principal purpose test / 216
5.5 Grondslageis en tweede limiet / 221
5.6 Verrekening bij laagbelaste buitenlandse beleggingsondernemingen / 222
5.7 Inhaalregeling / 226
HOOFDSTUK 6
De gevolgen van het Europese recht voor het formele belastingrecht en het fiscale
procesrecht / 229
6.1 Inleiding / 229
6.2 De invloed van het Unierecht op het formele belastingrecht en het fiscale procesrecht / 229
6.2.1 De verkeersvrijheden van het VWEU / 230
6.2.2 De beginselen van gelijkwaardigheid en doeltreffendheid / 230
6.2.3 Het beginsel van effectieve rechtsbescherming / 231
6.2.4 Het beginsel van de effectieve toepassing van het Unierecht / 233
6.2.5 Unierechtelijke grondrechten en rechtsbeginselen / 234
6.2.6 Conclusie / 238
6.3 Aspecten van het Nederlandse formele belastingrecht en het fiscale procesrecht / 238
6.3.1 De verlengde navorderingstermijn / 239
6.3.2 De houdbaarheid van nationale vervaltermijnen (zoals bezwaar- en beroepstermijnen) / 240
6.3.3 De plicht van een bestuursorgaan om terug te komen op een eerder besluit / 245
6.3.4 Schadevergoeding / 248
6.3.5 Formele rechtskracht / 250
6.3.6 Onrechtmatige rechtspraak / 252
6.3.7 De terugbetaling van in strijd met het Unierecht geheven belastingen en de daarbij behorende verplichting om een adequate rentevergoeding te betalen / 256
6.3.8 Beperking van de gevolgen van arresten van het HvJ EU / 259
6.3.9 Nationale bewijsregels / 261
6.3.10 Forfaitaire proceskostenvergoedingen / 264
6.3.11 Ambtshalve toepassing van EU-recht door de nationale belastingrechter / 265
6.3.12 Rechtsbescherming bij de internationale uitwisseling van gegevens / 268
6.3.13 Het recht om te worden gehoord bij het vaststellen van een aanslag of beschikking / 272
6.3.14 Het recht op inzage in stukken / 275
Lijst van auteurs / 277
Jurisprudentieregister / 279
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan