Voor de meeste mensen is het normale prima. Daar valt goed mee te leven en in te werken. Het geeft houvast. Daar heeft een kleine groep lak aan. Omdat het kan, of moet. Adam Grant bespreekt de beweegredenen en de strategieën in zijn boek Het kan ook anders (‘Hoe non-conformisten de wereld veranderen’). Grant is psycholoog, docent aan Wharton University, managementdenker en adviseur van de top van het Amerikaanse bedrijfsleven. Zijn advies zal vaak luiden: geef ze ruimte. Creëer een cultuur van non-conformisme.
De moderne samenleving heeft een zwak voor dit type mens. Behalve dat ze als creatief gezien worden, durven ze risico’s te nemen. De positieve verhalen bereiken het nieuws. De Elon Musks’ en Steve Jobs’ van deze wereld, de slimme sporters die het net even anders doen en daarmee betere prestaties halen, de vernieuwende kunstenaars en wetenschappers die stromingen op gang brengen. Zij krijgen de volle aandacht. Minder aandacht is er voor al die mensen die ook proberen te vernieuwen maar falen. Een simpel voorbeeld: het verschil tussen pioniers en kolonisten. Tussen mensen en bedrijven die iets totaal nieuws proberen (pioniers), en mensen die even afwachten, die iets later op gang komen, die leren van die eerste groep (kolonisten): 47% van de eerste groep gaat snel failliet, van de tweede slechts 8%. De eerste groep is roekelozer dan de tweede groep. Maar die is weer veel roekelozer dan de meeste bedrijven.
En ervaring telt, weet Grant. Net zoals de kolonisten leren van de fouten van de pioniers, helpt ervaring bij vernieuwen. Ook hier twee stromingen: conceptuele vernieuwers en experimentele vernieuwers. Die laatste groep heeft veel aan ervaring. Grote innovatieve kunstenaars (schilders, auteurs enzovoort) en wetenschappers hebben niet één vroeg hoogtepunt. Hun zoektocht duurt lang en is gebaseerd op ervaring, op onderzoek, en op vergelijken. Da Vinci deed soms tientallen jaren over het afronden van een groot werk (als het al ooit af kwam). Steeds op zoek naar nieuwe technieken en gevoed door meer kennis en inzichten, bleef hij werken aan de Mona Lisa en Het Laatste Avondmaal.
Het kan ook anders is een rijk boek dat andersdenkenden een hart onder de riem steekt. Het geeft mensen en bedrijven slimme tips en strategieën om innovatiekracht aan te moedigen. Veel tactieken en bemoedigen. Uitstellen, leiderschap, de emotionele kant en de culturele kant. Het is ook een hart-onder-de-riem steekboek. Je staat niet alleen, als je dat maar weet!
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
