Kunt u vertellen waar uw interesse in duurzaamheid vandaan komt?
Ik ben opgevoed met de waarden die op een gegeven moment ‘duurzaamheid’ zijn gaan heten. Ik ben voor een kwart van Indonesische afkomst. Het is een manier van in de wereld staan: met respect voor alles om je heen, inclusief een liefde voor de natuur. Het is een houding van acceptatie van wat op je pad komt, van ruimte maken om dingen en mensen te laten zijn zoals ze zijn. Dat is in ieder geval wat ik eruit heb gehaald en in mijn ogen is dat een levenshouding waar duurzaamheid uit voortkomt.
Wanneer bent u zich daar bewust van geworden?
Ik heb een carrière achter de rug in de financiële wereld. Lange tijd als beleggingsadviseur bij MeesPierson. In de jaren negentig, toen het duurzaamheidsdenken voor het eerst enige invloed kreeg in de financiële wereld, was ik onmiddellijk enthousiast om daarmee aan de slag te gaan. Ik besefte toen dat ik van duurzaamheid ook mijn beroep kon maken en ben me bij MeesPierson gaan bezig houden met het ontwikkelen van dienstverlening op het gebied van duurzaam beleggen. In 2002 ben ik uit loondienst gegaan en als interimmer aan de slag in de gezondheidszorg en de financiële wereld. In 2006 kwam ik vervolgens bij Triodos Bank in dienst. Ik moet zeggen: daar ging de wereld van het maatschappelijk verantwoord ondernemen pas echt voor me open.
Hoezo?
Dat zit hem in de manier waarop mensen bij die bank met elkaar omgaan. Hoe de bank met z'n klanten omgaat, maar ook andersom. De bank is bij veel van de ondernemers die ze financiert actief betrokken bij de innovaties die ze doen en probeert actief cocreatie tussen haar cliënten te bevorderen. De gesprekken worden doorgaans zowel door de ondernemer als de bankier gevoerd vanuit een intrinsieke duurzame motivatie. Een dergelijke wederzijdse openheid en bereidheid had ik nog nergens anders meegemaakt.
Wanneer kreeg u het plan om dit boek te schrijven?
Schrijven is voor mij een goede manier om de dingen op een rijtje te zetten, dus dat deed ik al enige tijd. Ik raakte gemotiveerd om een boek te maken omdat ik steeds mensen tegen kwam die zeiden: ‘Duurzaamheid, dat is niks voor mij.’ Of ‘in mijn branche doen we daar niet aan.’ Iemand die ik ken ik in het vastgoed had jarenlang zo’n verhaal, maar toen ik hem een tijdje geleden sprak, bleek hij volop bezig met de verduurzaming van zijn panden, omdat hij daar door potentiële kopers ook gewoon naar gevraagd werd. Hij merkt nu dat andere verduurzamers hem ruimhartig van de kennis voorzien die hij daarvoor nodig heeft. Ik dacht: ‘Als ik zulke mensen kan laten zien dat je gewoon heel klein kunt beginnen en dat het uiteindelijk een heel gewoon, bereikbaar, toegankelijk fenomeen is, dan doe ik iets goeds.’
Waarom moest het nu?
Ik had een paar van dergelijke ontmoetingen waardoor ik aan het begin van de zomer van 2011 besloot te beginnen. Toen heb ik de opzet gemaakt en uiteindelijk ben ik er wel zo’n 1200 uur mee bezig geweest. Een jaar later was het af.
Er zijn meer boeken over de verduurzaming van bedrijfsvoering. Waarom moeten we dat van u lezen?
Dit boek is met name voor mensen die geïnspireerd willen worden. Ik laat enorm veel voorbeelden zien en werk aan de hand daarvan praktische handvatten uit voor mensen die ermee aan de slag willen. Het is dus allesbehalve een technische verhandeling die tot in detail op zaken ingaat. Ik vond het daarnaast belangrijk om het woord ‘moeten’ eruit te laten.
Onder de geïnterviewden bevinden zich best een aantal niet-ondernemers, zoals Marga Hoek van De Groene Zaak en Willem Lageweg van MVO Nederland. Waarom heeft u voor hen gekozen in een boek dat voor ondernemers is bestemd?
Zij zijn eigenlijk intermediairs tussen ondernemers. Ze weten dus alles over ondernemerschap en al helemaal over het leiderschap dat nodig is om verduurzaming van de grond te krijgen. Zij hebben heel veel kennis en ervaring waar de gemiddelde ondernemer van kan leren. Daarnaast zijn zij als geen ander in staat om de kennis van verduurzaming en de innovatie die ermee samenhangt, te ontsluiten voor anderen.
En waarom heeft u een paragraaf besteed aan het boek Generatie Z van Jos Ahlers en René Boender?
Ik vond dat een eyeopener. Dat er een generatie mensen aankomt, die enerzijds bedrijven genadeloos afrekent op hun mate van duurzaamheid - het als voorwaardelijk ziet - maar anderzijds een snel wisselend gedrag vertoont dat je juist volkomen onduurzaam zou kunnen noemen. Het is een generatie die alles tegelijk, door elkaar en met elkaar doet. Ik vond dat een interessant fenomeen waar ik de lezer mee wilde laten kennismaken.
Heeft u als adviseur al profijt gehad van het boek?
Zeker, ik heb er in ieder geval heel veel contacten aan overgehouden met mensen in de duurzaamheidswereld die ik anders niet gesproken zou hebben. En ook met mensen die mij via het boek weten te vinden. Daarnaast is het boek opgenomen als studiemateriaal in het ‘Certified Professional Programme MVO’ en heb ik aan de Open Universiteit een gastcollege mogen geven. Dat was een mooie verrassing.
U bent nu duurzaamheidadviseur. Bent u helemaal uit de financiële wereld gestapt?
Ik doe nog wel opdrachten met een financieel karakter, maar ik ben er niet meer in dienst. Ooit ben ik bij toeval in de beleggingswereld terecht gekomen. En ik heb me daar door de jaren heen steeds meer ontwikkeld tot de generalist die ik eigenlijk ben. Uiteindelijk moest het er een keer van komen dat ik voor mezelf zou beginnen. Ik ben afkomstig uit een ondernemersfamilie, dus is het welbeschouwd niet meer dan logisch.