Welk boek zou jij aanraden? Een vraag die mij vaak gesteld wordt als ik les geef over veranderkunde. Eerder kwam ik dan met dikke, complexe boeken omdat ik geloof dat verstandig veranderen niet gebaat is bij een simpel stappenplan. Toch wijst de praktijk uit dat veel mensen zo'n dik boek vol complexiteit maar mondjesmaat lezen. Laat staan echt gebruiken.
Praktisch toepasbaar, zonder de complexiteit die nu eenmaal bij veranderen hoort uit het oog te verliezen. Dat is het boek Veranderkompas. Zoals Hans Vermaak in het voorwoord schrijft: "Dit boek verdient een enorm compliment omdat het stapels ingewikkeldheid in kort bestek en in gewone mensentaal laat passeren. Wat Jelger vertelt, heeft hij merkbaar doorleefd. Je hoort hem spreken als je het leest en de ambachtelijkheid druipt ervan af."
Verstandig veranderen vraagt eerder balanceren in dilemma's en paradoxen dan het volgen van een stappenplan. Maar hoe maak je die complexiteit goed hanteerbaar en veranderkundige kennis praktisch toepasbaar? Dat was mijn startvraag bij het schrijven van dit boek.
Dat heb ik gedaan door te werken met vuistregels. Ieder hoofdstuk start met een lijstje met vuistregels. Je kunt het zien als de ultieme managementsamenvatting. Die vuistregels blijken een goede manier om houvast te geven in verandering, zonder te vervallen in stappenplannen of dogma's.
Het idee van vuistregels is ontstaan uit mijn ervaring als docent op het gebied van veranderkunde. Het bleek heel goed te werken om in cursussen veranderkunde steeds te zeggen: en dus...? Wat betekent dit nu? Hoe gebruik je deze inzichten of deze kennis in de praktijk? Zo ontstonden lijstjes met praktisch toepasbare do's en don'ts. Die do's en don'ts - ooit ontstaan in de cursussen - zijn nu gevat in vuistregels. Die vuistregels geven houvast voor verstandig veranderen in de praktijk.
Een andere vorm van houvast vind je in het veranderkompas. Een model met negen vragen over je veranderopgave. Door de vragen te beantwoorden krijg je meer inzicht in je opgave, en stap voor stap meer inzicht in welke aanpak effectief is. In het boek vind je in ieder hoofdstuk een uitwerking van de vraag uit het kompas, theorie, praktijkinzichten en voorbeelden. Ieder hoofdstuk helpt je om tot je eigen antwoorden op de vragen uit het kompas te komen.
Tot je eigen antwoorden komen voor jouw unieke opgave, dat is de oproep van dit boek. Het is ook wat de vuistregels en het veranderkompas met elkaar gemeen hebben. Het zijn beide middelen om houvast te geven, zonder voor te schrijven. Dat is maar goed ook, want elke veranderopgave vraagt om een aanpak op maat. Met dit boek in de hand heb je alle ingrediënten om tot zo'n aanpak op maat te komen.
Jelger Spijkerboer is veranderkundige en zelfstandig adviseur. Hij werkt aan organisatieontwikkeling en verandering door professionals te versterken. Naast zijn advieswerk draagt hij als docent bij aan het professionaliseren van veranderaars, onder andere bij het Interuniversitair Centrum voor Organisatie- en Veranderkunde (Sioo). Hij is de auteur van Veranderkompas.
Over Jelger Spijkerboer
Jelger Spijkerboer is veranderkundige en zelfstandig adviseur. Hij werkt aan organisatieontwikkeling en verandering door professionals te versterken. Naast zijn advieswerk draagt hij als docent bij aan het professionaliseren van veranderaars, onder andere bij het Interuniversitair Centrum voor Organisatie- en Veranderkunde (Sioo).
