Is het je wel eens opgevallen hoe vaak we communiceren over wat we níét willen? In bordjes op straat: ‘Hier geen fietsen plaatsen’. In wat we tegen onszelf of onze huisgenoten zeggen: ‘Niet zo zeuren’. In de media: ‘Dit kabinet is geen kleuterklas’. In campagneslogans: ‘Ik kijk niet weg’ bij kindermishandeling. In projectnamen: ‘Week tegen eenzaamheid’.
Problemen trekken aandacht
Het is heel begrijpelijk, want problemen trekken de aandacht. Terecht dat je er iets aan wilt doen. Maar helaas hebben deze teksten vaak een averechts effect. Ze roepen weerstand op, versterken de verkeerde associaties en zeggen bovendien niks over wat wél de bedoeling is. Daarmee komt wat je wilt bereiken geen millimeter dichterbij.
Wil je aandacht? Wees ergens tégen. Wil je wat bereiken? Wees ergens vóór.
Neem het bordje in een voetbalstadion: ‘Niet met de kartonnen drankhouders gooien’. Wat denk je dat er gebeurt als stadionbezoekers zo’n oproep zien? Precies. Je brengt ze op een idee: leuk, gooien! Bovendien laat je ermee zien dat mensen dit blijkbaar doen. Anders stond dat bordje er niet. Daarmee bevestig je dus de verkeerde norm, het ongewenste gedrag.
Hoe kun je dat dan wél aanpakken? Daar zijn allerlei manieren voor. Begin in ieder geval bij wat je wilt dat mensen dóén in plaats van láten. Bijvoorbeeld: ‘Lever de drankhouder in en krijg 0,50 euro korting op je volgende bestelling’. Deze positieve taal is bewezen effectief.
Zeven technieken om gewenst gedrag aan te trekken
De afgelopen tien jaar werd ik me bewust van het effect van deze niet-boodschappen, ‘nietjes’ zoals ik ze noem. Ik heb honderden voorbeelden verzameld van communicatie in het dagelijks leven, en bij bedrijven en overheden. En ik ontdekte zeven technieken om het gewenste gedrag aan te trekken. In Magneetwoorden deel ik die graag met je. Je gaat zien welke gedragspsychologische principes maken dat ze werken, en hoe je ze zelf kunt toepassen, thuis en op het werk.
Je gaat bijvoorbeeld zoeken naar antoniemen: wat is eigenlijk het omgekeerde van eenzaamheid, of van pesten? Je maakt het gewenste gedrag concreet met handelingsperspectief. Je gaat letten op wat er góéd gaat om dat gedrag te bestendigen. Je vindt alternatieven voor ‘moeten’ om mensen vrij te laten (en dus niet tegen de haren in te strijken). Je maakt gebruik van de macht van het getal. Je zet identiteitswoorden en beloftes in. En je komt op knipoogteksten: kun je het ook met humor zeggen? Denk aan een overdrijving, zoals in een Utrechts koffietentje: ‘Loslopende kinderen? Wij eten ze met huid en haar op’. Een pakkender manier van zeggen dan ‘Ouders, let op uw kroost’.
Beslisboom en magneetwoordensafari
In Magneetwoorden help ik je op weg met inspirerende praktijkvoorbeelden, herkenbare casussen, een checklist en een beslisboom om je eigen magneetwoorden te maken. Ook nodig ik je uit een magneetwoordensafari te maken, bijvoorbeeld als team collega’s in de zorg, het onderwijs of de communicatie. Tijdens zo’n bordjesstrooptocht merk je vanzelf welke teksten je positief stemmen en kom je op ideeën voor jullie eigen boodschappen die aantrekken als een magneet.
Over Jeanine Mies
Jeanine Mies adviseert organisaties hoe ze aantrekkelijke boodschappen kunnen formuleren. Ze geeft presentaties en trainingen over magneetwoorden, over de aantrekkingskracht van positieve taal. Ze studeerde Nederlands en is al 25 jaar zelfstandig tekstschrijver en trainer, in opdracht van bedrijven en overheden die willen overtuigen met hun teksten.
