De Groeiparadox - Waarom groeien ondernemingen afremt en pijn doet. En wat eraan te doen

Soms is niet verder groeien een bewuste keuze van de ondernemer. Vaker wordt het verschil in grootte echter bepaald door de mate waarin de man of vrouw aan het hoofd van een bedrijf moeilijkheden kan overwinnen. Die moeilijkheden, zo blijkt, ontstaan vaak niet omdat een bedrijf het slecht doet, maar komen er niet omdat het juist heel goed gaat. Een bedrijf dat groeit heeft groeipijnen. Een bedrijf dat snel groeit heeft er veel.

De Groeiparadox helpt de groeipijnen herkennen en geeft aan hoe ze op te lossen. Die hulp is welkom. Eerst en vooral, omdat groeipijnen zich meesterlijk kunnen vermommen. Organisatorische problemen verkleden zich bijvoorbeeld als een personeelstekort. En dan blijkt dat bijkomende aanwervingen het probleem helemaal niet oplossen. Daarnaast hebben ondernemers ook de neiging om met groeipijnen te leren leven. Ze worden als onvermijdelijk gezien en gewoon aanvaard. Een beetje zoals mensen met angst voor de tandarts omgaan met tandpijn. Ze verbijten de pijn en eindigen zonder tanden.

De Groeiparadox van Matty Paquay en Bart Lodewijckx is een buitenbeentje bij de managementboeken. Eigenlijk is het zelfs geen managementboek, alvast niet in de strikte zin van het woord. En dat blijkt een bewuste keuze van de auteurs. De Groeiparadox wil een echte handleiding zijn voor ondernemers met een snelgroeiend bedrijf. Het boek is zo geschreven dat het zelfs ondernemers kan bekoren die geen tijd hebben om te lezen (of er geen tijd voor willen maken). Het boek is opgemaakt in hoofdstukken die op zichzelf staan en afzonderlijk kunnen worden gelezen.

In elk van de 10 hoofstukken in het boek wordt een specifiek groeiprobleem geanalyseerd. Elk hoofdstuk is in 3 delen opgebouwd. In een eerste deel leert de ondernemer de symptomen van een bepaalde groeipijn herkennen. Omdat de meeste problemen zich niet openlijk manifesteren, wordt vervolgens uitgelegd welk probleem aan de grondslag ligt van de symptoompijnen. In het derde deel wordt uitgelegd op welke manier een onderneming elke specifieke groeipijn kan aanpakken.

De Groeiparadox is geschreven op het lijf van de ondernemer en erg praktijkgericht. Dat heeft alles te maken met de manier waarop het boek tot stand is gekomen. Het is namelijk geboren uit de praktijk. Mede-auteur Bart Lodewijckx heeft in zijn functie als directeur van een grote werkgeversorganisatie in België over een periode van 5 jaar meer dan 500 kleine en middelgrote ondernemingen bezocht. Het viel hem op hoe de meeste van de bezochte bedrijven worstelden met dezelfde problemen. Opzienbarend was dat ondernemers bepaalde problemen bij zichzelf niet zagen, terwijl ze zelfs voor een buitenstaander op bezoek snel duidelijk werden. Een aantal problemen zagen ze wel. Maar daarvan hadden de ondernemers dan weer de indruk dat het om een unieke uitdaging ging, waar alleen zij mee te maken hadden. Bart geraakte erover aan de praat met Matty Paquay, oprichter van een adviesbedrijf voor snelle groeiers. Matty maakte duidelijk waarom zoveel ondernemers met dezelfde problemen kampen en vooral ook waarom ze er zo lang mee blijven rondlopen. Beiden kwamen tot de vaststelling dat heel wat bedrijven een flinke boost zouden kunnen krijgen wanneer de ondernemer zijn groeipijnen beter zou leren begrijpen. Het idee van een boek was geboren. Meer dan 3.000 ondernemers hebben het boek ondertussen op hun nachtkastje liggen. In een bepaalde regio veroorzaakte het boek zelfs een hype op social media: ondernemers lieten zich op vakantie fotograferen met hun exemplaar van De Groeiparadox. Deze reactie van een ondernemer toont het DNA van het boek: ‘Ik koop nooit boeken. Op vakantie lees ik wat mijn vrouw heeft gekocht. Wachtend op mijn vrouw ben ik De Groeiparadox bij toeval begonnen te lezen in een boekenwinkel. Lukraak, bij een hoofdstuk ergens in het midden. Wat ik las was zo herkenbaar dat ik ben blijven lezen. Mijn vrouw heeft me moeten komen zoeken in de winkel. Het boek is meegegaan. Enkele hoofdstukken heb ik nog altijd niet gelezen. Maar twee hoofdstukken heb ik al minstens 3 keer doorgenomen. Ze zijn me op het lijf geschreven. Dit boek had ik 10 jaar eerder willen hebben. Het had met heel wat leed bespaard.’

Matty Paquay leidt Paquay & Associates, een advieskantoor voor groeibedrijven, en is gastprofessor in Business Model Design aan de UHasselt. Matty heeft een eigen, soms afwijkende kijk op wat hij in het bedrijfsleven ziet gebeuren. Bart Lodewyckx is gedelegeerd bestuurder van UNIZO Limburg. Omdat hij al snel ontdekte dat je ondernemers en hun uitdagingen niet leert kennen op recepties, zoekt hij ze op in hun ondernemingen. Ze zijn de auteurs van De Groeiparadox.