'Verse vis!' is de opvolger van 'Vis!'. De lezer hoeft dat eerste boek niet gelezen te hebben om 'Verse vis!' te begrijpen. Het is handig te vermelden dat 'Vis!' gebaseerd is op een marktplaats (Seattle's Pike Place) waar verkopers enthousiast hun producten verkochten en stralende service verleenden. Enthousiasme en betrokkenheid zijn daarmee de kernwoorden van beide boeken. Het verhaal speelt zich af in een ziekenhuis alwaar de hoofd verpleegkundige haar hersens pijnigt om de ingezette verandering vast te houden. Ze is niet tevreden over de gang van zaken maar weet ook niet echt goed raad hoe daar verandering in aan te brengen. De stellingname van de auteur is dat 'een verandering invoeren' een fluitje van een cent is maar dat 'het vasthouden ervan' de grote uitdaging is. Managers zouden nauwelijks de competenties hebben om 'vast te houden'. Lundin gebruikt de metafoor van een ballon:In het begin zijn organisaties enthousiast bij de invoering van een verandering en is er veel energie. Maar naarmate de verandering vordert, loopt de ballon leeg, neemt de aandacht af en lekt de energie weg. Er zou meer nodig zijn dan externe energie (noodzaak?) om de verandering vol te houden. De energie moet van binnenuit komen. Nu is dat inzicht niet nieuw maar het is tegelijkertijd niet verkeerd om die boodschap nog maar eens te herhalen. Veel veranderingen beginnen immers onder een verkeerd gesternte: met achterdocht, wantrouwen, werkdruk en stress. Een centraal thema in het boek neemt het begrip 'visiemomenten' in. Dat zijn de activiteiten die medewerkers kunnen ondernemen om de visie levend te houden. Door positieve gesprekken te voeren (aanhangers van Appreciative Inquiry zullen dit zeer op prijs stellen!) probeert men terugval te voorkomen. In het ziekenhuis waren de medewerkers druk bezig met allerlei middelen in de vorm van stickers en buttons om de visie naar buiten te brengen. Een interessant moment in het boek omdat de auteur subtiel laat zien dat het niet om de uiterlijkheden gaat maar om de innerlijke energie die medewerkers er aan verbinden. Anders gezegd: De uiterlijkheden moeten middel blijven en niet verheven worden tot doel. Lundin houdt zijn lezers weinig theorie voor, maar de volgende principes vormen de rode draad door het boek: vind HET, Leef HET en coach HET. En met HET had u al begrepen wordt 'de visie' bedoeld. Zinvol is de verbinding die daarbij gelegd wordt met de implementatiestrategieën van een organisatie: kies geen gebaande paden maar zoek je eigen pad. Geen overbodige boodschap in een wereld waarin veel imitatiegedrag aan de orde is.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
