Aankloten als werkwoord heeft over het algemeen een negatieve lading: aanrommelen, zomaar wat doen. Een boek met die titel integreert dan wel, zeker met de ondertitel ‘kloot jezelf succesvol’. Hoe Frans van Leeuwen tot die titel komt en waarom hij een boek wilde schrijven, licht hij toe in het voorwoord. Belangrijkste reden voor het schrijven van een boek is dat hij ervaringsverhalen van mannen met burn-out miste, en zeker verhalen met een beetje humor en zelfspot. Prima reden lijkt me!
Regels
Als eerste legt de schrijver uit dat het nut van aankloten ernstig onderschat wordt, het is juist een methode om met stress om te kunnen gaan en het geeft je nieuwe inzichten, energie en plezier. Zelfs voor aankloten zijn er regels, Van Leeuwen heeft er 5 geformuleerd, en hij licht ze toe met verhalen vanuit zijn eigen ervaring.
1. Maak ruimte voor spel
2. Zoek de verveling op
3. Sta open voor falen
4. Omarm de kracht van kwetsbaarheid
5. Neem jezelf niet te serieus
Spelen en falen
Dit zijn allemaal punten waar wij als volwassenen het vaak moeilijk mee hebben. Als kind mag je spelen en falen. Volwassenen moeten presteren, succesvol zijn en carrière maken. Terwijl juist vanuit de toevalligheid de goede uitvindingen worden gedaan.
Rondom de verveling is het belangrijk om de balans te zoeken, anders krijg je geen burn-out, maar een bore-out. De schrijver hanteert daarvoor de 80-20 regel, 20 procent van je tijd mag je aankloten, zodat je 80 procent van je tijd kunt presteren. Met deze 20 procent heb je ook meteen ruimte om te spelen. Ik merk dat ik dit zelf ook lastig vindt, in de weekenden is er ook altijd genoeg te doen en werk ik vaak ook met to-do-lijstjes, je een moment vervelen en gewoon voor je uitstaren of andere nutteloze dingen doen, is er vaak niet bij.
Fuck Up Nights
Burn-outs worden (mede) veroorzaakt door onze prestatiecultuur, ieder jaar meer en optimale prestaties leveren. Dit moeten we doorbreken, daarvoor hebben we meer aandacht voor falen nodig. Van falen kun je juist weer leren bij een volgende poging. Mooi voorbeeld om hier meer aandacht voor te krijgen zijn de zogenaamde Fuck Up Nights, waarbij sprekers verhalen delen over hun falen. Nog briljanter vond ik de functie van Chief Failure Officer van het Instituut voor Briljante Mislukkingen. Het klinkt als een Monty Python-verhaal, maar betreft een daadwerkelijke functie van een hoogleraar Innovatie.
Ratrace
Zelfs op de basisschool zien we al burn-outs bij kinderen. We nemen onszelf veel te serieus, we meten alles af aan social media waar perfecte beelden worden getoond (en nooit bloopers van iemand). En social media is ook nog verslavend, de jacht naar likes wordt ook bijna een ratrace op zich. Of zoals de schrijver het formuleert; ‘Bedenk tegelijkertijd even dat er slechts twee industrieën zijn die hun klanten ‘gebruikers’ noemen: het illegale drugscircuit en de software-industrie’. Deze constatering heeft mij behoorlijk aan het denken gezet. Het klopt en is verklaarbaar en toch begrijp is de opmerking van Van Leeuwen ontzettend raak. Een mooi advies om jezelf wat minder serieus te nemen is je eigen roast te organiseren, waarbij vrienden en collega’s je mogen roasten. Soms pijnlijk, maar altijd leerzaam om te weten hoe anderen je zien.
Staat van zijn
De conclusie, hoe kan het ook anders, is dat we meer moeten aankloten. Sterker nog, het is volgens de schrijver geen activiteit, maar een staat van zijn. Die kun je alleen ontdekken door het te proberen. En om meer te kunnen aankloten, zijn de 5 genoemde regels weer noodzakelijk, doe van alles wat meer en je leert om aan te kloten. Om beter te kunnen aankloten zijn er ten slotte vijf tips, waarvan het nemen van een aanklootcoach een heerlijke aanbeveling is. Zoals de schrijver het zelf stelt, zou dit wel eens de eerste coach kunnen zijn die een burn-out veroorzaakt in plaats van verhelpt….
Met het boek is zeker niet ‘aangekloot’ door Frans van Leeuwen. Hij beschrijft in goed leesbare teksten met hele mooie en herkenbare voorbeelden waarom we meer moeten aankloten. Alleen dan kan de succesformule ‘Vervelen + falen = scoren’ gerealiseerd worden. Ik ga in elk geval proberen hier mee aan de slag te gaan, weg met de to do lijstjes (nou ja, soms dan) en meer aankloten!
Over Jan Hoogstra
Jan Hoogstra heeft meer dan 25 jaar ervaring als IT-adviseur en IT-auditor bij grote accountants- en adviesbureaus. Tijdens zijn loopbaan heeft hij veel opdrachten gedaan op het gebied van informatiebeveiliging en optimalisering van de inzet van IT. Jan is directeur bij CognoSense, dat gespecialiseerd is in de menselijke kant van IT.
