Als recensent word ik geacht een mening te hebben over boeken. Dat betekent dat ik vragen stel en afwegingen maak. Is de totale inhoud belangrijker dan een paar spelfouten? Op welke manier is dit model toepasbaar? Zijn de ideeën van de auteur echt nieuw?
Audioboek
Je voelt ‘m al aankomen: ook bij dit boek speelt een afweging. Vier maanden geleden luisterde ik een audioboek: Zo schrijf je een goed managementboek (2019). Geschreven én voorgelezen door Geerhard Bolte. Een geweldig boek, waar ik nog steeds veel aan heb. Nu zie ik deze nieuwe titel van Bolte: Waarom schrijf je geen boek? (subtitel: Zo schrijf je een non-fictieboek dat mensen raakt). Ik ben direct enthousiast. Mijn idee: er is meer te schrijven dan managementboeken, en Bolte biedt ook hier een helpende hand.
Bladzijde 202
Pas bij het dankwoord op bladzijde 202 (van 206) schrijft Bolte:
‘Dit boek is een bewerking van eerdere blogs en boeken die ik heb geschreven [...]. Ik heb met name geput uit het boek 'Zo schrijf je een goed managementboek’.’
Mijn ervaring is anders. Dit boek komt voor 95% overeen met zijn vorige boek. Omdat dit gegeven vooraf nergens is gemeld, voel ik me misleid. Dit is een heruitgave onder een andere titel, en dat mag je best duidelijk melden.
Inhoud
Het zegt allemaal niets over de inhoud van dit boek. Mijn mening: dit blijft een geweldig boek. Gelukkig maar, want een onleesbaar boek over schrijven is ongeloofwaardig.
Dit boek beslaat echt het hele schrijfproces. Het heeft meer onderwerpen, ideeën en tips dan ik in deze recensie kan uitlichten. Voor mij springen er drie punten uit in dit boek: structuur, discipline en stijl.
Structuur
Wanneer je iets wilt vertellen met een boek, moet je dat op een manier doen die duidelijk is. Het helpt om eerst op te schrijven wat de kern is. Bolte instrueert om te beginnen met de achterflap. Op de achterkant van een boek staat in een paar zinnen waar het over gaat, en dus ook waarom je het zou moeten lezen. Als je veel energie stopt in die paar zinnen, creëer je focus voor je hele schrijfproces.
Structuur heeft een beetje een stoffige naam. Bolte is glashelder: je boek kan niet zonder structuur. Stoffig is het bij hem absoluut niet. Hij maakt een vergelijking met Hollywoodfilms: de grote lijnen van het scenario (of je boek) geven houvast voor de lezer. Bolte beschrijft welke structuren je kan kiezen en geeft waardevolle tips om het skelet van je boek te vormen.
Discipline
Afstoffen lijkt de specialiteit van Bolte. Ook discipline maakt hij aantrekkelijk. Dat doet hij door de boel om te keren. Dus niet eerst moed verzamelen en dan er op los schrijven en dan pas structureren, maar andersom. Maak eerst een indeling (structuur), liefst zo gedetailleerd mogelijk. Produceer daarna de vulling, een alinea per keer. Of meer, dat kan ook. De voorbeelden van deze aanpak vind ik overtuigend. Veelschrijvers zijn bijna altijd meesters in omkeren.
Stijl
Schrijf met stijl, of helemaal niet. Okee, Bolte zegt het met meer nuance, maar toch. Als mensen je boek lezen, kan het maar beter leuk zijn. Of mooi, of op zijn minst leesbaar. Stijl gaat over grammatica, aansprekende voorbeelden en gericht woordgebruik. Nog belangrijker is verrassing. Bolte schrijft terecht:
‘Lezers kopen jouw boek niet om hun eigen algemene kennis op te frissen [...] Je zult hen moeten verrassen met nieuwe feiten of een onverwachte manier van kijken’
Zelfs wanneer je maar een paar nieuwe feiten brengt, is stijl cruciaal. Of eigenlijk juist dan. Mooi schrijfwerk geeft blije lezers, dat is uiteindelijk wat je wilt. Want blije lezers hebben zin om jouw informatie op te nemen.
Liefde
Het mooiste deel van het boek is voor mij aan het einde. Daar staan de leestips. Het geeft een kijkje achter de schermen van de charmante schrijfstijl van Bolte. Hier geen suffe literatuurlijst. In plaats daarvan beschrijft hij zijn liefde voor een aantal boeken. Een schrijver staat nooit alleen: hij heeft veel inspiratoren.
Bolte schrijft meesterlijk, dat is duidelijk. Hij erkent mij als lezer en - potentieel - schrijver. Die erkenning kan hij geven omdat hij de expert is. Waarom schrijf je geen boek? bewijst dat.
Over Hans de Witte-van Mierle
Hans de Witte - van Mierle is adviseur, projectmanager en trainer. Hij werkt in het sociaal domein, met als specialisaties participatie, gedragsverandering, brede samenwerking en transitietrajecten.
