trefwoord
Waarneming: De kunst van het bewust kijken
Waarneming is veel meer dan alleen zien - het is het proces waarbij we informatie via onze zintuigen opnemen en interpreteren. Onze manier van waarnemen vormt hoe we de wereld begrijpen en erop reageren. Maar hoe betrouwbaar is onze waarneming eigenlijk? En hoe kunnen we beter leren kijken? Op deze pagina duiken we in de fascinerende wereld van waarneming en ontdekken we hoe bewuster observeren ons leven kan verrijken.
De subjectieve lens van onze waarneming
Wat we zien wordt sterk gekleurd door wie we zijn. Onze waarneming is nooit volledig objectief - ze wordt beïnvloed door onze ervaringen, verwachtingen, emoties en culturele achtergrond. Dit verklaart waarom verschillende mensen dezelfde situatie totaal anders kunnen interpreteren.
Paul Verhaeghe
Wijsheid
In 'Wijsheid' onderzoekt Paul Verhaeghe hoe betrouwbaar onze waarneming is als toegang tot de werkelijkheid. Hij laat zien dat wat we waarnemen wordt gefilterd door onze persoonlijke lens, wat leidt tot een subjectief beeld van de werkelijkheid. Deze inzichten helpen ons begrijpen waarom mensen zo verschillend kunnen reageren op dezelfde situatie.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Onze waarneming is niet alleen subjectief, maar ook selectief. We filteren voortdurend de stortvloed aan informatie die via onze zintuigen binnenkomt. Dit is noodzakelijk om niet overweldigd te raken, maar betekent ook dat we veel missen.
Ap Dijksterhuis
Het slimme onbewuste
'Het slimme onbewuste' van Ap Dijksterhuis is een klassieker die uitlegt hoe onze waarneming grotendeels onbewust verloopt. Het boek laat zien dat ons bewustzijn slechts een fractie registreert van alle stimuli die ons bereiken, terwijl ons onbewuste veel meer verwerkt. Deze inzichten veranderen fundamenteel hoe we denken over onze waarneming van de werkelijkheid.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Anders kijken verrijkt je leven
Karin de Zwaan
Stefan van der Stigchel benadrukt in dit artikel dat wat we zien eigenlijk creaties zijn van ons brein: 'Je kijkt niet met je ogen, je kijkt met je hersenen.' Hij moedigt ons aan om te twijfelen aan onze eigen waarneming als we dichter bij anderen willen komen, omdat onze perceptie van de wereld wellicht niet klopt. Waarneming blijft immers altijd subjectief.
Auteurs die schrijven over 'waarneming'
Het trainen van je waarnemingsvermogen
Goed waarnemen is geen aangeboren talent maar een vaardigheid die je kunt ontwikkelen. Door bewuster te kijken en te luisteren, ontvang je rijkere informatie uit je omgeving. Dit kan van onschatbare waarde zijn, zowel privé als professioneel.
SPOTLIGHT: Max Bazerman
Max Bazerman is een toonaangevende expert op het gebied van gedragspsychologie en waarneming. Als Harvard-professor doet hij baanbrekend onderzoek naar hoe mensen beslissingen nemen op basis van waarnemingen en hoe dit kan worden verbeterd. Zijn inzichten over waarnemingsvermogen hebben wereldwijd invloed op leiderschap en besluitvorming.
Meer over Max Bazerman
Max Bazerman
Zien wat anderen niet zien
In 'Zien wat anderen niet zien' toont Max Bazerman hoe we ons waarnemingsvermogen kunnen verbeteren. Het boek laat zien hoe betere observatievaardigheden leiden tot betere besluitvorming en leiderschap. Bazerman biedt praktische technieken om voorbij de oppervlakkige waarneming te kijken en kritische details op te merken die anderen missen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Verplaats je in de ander en wend een drama af
Ger Post
In dit artikel deelt Bazerman een krachtig inzicht: om betere waarnemingen te doen, moet je je in de ander verplaatsen. Hij illustreert dit met een voorbeeld over het kopen van een auto: door je af te vragen waarom anderen de auto niet hebben gekocht, kun je waarschuwingssignalen oppikken die je anders zou missen. Deze perspectiefwisseling kan potentiële drama's afwenden.
Professionals in diverse vakgebieden hebben geleerd dat oefening in observatie hun waarnemingsvermogen significant kan verbeteren. Artsen, politieagenten, maar ook managers en coaches kunnen baat hebben bij systematisch trainen van hun waarnemingsvaardigheden.
De kunst van het observeren - Scherper denken door aandachtig kijken
Peter de Roode
In 'De kunst van het observeren' wordt een fascinerende methode beschreven om waarnemingsvaardigheden te trainen via het kijken naar kunst. Door kunstwerken zorgvuldig te observeren en details zo objectief mogelijk weer te geven, leren mensen scherper te kijken. Deze vaardigheden blijken waardevol voor diverse beroepsgroepen - van FBI-agenten tot zorgverleners.
Waarneming bij autisme en andere perspectieven
Niet iedereen neemt de wereld op dezelfde manier waar. Mensen met autisme bijvoorbeeld, verwerken zintuiglijke informatie vaak anders. Hun manier van waarnemen kan zowel uitdagingen als bijzondere kwaliteiten met zich meebrengen.
Colette de Bruin
Geef me de 5
'Geef me de 5' van Colette de Bruin biedt waardevolle inzichten in hoe kinderen met autisme de wereld anders waarnemen - vaak gefragmenteerd in plaats van holistisch. Het boek laat zien welke gevolgen deze andere waarneming heeft voor hun denken en handelen, en biedt praktische handvatten voor begeleiding en communicatie.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Beter leren kijken - ‘Zeer waardevol boek’
Peter de Roode
Dit artikel over 'Beter leren kijken' beschrijft hoe bij de politie in Leidschendam medewerkers met autisme worden ingezet om camerabeelden te bestuderen. Hun analytische en gedetailleerde manier van waarnemen blijkt scherper dan die van rechercheurs. Ze noteren opvallende details zonder direct te interpreteren - een waardevolle bijdrage aan politiewerk.
Analytisch versus holistisch waarnemen
Er bestaan verschillende stijlen van waarneming. Sommige mensen zijn analytisch ingesteld en focussen op details, terwijl anderen meer holistisch kijken en patronen en verbanden zien. Beide benaderingen hebben hun waarde en vullen elkaar aan.
SPOTLIGHT: Jaap van 't Hek
Jaap van 't Hek is een vooraanstaande organisatieadviseur die baanbrekend werk heeft verricht op het gebied van waarneming in organisaties. Met zijn achtergrond in organisatiekunde heeft hij diepgaand onderzoek gedaan naar hoe onze beperkte en gekleurde waarneming ons handelen in organisaties beïnvloedt. Zijn inzichten hebben talloze professionals geholpen om beter te observeren.
Meer over Jaap van 't Hek
Jaap van 't Hek
Leike van Oss
Ondertussen in de organisatie
In 'Ondertussen in de organisatie' onderzoeken Jaap van 't Hek en Leike van Oss hoe onze beperkte en gekleurde waarneming bijdraagt aan het ontstaan van 'ondertussen' - de onbewuste processen die naast de formele realiteit bestaan. Het boek biedt inzichten in hoe deze waarnemingspatronen ons handelen in organisaties beïnvloeden.
Boek bekijken
In herdruk, verwacht op 01‑07‑2025
Werken met Leren Veranderen - een kloek kookboek voor verandersmulpapen
Nico Jong
Dit artikel benadrukt het belang van meervoudig kijken bij diagnoses in veranderprocessen. De auteurs pleiten voor het compenseren van eenzijdigheid en vooroordelen in waarneming door meerdere perspectieven toe te passen - zowel cognitief, door verschillende modellen te gebruiken, als sociaal, door mensen met andere voorkeuren erbij te betrekken.
Waarneming in coaching en begeleiding
Voor coaches, therapeuten en andere begeleiders is scherpe waarneming een essentieel instrument. Door goed te observeren wat er gebeurt bij hun cliënten, kunnen zij effectiever interveniëren en begeleiden.
SPOTLIGHT: Jobbeke de Jong
Jobbeke de Jong is een toonaangevende organisatiepsycholoog die gespecialiseerd is in teamcoaching. Ze heeft een unieke benadering ontwikkeld waarbij waarneming centraal staat in effectieve interventies. Als oprichter van Tachles leidt ze professionals op in het coachen van teams, waarbij ze het belang van scherpe observatie voortdurend benadrukt.
Meer over Jobbeke de Jong
Jobbeke de Jong
Beheers je!
In 'Beheers je!' benadrukt Jobbeke de Jong het belang van scherpe waarneming als basis voor effectieve interventies. Ze laat zien hoe het vermogen om te observeren wat er gebeurt, zonder direct te oordelen of in te grijpen, cruciaal is voor coaches en begeleiders. Dit boek biedt praktische handvatten om je waarnemingsvermogen te ontwikkelen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Handboek procesbegeleiden voor teamcoaches - Rake interventies
Jaco van der Schoor
In het artikel over 'Handboek procesbegeleiden voor teamcoaches' wordt beschreven hoe coaches leren werken met wat nét niet zichtbaar is in teams. De auteurs leggen uit dat procesbegeleiden draait om het doen van hier-en-nu interventies op basis van zorgvuldige waarneming en het opmerken van subtiele signalen in teamdynamiek.
Waarneming beïnvloeden en herkaderen
Onze waarneming is niet alleen beïnvloedbaar door onze interne processen, maar kan ook worden gestuurd door externe factoren. Door bewust te zijn van deze beïnvloeding, kunnen we onze waarneming aanscherpen en soms zelfs herkaderen.
Marieke Hendrix
Reframe
In 'Reframe' laat Marieke Hendrix zien hoe waarneming onze werkelijkheid vormt en hoe je die waarneming kunt beïnvloeden. Het boek biedt inzichten in perceptiemanagement en toont hoe het herkaderen van je waarneming nieuwe mogelijkheden kan creëren. Een essentieel werk voor iedereen die wil begrijpen hoe onze perceptie vormgeeft aan onze realiteit.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Margriet Sitskoorn
Ik wil iets van jou, jij wilt iets van mij
Margriet Sitskoorn onderzoekt in 'Ik wil iets van jou, jij wilt iets van mij' hoe waarneming kan worden gestuurd en beïnvloed. Ze begint met illusies en beschrijft diverse manieren waarop onze perceptie wordt gekleurd. Het boek onthult hoe waarneming soms misleid kan worden en biedt handvatten om bewuster te kijken.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Coachen vanuit de positieve psychologie - Hoe je gedrag leert begrijpen en beïnvloeden
Manon Bongers
Dit artikel over coaching vanuit de positieve psychologie benadrukt het belang van mindfulness - waarnemen in het hier-en-nu. Door te vertragen neemt je bewustzijn toe, wat je in staat stelt je eigen gedrag en dat van de ander beter te observeren. De auteur vergelijkt het met overstappen van een hogesnelheidstrein naar een stoptrein.
Waarneming in organisaties en teams
In organisaties en teams speelt waarneming een cruciale rol. Hoe teamleden elkaars gedrag waarnemen en interpreteren, bepaalt in hoge mate hoe zij samenwerken en communiceren.
Dennis de Getrouwe
Slachtoffers bestaan niet
In 'Slachtoffers bestaan niet' wijdt Dennis de Getrouwe een hoofdstuk aan waarneming en hoe deze beïnvloed wordt door innerlijke beleving en selectieve perceptie. Het boek laat zien hoe onze manier van waarnemen invloed heeft op hoe we situaties ervaren en hoe dit onze reacties in teams en organisaties kan bepalen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Patronen // Leert je met een andere blik naar organisaties te kijken
Nora Ghaoui
In 'Patronen' past Danielle Braun een antropologische blik toe op het observeren van gedrag in organisaties. Ze gebruikt de metafoor van een neushoornhoorn om uit te leggen hoe je eigen perspectief altijd je waarneming beïnvloedt. Het artikel laat zien hoe je als buitenstaander patronen kunt herkennen die voor insiders onzichtbaar zijn geworden.
Zen in de boardroom - Leiderschap vanuit rust, ruimte en reflectie
Sake Algra
Dit artikel over 'Zen in de boardroom' beschrijft hoe je door vanuit rust en ontspanning naar jezelf en je omgeving te kijken, anders kunt denken en reageren. De auteur benadrukt het belang van een ruimere blik en het vermogen om te blijven voelen wat er gebeurt, in plaats van in je hoofd te gaan zitten onder druk.
De esthetische waarneming: kunst en observatie
Kunst biedt een uniek perspectief op waarneming. Door kunst te bestuderen, kunnen we leren hoe we bewuster en diepgaander kunnen kijken naar onze omgeving.
Wieteke van Zeil
Altijd iets te vinden
In 'Altijd iets te vinden' onderzoekt Wieteke van Zeil hoe onze waarneming werkt bij het kijken naar kunst. Het boek laat zien hoe visuele perceptie ons begrip van kunst beïnvloedt, maar leert ons tegelijk hoe we door kunst te observeren onze algemene waarnemingsvaardigheden kunnen verbeteren - een vaardigheid die waardevol is in vele levensdomeinen.
Boek bekijken
Dit product is uitverkocht
Professionele waarneming: observeren en rapporteren
In veel beroepen is gestructureerde waarneming een kerncompetentie. Denk aan gezondheidszorg, onderwijs of onderzoek. Het systematisch observeren en vastleggen van wat je waarneemt, vraagt specifieke vaardigheden.
Smadar Celestin-Westreich
Leon-Patrice Celestin
Observeren en rapporteren, 4e editie met MyLab NL toegangscode
In 'Observeren en rapporteren' behandelen Leon-Patrice Celestin en Smadar Celestin-Westreich hoe waarneming de basis vormt van professionele observatie. Dit praktijkgerichte handboek biedt methodieken voor het systematisch waarnemen en vastleggen van observaties, onmisbaar voor professionals in zorg, onderwijs en begeleiding.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Mindfulness en bewuste waarneming
Mindfulness draait om bewust aanwezig zijn en met aandacht waarnemen wat er in en om je heen gebeurt. Deze praktijk kan je helpen om vollediger en minder oordelend waar te nemen.
Peter Senge
Joseph Jaworski
Otto Scharmer
Presence
In 'Presence' beschrijven Joseph Jaworski, Otto Scharmer en Peter Senge hoe onze waarneming kan transformeren van 'downloaden' (automatisch waarnemen vanuit bestaande kaders) naar dieper zien, aanvoelen en uiteindelijk 'presencing'. Het boek biedt een pad naar een vorm van waarnemen die voorbijgaat aan de scheiding tussen waarnemer en waargenomene.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
"Echte waarneming begint wanneer we voorbij onze downloadpatronen komen en ons openstellen voor wat er werkelijk is. Dan kunnen we zien met verse ogen, zonder de filters van onze gewoontegedachten en automatische oordelen."
Uit: Presence
Persoonlijke ontwikkeling door bewuster waarnemen
Bewuster waarnemen kan een krachtig instrument zijn voor persoonlijke groei. Door aandachtiger te observeren, zowel in de buitenwereld als in jezelf, kun je inzichten ontwikkelen die leiden tot diepere zelfkennis.
Godfried Ijsseling
Persoonlijke ontwikkeling
In 'Persoonlijke ontwikkeling' wijdt Godfried IJsseling een volledig hoofdstuk aan het begrijpen van waarnemingsfilters en het ontwikkelen van zuivere observatie. Hij laat zien hoe onze perceptie wordt gekleurd door onze ervaringen en overtuigingen, en biedt methoden om voorbij deze filters te kijken voor meer zelfinzicht.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Persoonlijke ontwikkeling
Door regelmatig tijd te nemen om je waarnemingsfilters te onderzoeken, kun je ontdekken welke aannames en overtuigingen je blik kleuren. Stel jezelf vragen als: 'Wat neem ik waar?', 'Welke conclusies trek ik daaruit?' en 'Welke alternatieve interpretaties zijn mogelijk?' Deze reflectie leidt tot zuiverder observatie en dieper zelfinzicht.
Conclusie: De wereld opnieuw leren zien
Bewuste waarneming is een kunst die we kunnen cultiveren. Door onze zintuigen te scherpen en open te staan voor meerdere perspectieven, verrijken we onze ervaring van de werkelijkheid. Of het nu gaat om beter leiderschap, effectievere communicatie, diepere kunstbeleving of persoonlijke groei - bewuster leren waarnemen kan ons leven op vele manieren verdiepen.
De reis naar verbeterde waarneming begint met de bereidheid om te erkennen dat wat we zien slechts één interpretatie is van een veel rijkere werkelijkheid. Door nieuwsgierig te blijven en onze waarnemingsvaardigheden te oefenen, openen we de deur naar nieuwe inzichten en mogelijkheden.
