Spiegels van Rome

VOORWOORD 7

1 DE EEUWIGE STAD:
VEERKRACHT IN ELKE VEZEL 12
Wat je zegt ben je zelf:de kracht van de identiteit: Roma Aeterna 14
Leren van de nederlaag:de Romeinen en de Galliërs 14
Acceptatie en realisme bij Marcus Aurelius 17
Hoop is actie: de tempel van Spes 20
Een concreet nieuw verhaal: Gregorius de Grote 22
De contrareformatie veerkracht van de organisatie 27
De wijk Testaccio: veerkracht van onderop 33
Spelacchio: de ongelukkige kerstboom die een held werd 38
» RONDELEIDING VEER 41

2 KENNIS: DE MACHT VAN HET WETEN 48
Handel in voorkennis 50
Wie de wet kent … 51
Antieke kennis verzamelingen als cultureel prestige 52
Praktische jongens, die Romeinen 56
De Kerk en het behoud van kennis 58
Kennis is magie: Silvester II 59
De kritische geest wint het van de traditie: Lorenzo Valla 60
Inquisitie: kennisaan banden 62
Het vrije woord verketterd op Campo de’Fiori 65
De Accademia met het scherpe oog 66
Het proces tegen Galileo Galilei 67
Het juiste standpunt: de jezuïeten 70
Alchemie, geloof en wetenschap 73
Alchemie is salonfähig 75
De wijsheid vande olifant 77
» RONDLEIDING KENNIS 79

3 SEKS, GESLACHT EN GENDER 86
Goddelijke vrijheden 88
Keizers en queers 91
De dienaars van de goden 93
Paus Johanna (she/him) 95
Hermafrodieten als ideale balans 97
Christina van Zweden: de ongrijpbare koningin 99
De castrati 102
Caravaggio als icoon van homo-erotische kunst? 105
Het homohuwelijk bij Porta Latina 107
Rome Pride 108
» RONDELEIDING ROME BEZOEKEN MET EEN QUEER BRIL 111

4 PERSPECTIEVEN OP HET
COLOSSEUM 116
Innovatie in de arena 119
Alles op orde: het Colosseum als spiegel van de maatschappij 128
Het Colosseum als Theater van de Dood 135
» RONDLEIDING COLOSSEUM 147

5 TOERISME: BESTEMMING ROME 152
Oudheid: het belang van de plek 154
De plaats van de keizer 158
Middeleeuwen: religieus toerisme 159
Renaissance: de trekkracht van de kunsten (16 e eeuw) 167
Grand Tour: een Bildungsgeschichte 170
De romantische Grand Tour 178
Belle époque: mondain toerisme 180
Oorlog en diplomatie 183
De belevenis-economie 187
» RONDLEIDING TOERISME 191

6A LEIDERSCHAP VOLGENS ROME 198
The Leadership Mile 201
De naam is Caesar, Julius Caesar 201
Augustus: de transformer 205
Vespasianus, de keizer met gezond verstand 211
De wegbereider: Mucianus 214
Nerva: het Peter Principle 216
Trajanus: een imago zonder grenzen 217
Vittorio Emmanuele II: een standbeeld van een leider 223
Mussolini: Caesars opstanding 227
The Leadership Mile: laag op laag 236
» RONDLEIDING THE LEADERSCHIP MILE 239

6B LEIDERSCHAP VOLGENS ROME (CHRISTELIJKE) VROUWEN: HET HEFT IN HANDEN 248
Helena: de man en zijn moeder 249
Christelijke vrouwen: de daad bij het Woord voegen 259
Theodora en Marozia: vrouwen delen de lakens uit 266
» RONDLEIDING CHRISTELIJKE VROUWEN 273

7 OVER HET EINDE 280
Het einde heeft twee gezichten 282
De uitvinder van tijdperken: Flavio Biondo 283
Het einde van een tijdperk: Edward Gibbon 284
Het einde van de aarde 286
De tijd op zijn kop: Saturnalia 287
Naar de hel en verder 289
De dood en de revolutie 295
Het einde van de liefde 296
De oneindige kosmos: het Pantheon 300
Het einde in de spiegel 307
» RONDLEIDING OVER HET EINDE 209

NAWOORD 317
VERKLARENDE WOORDENLIJST 320
BIBLIOGRAFIE 330
REGISTER 336