Standvastig heet dat boek en de auteur is de Deense hoogleraar psychologie Svend Brinkmann. Een heuse bestseller in Denemarken, en ruim 37.000 Denen kunnen het niet allemaal bij het verkeerde eind hebben. En bovenal is het een pleidooi tegen de nieuwe graal in ons leven: permanente verandering. Tegen het voortdurend gejakker dat elk resultaat bij voorbaat tot inzet maakt van een volgende verandering.
‘Ons leven wordt gekenmerkt door voortdurende omschakeling en verandering, wat wordt gecommuniceerd door een leger aan coaches, therapeuten en levensstijlbegeleiders. […] Maar het gaat er in het kort gezegd niet om hoe je je ontwikkelt, maar hoe je stilstaat. Het gaat er niet om hoe je jezelf vindt, maar hoe je genoegen neemt met jezelf. Dat bereik je in eerste instantie niet door positief, maar door negatief denken. En dat haal je niet uit actuele oppervlakkige filosofieën over zeven goede gewoonten, spiritualiteit of Theorie U, maar uit de nuchtere (echter nooit saaie!) stoïcijnse filosofie,’ zo schrijft Brinkmann in de inleiding.
Even praktisch: denk eens even niet aan alles wat je graag wilt bereiken (positieve visualisatie), maar aan wat gebeurt er als je kwijtraakt wat je hebt; denk eens even niet in mogelijkheden, maar in beperkingen (vooral je eigen beperkingen!); loop niet constant te koop met je gevoelens maar onderdruk ze; zie de dood niet als een taboe dat je moet doodzwijgen, maar accepteer je sterfelijkheid en leef je leven.
Dus niet alleen maar jagen op ontwikkeling en constant schakelen maar daadwerkelijk veranderen, wat je hebt bereikt wortel laten schieten. Natuurlijk is het allemaal wat gechargeerd, maar even stilstaan en dan even wat anders doen dan het gebruikelijke, is natuurlijk niet verkeerd. Veranderen om het veranderen is precies dat. De oplossing is dan niet minder dan het probleem.
Maar de auteur komt ook met praktische tips die bijna allemaal neerkomen op het loslaten van de eigen Grote Ik: stop met luisteren naar je innerlijke stem (want wat als daarbinnen niks blijkt te zijn, en in heel veel gevallen blijkt dat ook zo te zijn), ontsla je coach (want de oplossing zit zelden in jezelf), of stop met het lezen van zelfhulpboeken (die je tot grote hoogten mogen stuwen maar de omgeving de omgeving laat). Gevolgd door een tip waar niemand slechter van wordt: lees wat vaker literatuur (om eraan herinnerd te worden hoe weinig je kunt controleren in het leven en hoe verweven ieders leven is met sociale, culturele en historische processen).
Het nieuwe boek van ‘mutsen-criticaster’ Marianne Zwagerman, Kluitjesvolk, sluit onbedoeld naadloos aan op het betoog van Brinkmann (al is het veel meer polemisch, en in deze context paradoxaal genoeg een lofzang op het Ik): je hoeft geen carrière te maken, je hoeft je niet vast te leggen, je hoeft niet te veranderen, je hoeft niet te doen wat anderen je opleggen. Je hebt namelijk een vrije keuze om te doen wat je zelf wilt.
Break on through to the other side!
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
