In een interessante beschouwing in de Groene Amsterdammer, zet De Vrieze de meest uitgesproken voor- en tegenstanders van het genre tegenover elkaar. De Deense filosoof Svend Brinkmann, wiens boek Standvastig wordt gepromoot als anti-zelfhulp-bestseller, zegt: ‘Zelfhulpboeken maken narcistisch. Ze geven ons de indruk dat we al onze problemen kunnen oplossen door in onszelf te kijken en dat zelfontplooiing het hoogste ideaal is. Terwijl wat de meeste boeken doen niets meer is dan symptoombestrijding.’
Filosoof, auteur en oprichter van de School of Life, Alain de Botton ziet dat – niet geheel onverwacht – anders: ‘Door de mondialisering en de versnippering van identiteiten hebben we zelfhulpboeken meer nodig dan ooit, dus het is triest dat onze beste schrijvers het vertellen van zoiets nuttigs veelal nog steeds zien als iets banaals.’
In het stuk gaat De Vrieze ook in op wat nu goede zelfhulp is en wat niet. Volgens Paul van Tongeren moeten er in een boek om in die eerste categorie te vallen wetmatigheden en principes verscholen liggen, zoals literatuur over grote thema’s gaat. ‘Zelfhulp wordt oppervlakkig wanneer het te veel een geheel van adviezen of leefregels wordt, die niet meer ingebed zijn in een reflectie over waarom dat soort dingen voor ons relevant zijn en zich verhouden tot andere plekken en tijden.’
