Voor bedrijfskunde zijn al heel wat studieboeken beschikbaar. Wat voegt het uwe toe?
Bedrijfskunde Integraal vormt een inleiding in de bedrijfskunde. Studenten die de bedrijfskunde bestuderen weten bij aanvang van hun studie nog niet heel goed hoe bedrijven werkelijk functioneren. Ons boek is vooral gericht op het vertrouwd maken van de lezer met de werking van bedrijven en organisaties en de rol daarbinnen van de bedrijfskunde. Uniek is ook de mate waarin het integrale aspect van de bedrijfskunde benoemd en uitgewerkt wordt. Daarnaast hebben we in het derde deel van het boek heel nadrukkelijk stil willen staan bij wat een bedrijfskundige allemaal doet en hoe zijn gereedschapskist er uit ziet.
Dit boek lijkt me een pikant project. Peter Thuis is immers ook co-auteur van een ander bedrijfskundeboek.
Nee dat lijkt maar zo. Bedrijfskunde de basis is geschreven voor een andere doelgroep: namelijk degenen die meer gevorderd zijn in de materie. Daarnaast gaat dit boek, zoals gezegd, uitgebreid in op de functies en rollen van de bedrijfskundige en ook de instrumenten die hij daarbij in kan zetten. Daarmee hebben beide boeken een andere functie en bedienen zij andere doelgroepen.
Bedrijfskunde bestrijkt een enorm breed veld aan onderwerpen. Hoe bepaal je in vredesnaam wat je wel in je boek opneemt en wat niet?
Dat is inderdaad lastig, maar zoals we eerder aangaven: de wens om uit te leggen hoe bedrijven in elkaar zitten en dit op heel praktische wijze te doen is sturend voor wat betreft de inhoudsopgave. We realiseren ons dat ook in een kloeke inleiding niet alles behandeld kan worden. Als je het boek uit hebt moet je weten hoe de bedrijfskunde in elkaar zit, wat de relevante thema’s en disciplines zijn en kun je vervolgens je eigen weg zoeken in dit boeiende vakgebied. Je krijgt een menu voorgeschoteld waaruit je kunt kiezen wat het beste bij je past om verder te exploreren.
Ik kan me voorstellen dat je als schoolverlater nog niet zo maar een goede bedrijfskundige bent. Daarvoor is toch wel de nodige senioriteit vereist?
Dat geldt in principe voor ieder beroep. Je moet in je studie een fundament leggen, waar je op voort gaat bouwen in de beroepspraktijk. Een beginnend bedrijfskundige zal niet in zijn eerste arbeidsjaar een reorganisatie van Unilever leiden, net als een beginnend arts niet zonder begeleiding in zijn eentje een hart/long-operatie gaat uitvoeren. De bedrijfskundige begint met het verkennen en analyseren van bedrijven, maakt zich de vaardigheden van het interviewen, enquêteren en analyseren van problemen eigen. Leert te rapporteren en gaat steeds verdergaande en meer hoogstaande bedrijfskundige adviezen verstrekken. Na verloop van tijd promoveert hij binnen het bedrijf en leert beter te doorgronden waar zijn deskundigheid en affiniteit liggen.
Hoe verhoudt bedrijfskunde zich wat populariteit betreft eigenlijk ten opzichte van meer gespecialiseerde studies als bedrijfseconomie, personeel & arbeid en communicatie?
Wij vinden het tekenend dat een belangrijke stroming binnen de voormalige HEAO’s zich ontwikkeld heeft van Economisch-Juridisch, via de merknaam Management, Economie en Recht (MER), naar MER-bedrijfskunde. Dat gaat in per september 2012. Ook van de specialisten zoals bedrijfseconomen, P&A-ers en communicatiedeskundigen naar wie wij in ons boek verwijzen, wordt in toenemende mate verwacht dat zij de grondbeginselen van de bedrijfskunde kennen, dat ze weten in welke context ze werken, en dat zij zich van tijd tot tijd ook kunnen opstellen als generalist. Ook de genoemde specialistische studies kennen - als ze niet geheel los van de wereld staan - een bedrijfskunde of management & organisatie component. Binnen die component kan ons boek heel goed ingezet worden.
U presenteert bedrijfskunde als een wetenschap. Hadden er tussen de opdrachten niet ook onderzoeksvragen moeten staan?
Wij besteden in het boek veel aandacht aan bedrijfskundig onderzoek. In technische zin, hoe pak je het aan, welke vormen komen we tegen. Het is volgens ons niet nodig om de bedrijfskunde als wetenschap te bewijzen door onderzoeksvragen in een inleidend boek te zetten. Wij bouwen met het boek aan het fundament. Aan de basiskennis. In een inleidend boek binnen welke wetenschap dan ook zie je niet snel onderzoeksvragen opduiken. In het kritisch benaderen van de theorie die wij aanleveren en het relateren aan onderzoek ligt misschien een schone taak voor de kritische lezer en de docent.
Het bedrijfsleven schudt weer al enige tijd op z’n grondvesten; in Nederland maar ook daarbuiten. Wat betekent dat voor het functioneren van de bedrijfskundige?
Bestuurders en toezichthouders moeten zich meer gaan verantwoorden. Het nemen van beslissingen op basis van een buikgevoel wordt, als je geen Gates of Branson heet en je gelijk al meermalen bewezen hebt, minder getolereerd. Een bedrijfskundige kan de onderbouwingen en analyses leveren voor gedegen besluitvorming in de bestuurskamer. En zelfs dan is het geen uitgemaakte zaak, het betreft geen exacte wetenschap waar van tevoren voorspeld kan worden welke oplossing de allerbeste is. De bedrijfskundige opereert niet in een vacuüm, de marktomstandigheden, de conjunctuur zorgt ervoor dat eenzelfde beslissing anders kan uitpakken.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.
