Gunster nodigt je uit om de mogelijkheden te ontdekken in een probleem. 'OMDENKEN Het kaartspel' richt zich niet op het oplossen van het probleem, maar laat je er op een andere manier tegenaan kijken en mee omgaan. Gunster zegt hier zelf over: 'De kerngedachte van omdenken is dat je 'ja' zegt tegen de werkelijkheid, dat je stopt je te verzetten tegen problemen, maar de dingen accepteert zoals ze zijn. Hoe moeilijk dat soms ook is. Dat doe je door eerst het probleem tot feiten te deconstrueren en daarna op basis van de feiten een nieuwe mogelijkheid te construeren.' OMDENKEN heeft iets weg van intervisie: er is een probleeminbrenger, een gespreksleider en deelnemers die om beurten een vraag stellen. Het verschil met intervisie is dat het spel, als eerder gezegd, niet als doel heeft om problemen op te lossen of het vergroten van deskundigheid, zoals bij intervisie wel het geval is. Het spel zit in een mooie en stevige doos en bestaat uit een beknopte handleiding, ruim 80 omdenk-kaarten verdeeld over 15 verschillende omdenkstrategieën, ruim 10 zogenoemde labkaarten waarmee de spelleider een groepsopdracht kan geven en een grote 'omdenkkaart' De handleiding die je bij het spel krijgt is kort en bondig, waardoor je het spel snel kunt spelen. Aan de hand van een vijfstappenplan kun je het spel direct spelen. Wil je iets meer achtergrondinformatie, dan biedt de verdere uitleg wat meer informatie. Het spel start met het aanwijzen van een spelleider. Vervolgens vertelt de probleemhebber het probleem. De vragenstellers, die elk zes kaarten krijgen met daarop vragen uit de verschillende categorieën, stellen om beurten een vraag. Ook de probleemhebber krijgt zes kaarten met vragen, die hij zichzelf mag stellen wanneer hij aan de beurt is. Wanneer één van de deelnemers, ook de probleemhebber zelf, denkt te weten hoe het probleem kan worden omgedacht, mag er op de grote omdenkkaart geslagen worden. Als de probleemhebber van mening is dat zijn probleem is omgedacht is de ronde klaar. Gunster adviseert om het tempo er goed in te houden, niet te lang over de antwoorden na te denken en het spel intuïtief te spelen. Ik heb het spel gebruikt tijdens een communicatietraining, waarbij ik de deelnemers vooraf een aantal problemen had laten bedenken die zij ervaren tijdens het uitoefenen van hun werk. Het probleem dat een van de probleemhebbers inbracht is dat ze het moeilijk vindt dat klanten haar discrimineren door haar aan te spreken op haar naam en / of huidskleur. Ze weet niet hoe ze hier mee om moet gaan en het blokkeert haar tijdens de gesprekken met de klant. Ondanks de zwaarte van het probleem, bleef het vragen stellen en beantwoorden luchtig. Op een speelse manier en regelmatig met een lach werd het probleem uitgeplozen. De probleemhebber kreeg vragen te beantwoorden als 'wat raak je kwijt als je het probleem niet meer hebt?', 'wat als je het probleem bewust zou vergroten?' en 'wat zou er gebeuren als jij doet wat de ander doet?' 'OMDENKEN Het kaartspel' is een interessant spel om (onbewust) ingesleten denkpatronen bloot te leggen en de zaken eens van de andere kant te bekijken. Doordat de vragen staan voorgedrukt en dus niet zelf bedacht hoeven te worden door de deelnemers is het veilig. De vraag die je stelt is je immers 'ingefluisterd'. Daarnaast is er voldoende ruimte voor diepgang, daar de vraag je geen andere keuze laat om jezelf een spiegel voor te houden. Wellicht een leuke tip: als spelleider kun je tijdens de vragenronde de vragen noteren en deze achteraf aan de persoon meegeven of mailen. De probleemhebber kan alle vragen achteraf nog eens rustig doorlezen. Het spel kan zowel zakelijk gespeeld worden als met familie of vrienden. Heel wat uren spelplezier, nieuw verworven inzichten en goede gesprekken verzekerd!
Over Amber Zwartbol
Amber Zwartbol is onderwijskundige (bij een overheidsinstantie).
