De bril waardoor ik in mijn werk als assessment- en ontwikkelpyscholoog kijk is veelal persoonlijkheidspsychologisch, het spotlicht staat op de mens in al z’n facetten. In tweede instantie krijgen omgevingsinvloeden als organisatiecultuur en leiderschap de aandacht.
De rol van cultuur
De interactie tussen persoon en omgeving bepaalt gedrag: je kunt bijvoorbeeld een uitstekende manager zijn in een werkomgeving waarin je kan terugvallen op protocollen en afspraken. Maar je kunt gigantisch door het ijs zakken als je je werk moet doen in een sterk veranderende organisatie, waarin je niet kunt leunen op voorspelbaarheid en kaders. Om mij bewust te blijven van de invloed van de omgeving op menselijk gedrag ben ik altijd op zoek naar boeken die gaan over cultuur en de effecten ervan op mensen.
Vloerbedekking
Cultuurdingetje, hè van Maaike Thiecke is een uitstekend boek dat diepgaande inzichten biedt in de effecten en invloeden van organisatiecultuur op gedrag van mensen, teams en organisaties. Thiecke heeft het er niet alleen over dát cultuur weerbarstig is, en zoals zij dat zo treffend verwoordt: ‘zich chronisch kan nestelen in de bedrijfsvloerbedekking’. Ze laat ook concreet zien hoe dat toch zo komt. En, niet onbelangrijk, wat je eraan kan doen om het uit de vloerbedekking te halen én eruit te houden.
Koppeling tussen theorie en praktijk
Wat ik sterk aan dit boek vind is dat het een behoorlijke stapel klassiekers op toegankelijke wijze samenvat, zonder dit overigens zo expliciet te benoemen. Als je door je oogharen kijkt herken je ze waarschijnlijk wel. Thiecke koppelt theorie, methoden en onderbouwing aan de eigenaardigheden die ze dagelijks in haar werk als organisatieadviseur en trainer tegenkomt. Tussen de regels door lees ik organisatiecultuur-, proces- en structuurdeskundigen als Mintzberg, Stacey en Schein. Ik word er altijd wel blij van als praktijkvoorbeelden en theorie niet losstaan van elkaar en het lukt Thiecke goed om deze met elkaar te verbinden.
Ontzettend herkenbaar
Ik denk dat iedereen z’n eigen bedrijfscultuur wel in dit boek gaat herkennen en het als gids kan gebruiken voor hoe daar zelf mee om te gaan. Uiterst nuttig is wat mij betreft de opsomming van verschillende typen culturen en de omgang daarmee. De praktijkvoorbeelden zijn ontzettend herkenbaar, zowel voor de medewerkers als voor de organisatieadviseur die wil helpen de cultuur te ontwikkelen en veranderen. In die zin kun je het boek ook wel zien als zelfhulpboek: wat kun jij als medewerker zelf bijdragen aan een gewenste cultuur?
Verhalenverteller
Zeker ook schitterend is haar ‘in your face’ schrijfstijl. Thiecke is een prima verhalenverteller en houdt zo haar boek van begin tot eind interessant. Ze draait er niet omheen, is duidelijk én brengt moeilijke dingen op toegankelijke wijze naar haar publiek. Een aantal keren heb ik hartelijk moeten lachen om de voorbeelden die ze geeft, denk aan een saladecoach in het bedrijfsrestaurant van een van de organisaties die ze treffend beschrijft.
Suggestie
Als ik toch een punt van kritiek moet noemen is dat ze de typische individuele karakters van mensen meer in verband had mogen brengen met de weerbarstigheid van cultuur. Dus: een koppeling maken tussen persoonlijkheden, cultuur, hardnekkigheid en de mate waarin je de oude organisatiecultuur uit de vloerbedekking krijgt. Al is dit misschien iets voor een volgend boek.
Al met al heeft Thiecke met Cultuurdingetje hè een ijzersterk boek geschreven dat niet mag ontbreken in de collectie van zowel de organisatieadviseur, de medewerker als de leidinggevende.
Over Danny Mullenders
Danny Mullenders is assessmentpsycholoog, coach, auteur en spreker. Als expert op het gebied van organisatiepsychologie helpt hij mensen, teams en organisaties hun keuzeruimte te zien én benutten. Hij ontwikkelde zich tot een van Nederlands meestgelezen psychologen en coaches. Hij schreef de # 1 bestsellers Daarom doen ze dat en Laat je niet kiezen. Op dit moment schrijft hij aan zijn derde boek.
