Door de crisis wordt het steeds ingewikkelder om een bedrijf goed te leiden. Aan aanstaande CEO’s worden daarom steeds hogere eisen gesteld. Ondertussen maakt de vergrijzing dat de vijver waar recruiters uit kunnen vissen steeds kleiner wordt. En tot overmaat van ramp trekken economieën die anders dan wij wèl groeien, hard aan het schaarse Toptalent.
Die overweging was voor Ralf Knegtmans aanleiding om te beginnen aan het boek dat nu in de winkel ligt als Hoe word je CEO? Anders dan de titel zou kunnen doen vermoeden, is het dus bepaald geen Carrière maken voor dummies geworden. Eerst en vooral is het een degelijke beschouwing over het samenspel van competenties, persoonlijkheid, en drijfveren dat maakt of iemand geschikt is voor zo'n uitdagend functie - of niet.
Zelf is Ralf Knegtmans managing partner van het roemruchte executive search bureau De Vroedt & Thierry, waar hij veertien jaar geleden als headhunter kwam werken. Eerder schreef hij al Diversiteit als uitdaging en Toptalent (‘De 9 universele criteria’) dat een bescheiden bestseller werd.
Hoe word je CEO bestaat uit drie delen: een over de eigenschappen van de CEO, een over hoe CEO's worden geselecteerd, en een over wat een CEO in spe moet weten. De belangrijkste boodschap in dat eerste deel is dat het niet zozeer gaat om kunnen en willen, als wel om zijn.
Nieuwe CEO’s worden nog steeds uitgekozen op relatief eenvoudig meetbare factoren als opleiding en branche-ervaring. Toch blijkt uit onderzoek steeds weer dat iemands motivatie en vooral zijn of haar diepere drijfveren veel betere voorspellers zijn van geschiktheid en toekomstig succes. Die kunnen recruiters en raden van commissarissen in hun zak steken.
In het tweede deel, Hoe word je geselecteerd, richt Knegtmans zich al wat meer op de aanstaande CEO, met een bespreking van de selectietechnieken waarmee recruiters die drijfveren kunnen achterhalen. Zelf geeft hij de voorkeur aan de Thematic Apperception Test - zij het altijd in combinatie met andere instrumenten zoals een assessment center.
In het derde deel, Wat je als CEO moet weten, komen de hopefuls echt helemaal aan hun trekken. Tenminste.... als ze op de zeef van Knegtmans blijven liggen. Want als hij met zijn tips een ding duidelijk maakt, dan is het wel dat zo'n carrière lang niet voor iedereen is weggelegd.
Zo lang het alleen maar gaat om wat je kunt, wat je weet en welke diploma's je hebt, is het allemaal nog wel bij te benen. Zodra het gaat om je persoonlijkheid, je motivatie en je drijfveren wordt het een stuk lastiger.
Eigenlijk zou iedereen die wel eens droomt van een plekje aan het hoofd van de bestuurstafel vandaag nog het laatste hoofdstuk van Hoe word ik CEO? moeten lezen. Dat heet CEO worden is geen doel op zich, en bevat in de feite de boodschap dat het voor heel veel mensen een heel goed idee is om juist géén CEO te willen worden.
‘Uiteindelijk is het van belang om als talent met ambitie beter en dieper inzicht in jezelf te verkrijgen,’ besluit Knegtmans zijn boek. ‘Niet alleen voor wat betreft je competenties, maar vooral ook in wie je bent en wat je drijft. Al is het maar omdat binnen een corporate context voorlopig nog geldt dat je wordt aangenomen op basis van wat je kunt, en ontslagen om wie je bent.’
Het lezen en overdenken waard dus, dat Hoe word ik CEO? Niet alleen voor recruiters en commissarissen, maar vooral ook voor iedereen die zelf naar de bovenste sport van de ladder wil.
Over Pierre Spaninks
Pierre Spaninks (Eindhoven, 1955) was tot zijn pensionering in 2021 zelfstandig professional in journalistiek en communicatie. Hij kreeg landelijk bekendheid als ZZP-expert. Voordien had hij gewerkt in het hoger onderwijs en de consultancy. Hij studeerde Tekstwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en volgde op Harvard het Senior Manager in Government Program. Tegenwoordig legt hij zich toe op de Egyptologie.