Waar Ali B brak met zijn oude, slechte gewoontes die hem niet verder hielpen, om zo een succes te kunnen worden in de muziekindustrie, dienen bedrijven volgens het boek ‘Talent Centraal' door Karin Manuel eveneens te breken met de verouderde aanpak van een functiehuis.
Waar is Ali Bouali?
Als je denkt dat ‘Talent Centraal' geschreven is door Ali B, dan heb je het mooi mis. Met de kleine letters, vele referenties naar de literatuurlijst en weinige plaatjes wordt meteen duidelijk dat ‘Talent Centraal' geschreven is door Karin Manuel. Zo vlot als Ali B rapt, zo langzaam heb ik me door de wetenschappelijke tekst heen moeten worstelen. ‘Talent Centraal' is dan ook overduidelijk een onderzoeksverslag van Karin. Waar is Ali B gebleven?
Deze boekrecensie moest ik anders aan gaan pakken. Wat ik eigenlijk zelden doe, deed ik nu wel. Ik begon aan het eind van het boek: door de verantwoording en het dankwoord van de auteur als eerste te lezen. Zo begreep ik een stuk beter hoe dit boek tot stand is gekomen en in welke context ik de eerste hoofdstukken moest plaatsen. Een eerste ontmoeting met Ali B krijgen bleek voor Karin bijvoorbeeld een grote uitdaging. Ik kreeg hierdoor meer sympathie voor de schrijfster Karin Manuel.
Op onderzoek naar talent
Het boek is het resultaat van een praktijkgericht onderzoek van Karin Manuel gericht op talentontwikkeling uitgevoerd in de muziekindustrie. Ali B staat centraal in haar onderzoek. Ali is een erkend muziektalent in Nederland. Daarnaast zet hij als coach muzikale talenten succesvol in de markt, terwijl de critici aanvankelijk dachten dat hij dit niet kon. Dit toont aan dat talent uit een onverwachte hoek kan komen.
De 3 centrale vragen in het onderzoek van Karin zijn:
1. Hoe ontdek je talent?
2. Hoe ontwikkel je talent?
3. Hoe stel je talent centraal in een werkomgeving?
Om deze vragen te beantwoorden heeft Karin Ali B meerdere malen geïnterviewd. Ik vond het wel jammer dat Ali B zelf niet meegeschreven heeft aan dit boek. De cover deed anders suggereren.
De uitgeschreven gedeeltes uit echte interviews maken het boek makkelijker om te lezen.
Karin wisselt hiermee de onpersoonlijke wetenschappelijke teksten af met de persoonlijke verhalen van Ali.
Van straatschoffie naar beeldbuistalent
Als kind uit een achterstandswijk in Amsterdam ontpopt Ali zich als drugsdealer en gokverslaafde. Niet bepaald een plek en situatie om talent te vinden en ontwikkelen. Máár...Ali blijkt een groot talent te hebben voor taal en grapjes maken. De omgeving biedt hem echter te weinig voedingsbodem om zijn talent te laten ontplooien.
Na een grote misstap bezint Ali zich een tijd in Marokko op zijn leven. Daar kreeg hij het inzicht om andere keuzes te gaan maken in zijn leven. Wanneer hij terugkomt in Nederland, stort hij zich op het rappen. En zo ontmoet hij in 2004 Marco Borsato die hem een plek op het podium geeft en zíjn talent dus ziet!
De gevangenis van het functiehuis
Ik kwam erachter dat het boek overeenkwam met de situatie waarin ik zelf op dat moment zat. Ik heb een talent, maar in de huidige omgeving waarin ik werk, blijkt er geen ruimte om mijn talent te kunnen ontwikkelen. Ik wil ook wel in zo'n bedrijf werken zoals Karin noemt in haar boek, waarin je als medewerker als een talent wordt gezien. Een baan waarin je de ruimte krijgt om te groeien en nog beter te worden. Waar het werk dan als vanzelf met je meegroeit. Je staat nooit stil. Já, dacht ik... dat past bij mij.
‘Talent Centraal' heeft mij anders doen denken over het bedrijf waar ik zelf werk. Het voelt me ineens benauwd aan. Het traditionele functiehuis met zijn vastomlijnde functiebeschrijvingen en functioneringsgesprekken is best ouderwets. Dit functiehuis is gericht op prestaties en tekortkomingen. De functies zijn strak gekaderd en gericht op vaste competenties. Het is statisch en star. Personeel voelt zich vaak niet gewaardeerd. Er heerst een top-down benadering in plaats van een bottom-up benadering. Dit zorgt volgens Karin voor onvrede onder medewerkers en geen zin om naar het werk te gaan.
Transitie naar een rollenraamwerk nodig
Het moet nu anders. Zeker in deze tijd van snelle veranderingen, moeten bedrijven vlot mee kunnen bewegen en innovatief zijn. Talentgericht werken binnen bedrijven is hiervoor de oplossing die Karin schetst. Talentgericht werken is wat mij betreft inderdaad veel hoopvoller en positiever voor medewerkers dan de traditionele manier van werken. Een cultuuromslag lijkt mij nodig, nu ik dit boek gelezen heb ben ik daarvan ook overtuigd.
Hoe ziet het talentgericht werken er dan uit?
Om talentgericht te werken is het nodig om een nieuwe manier van werk organiseren te omarmen:
- Het traditionele functiehuis wordt het rollenraamwerk. De vastomlijnde functie en het functieprofiel maakt plaats voor rollen en rolbeschrijvingen.
- De medewerker pakt meerdere rollen binnen het bedrijf op en wisselt van rol wanneer het werk er om vraagt. De medewerker wordt een soort ondernemer in het bedrijf waarin hij de regie neemt over zijn baan. Dit geeft veel meer verantwoordelijkheidsgevoel en zelfvertrouwen.
- Waardering en vertrouwen voor wat de medewerker kan en met zich meebrengt wordt de basishouding. Er heerst een cultuur van leren en groeien, creativiteit en zelf-organiserend werken.
- De sollicitatiebrief en het CV bijvoorbeeld worden vervangen door de videopitch en het talentenpaspoort. Het functioneringsgesprek (wie heeft daar nou zin in?) wordt vervangen door het talentgesprek (nou daar zou ik wel zin in hebben!).
Hoewel ik haar aanbevelingen begrijp, ben ik echter benieuwd hoeveel bedrijven al talentgericht werken. Karin Manuel heeft er na dit onderzoek haar werk van gemaakt om bedrijven te helpen talentgericht werken te implementeren. Het is mij na het lezen van ‘Talent Centraal' niet duidelijk of zij hier succesvol in is geworden om bedrijven te helpen talent centraal te stellen of om die transitie te maken. Referenties van bedrijven die zijn overgestapt van een functiehuis naar een rollenraamwerk vind je niet in dit boek.
Pak je eigen podium
Talent Centraal heeft me geïnspireerd om op een verbeterde manier met werk om te gaan. Ik wil nu zelf veel meer ingezet worden op mijn sterktes en drijfveren. Ik wil nu dat mijn talenten benut gaan worden, in plaats van ingeperkt door vaste werkstructuren. Ik wil de ruimte hebben om mijn werk interessesant en uitdagend te maken, en kansen krijgen om mijzelf nog meer te ontplooien. Onlangs heb ik zelfs mijn eerste echte videopitch gemaakt! Zoiets heb ik nog nooit eerder gedaan of gedacht, en het idee om een videopitch te maken is echt door dit boek van Karin Manuel gekomen.
Wat je kunt leren van Ali B is om altijd je talenten te benutten en ze te laten groeien door je in de juiste omgeving te plaatsen. Ben je zelf geen raptalent maar een ‘gewone' medewerker? Geen punt! Juist dan kun jij ook je eigen spreekwoordelijk podium gaan pakken waarin jouw talent centraal staat. En ik denk dat Karin dankzij Ali B wetenschappelijk heeft kunnen aantonen dat binnen ‘reguliere' bedrijven ook podia voor talentontwikkeling opgezet dienen te worden.
Over Jorien Dullemeijer
Jorien Dullemeijer is oplossingsgericht wandelcoach. Zij richt zich met name op studenten en young professionals die vastlopen in alle keuzes die zij moeten maken voor de toekomst én tegelijkertijd overal aan mee willen doen.