trefwoord
Interventie: het doelgericht doorbreken van patronen
Een interventie is een bewuste en doelgerichte handeling om verandering teweeg te brengen. Of het nu gaat om het doorbreken van vastgelopen processen in een organisatie, het ondersteunen van leerprocessen of het faciliteren van complexe verandertrajecten - interventies zijn essentiële gereedschappen voor iedere professional die met mensen en organisaties werkt. Deze pagina biedt een overzicht van belangrijke inzichten, methoden en boeken over de kunst van het interveniëren.
Wat is een interventie?
Een interventie is in essentie een bewuste ingreep die als doel heeft beweging te creëren waar stilstand heerst, of richting te geven waar verwarring bestaat. Het gaat om een proces van één of meerdere gerichte handelingen om een fundamentele verandering of doorbraak te realiseren - of dit nu op individueel, groeps-, organisatie- of systeemniveau is. De effectiviteit van een interventie hangt sterk af van zowel de gekozen methode als de context waarin deze wordt toegepast.
Aniek Janssen
Boris Pulskens
Johan Hageman
Lian Bongers
Tess Barendrecht
De Transitiegids
Een praktische verzameling van 40 verschillende interventies die kunnen worden ingezet bij transitieopgaven is te vinden in 'De Transitiegids'. De auteurs delen de interventies in drie intuïtieve categorieën (Hoofd, Hart, Handen) die helpen bij het kiezen van de juiste aanpak voor elke situatie.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
De kunst van doelgericht interveniëren
Effectief interveniëren is een kunst die vraagt om een combinatie van theoretische kennis, praktische vaardigheden en persoonlijke reflectie. Het vraagt van de interventionist om zowel te kijken naar wat er op het niveau van de 'bovenstroom' (zichtbare processen en structuren) gebeurt, als naar wat er speelt in de 'onderstroom' (onzichtbare emoties, overtuigingen en relaties).
Barbara van Kesteren
Hanneke Laarakker
Willem de Wijs
De kunst van het interveniëren
In 'De kunst van het interveniëren' ontvouwen de auteurs hoe je organisaties kunt begrijpen en er positief aan kunt bijdragen door bewuste interventies. Het boek behandelt zowel de theoretische grondslagen als praktische werkvormen, en daagt de lezer uit te reflecteren op eigen aannames en overtuigingen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
De kunst van het interveniëren
Hanneke Laarakker
In het artikel 'De kunst van het interveniëren' deelt Hanneke Laarakker een krachtig praktijkvoorbeeld van hoe een gerichte interventie een vastgelopen situatie rond een gezin met meerdere hulpverleners wist te doorbreken. Het artikel laat zien hoe de interventiekundige benadering zich richt op patronen zichtbaar maken en ruimte creëren voor nieuwe perspectieven.
Auteurs die schrijven over 'interventie'
Interventies bij organisatieverandering
Bij organisatieveranderingen zijn interventies vaak nodig om vastgelopen processen weer in beweging te krijgen. Soms is het nodig om circulaire patronen te doorbreken waarin organisaties en hun medewerkers gevangen zitten. Een succesvolle interventie in dit domein vraagt om inzicht in zowel veranderkundige principes als menselijk gedrag.
SPOTLIGHT: Arend Ardon
Arend Ardon is een toonaangevende autoriteit op het gebied van organisatieverandering en leiderschap. Als sociaal psycholoog en bedrijfskundige richt hij zich in zijn werk op het doorbreken van circulaire patronen die verandering blokkeren. Zijn praktische doe-het-zelfinterventies helpen managers om vastgelopen veranderprocessen weer vlot te trekken.
Meer over Arend Ardon
Arend Ardon
Doorbreek de cirkel!
In zijn klassieker 'Doorbreek de cirkel!' presenteert Ardon krachtige doe-het-zelfinterventies die managers kunnen toepassen om vastgelopen veranderprocessen weer in beweging te krijgen. Hij laat zien hoe circulaire patronen ontstaan en biedt praktische handvatten om deze te doorbreken en echte verandering te realiseren.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
'Als managers doelstellingen formuleren maar niet tegelijkertijd ook de (eigen) gedragspatronen veranderen die voorheen de problemen bestendigden, dan is de kans op succesvolle verandering klein.' - Arend Ardon in 'Doorbreek de cirkel!'
Uit: Doorbreek de cirkel!
Verschillende perspectieven op interventies
Er bestaan verschillende benaderingen van wat interventies zijn en hoe ze ingezet kunnen worden. Deze perspectieven vullen elkaar aan en bieden een rijk beeld van de mogelijkheden die interventiekundigen tot hun beschikking hebben.
Jaap Boonstra - Afscheid van het vermaledijde woord interventie!
Jaap Boonstra
In zijn artikel 'Afscheid van het vermaledijde woord interventie!' stelt Jaap Boonstra een andere benadering voor. Hij pleit voor het gebruik van termen als 'spelvormen', 'behulpzame activiteiten' en 'ondersteunende acties' in plaats van 'interventie' om de gelijkwaardigheid binnen veranderprocessen te benadrukken.
De rol van conflict in interventies
Een verrassend perspectief op interventies komt van professionals die conflict niet zien als probleem, maar als potentiële bron van vernieuwing. Door verschillen niet toe te dekken maar juist productief te maken, kunnen interventies leiden tot nieuwe inzichten en doorbraken.
Shirine Moerkerken: ‘Conflict is een werkwoord’
Pierre Spaninks
Interventiekundige Shirine Moerkerken verkent in het interview 'Conflict is een werkwoord' hoe bewust gecreëerde functionele conflicten kunnen leiden tot verandering. Ze maakt onderscheid tussen disfunctioneel conflict (met spanning en verwijdering) en functioneel conflict op basis van 'samen verschillen', waardoor nieuwe perspectieven ontstaan.
Shirine Moerkerken
Hoe ik verander
In 'Hoe ik verander' verkent Shirine Moerkerken het interveniëren vanuit sociaal constructivistisch perspectief. Ze laat zien hoe verandering niet gaat om het opdringen van nieuwe werkelijkheidsbeelden, maar om het samen opnieuw onderhandelen over wat men beschouwt als waar, waardoor nieuwe handelingsmogelijkheden ontstaan.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Praktische interventiemodellen en -technieken
Voor professionals die interventies willen toepassen in hun dagelijkse praktijk, zijn er talloze modellen, technieken en oefeningen beschikbaar. Deze variëren van eenvoudige gesprekstechnieken tot complexe groepsdynamische interventies.
Aniek Janssen
Milou Engelaer
Arianne Kloosterman
Babette Richter
Het Groot Interventieboek
Het 'Groot Interventieboek' is een uitgebreide verzameling van 99 interventies voor adviseurs, managers en projectleiders. De interventies worden systematisch ingedeeld naar doel, complexiteit en toepassing, waardoor het een onmisbaar praktisch naslagwerk is voor iedereen die verandering wil faciliteren.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Het Groot Interventieboek - 'Hoort thuis op de werktafel'
Rudy Kor
De recensie van 'Het Groot Interventieboek' beschrijft hoe het boek dient als onmisbaar praktisch naslagwerk voor veranderaars. Met 99 interventies geordend naar complexiteit en focus (bovenstroom/onderstroom) biedt het een systematische aanpak voor het verbreden van het interventierepertoire van professionals.
Systemische interventies
Een specifieke categorie interventies richt zich op de systemische verbindingen binnen en tussen organisaties. Deze benadering kijkt verder dan het individuele niveau en richt zich op de onderliggende patronen en dynamieken.
Siebke Kaat
Systemisch Adviseren in de praktijk
In 'Systemisch Adviseren in de praktijk' biedt Siebke Kaat vijftig kaarten als interventie-instrument om gesprekken in organisaties, teams en netwerken naar de systemische laag te brengen. Hiermee kunnen diepere patronen en verbindingen zichtbaar worden die vaak onder de oppervlakte blijven.
Spel bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
SPOTLIGHT: Marieke van Voorn
Marieke van Voorn is een vooraanstaand expert op het gebied van organisatieverandering met een systemische benadering. Als organisatiesocioloog en systemisch veranderkundige begeleidt ze veranderprocessen waarbij ze de energie, veerkracht en lenigheid van organisaties centraal stelt.
Meer over Marieke van Voorn
Marieke van Voorn
Heel de samenleving
In 'Heel de samenleving' presenteert Marieke van Voorn zeven specifieke interventies voor vitaal bestuur van organisaties. Ze verbindt systemische principes met praktische toepassingen die helpen om hardnekkige organisatiepatronen te doorbreken en vernieuwing te stimuleren.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Interventies voor specifieke domeinen
Naast algemene interventietechnieken zijn er ook gespecialiseerde interventies voor specifieke contexten of doelgroepen. Deze richten zich op de unieke uitdagingen binnen bepaalde werkgebieden.
Marck Oostra
Paul Devilee
Theaterinterventies
Het boek 'Theaterinterventies' van Marck Oostra en Paul Devilee laat zien hoe theatrale werkvormen effectief ingezet kunnen worden bij verandertrajecten in organisaties. Het biedt een verfrissende benadering die emoties en onbewuste patronen zichtbaar kan maken waar traditionele methoden tekort schieten.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Anneke Smits
Tom Braams
Dyslectische kinderen leren lezen
In 'Dyslectische kinderen leren lezen' beschrijven Anneke Smits en Tom Braams diverse gerichte interventieprogramma's zoals Connect en RALFI. Deze programma's tonen hoe doelgerichte interventies in het onderwijs concrete problemen kunnen aanpakken en zo het leren kunnen bevorderen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Leren interveniëren in de praktijk
De vaardigheid om effectief te interveniëren ontwikkelt zich door een combinatie van theoretische kennis en praktijkervaring. Voor beginnende en ervaren interventionisten is het belangrijk om constant te reflecteren op de effecten van hun interventies.
Maakkracht
Uit 'Maakkracht' leren we dat kleine interventies van gedreven makers tot systemische verandering kunnen leiden. De vijf stappen in het boek laten zien dat interventies niet altijd groots en meeslepend hoeven te zijn - soms kan een doelgerichte, bescheiden ingreep op het juiste moment al grote impact hebben.
De toekomst van interventiekunde
Het vakgebied van de interventiekunde blijft zich ontwikkelen. Nieuwe inzichten uit de psychologie, organisatiekunde en systeemtheorie verrijken voortdurend het repertoire aan interventietechnieken. Ook digitale technologieën openen nieuwe mogelijkheden voor zowel fysieke als online interventies.
SPOTLIGHT: Steven ten Have
Steven ten Have is een toonaangevende stem op het gebied van strategie en verandering. Als hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam en organisatieadviseur combineert hij wetenschappelijke inzichten met praktische toepassingen. Zijn werk biedt een gedegen fundament voor effectieve interventies in organisatieverandering.
Meer over Steven ten Have
Steven ten Have
Wouter ten Have
Het Boek Verandering
In 'Het Boek Verandering' plaatsen Steven en Wouter ten Have interveniëren als een van de hoofdfasen in veranderprocessen. Ze bieden een gestructureerd raamwerk dat helpt bij het systematisch plannen en uitvoeren van interventies, met bijzondere aandacht voor de benodigde condities voor succesvolle verandering.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Conclusie: De blijvende waarde van gerichte interventies
Of we nu spreken van interventies, spelvormen of behulpzame activiteiten - het doelgericht en bewust handelen om verandering of beweging te creëren blijft een essentiële vaardigheid voor professionals in uiteenlopende domeinen. De rijkdom aan beschikbare methoden en perspectieven stelt ons in staat om voor elke situatie de meest passende aanpak te kiezen.
De kunst van het interveniëren vraagt om een combinatie van kennis, ervaring, sensitiviteit en durf. Het vraagt om de bereidheid om soms 'prudent geweld' toe te passen om vastgeroeste patronen te doorbreken, maar altijd met respect voor de mensen en systemen waarmee we werken. Met de juiste interventies kunnen we bijdragen aan betekenisvolle veranderingen - of het nu gaat om individuele ontwikkeling, teamdynamiek of grootschalige organisatieverandering.