trefwoord
Leerstijlen: de verschillende manieren waarop we leren
Iedereen leert op zijn eigen manier. Sommigen leren door te doen, anderen door te observeren of theoretisch te analyseren. Deze verschillende benaderingen worden leerstijlen genoemd. Ze geven inzicht in hoe mensen informatie opnemen, verwerken en toepassen. In dit artikel behandelen we de belangrijkste theorieën over leerstijlen, hoe je je eigen leerstijl kunt herkennen, en hoe je deze kennis kunt inzetten voor effectiever leren en werken.
De leerstijltheorie van Kolb: de basis
De meest bekende theorie over leerstijlen is die van David Kolb. Hij beschrijft leren als een cyclisch proces waarin vier fasen te onderscheiden zijn: concreet ervaren, observeren en reflecteren, abstracte begripsvorming en actief experimenteren. Op basis van deze leercyclus onderscheidt Kolb vier leerstijlen.
Jeroen Hendriksen
Cirkelen rond Kolb
In 'Cirkelen rond Kolb' duikt Jeroen Hendriksen diep in de leerstijlentheorie van Kolb. Hij corrigeert misverstanden die in de praktijk zijn ontstaan en maakt de theorie praktisch toepasbaar. Het boek biedt een helder overzicht van hoe de vier leerstijlen zich tot elkaar verhouden en hoe je deze kennis kunt gebruiken bij coaching en begeleiding.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Volgens Kolb's theorie hebben mensen vaak een voorkeur voor één of twee van de vier leerstijlen:
- Doener (activist): leert door te doen en ervaringen op te doen
- Bezinner (reflector): leert door te observeren en te reflecteren
- Denker (theoreticus): leert door te analyseren en theorieën te vormen
- Beslisser (pragmaticus): leert door theorieën praktisch toe te passen
Het inzicht in je eigen leerstijl kan je helpen effectiever te leren en beter om te gaan met veranderingen.
SPOTLIGHT: Marijke Lingsma
Marijke Lingsma wordt binnen het coachvak gezien als toonaangevend en inspirerend. Als oprichter van Coach Boulevard heeft zij de leerstijlentheorie praktisch toepasbaar gemaakt voor coaches en trainers. Haar benadering van leerstijlen binnen intervisie en coaching heeft veel professionals geholpen hun begeleidingswerk te verdiepen.
Meer over Marijke Lingsma
Marijke Lingsma
Ger van Doorn
Intervisiecoaching
In 'Intervisiecoaching' laten Marijke Lingsma en Ger van Doorn zien hoe leerstijlen van Kolb in intervisiegroepen een rol spelen. Ze bieden praktische handvatten om leerstijlen te herkennen en daarop in te spelen tijdens het coachen van groepen. Het boek helpt begeleiders om rekening te houden met de verschillende manieren waarop deelnemers informatie verwerken.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Auteurs die schrijven over 'leerstijlen'
Leerstijlen in de praktijk: training en coaching
Voor trainers en coaches is kennis van leerstijlen essentieel. Door rekening te houden met verschillende leerstijlen kunnen zij hun begeleiding effectiever maken en aansluiten bij de diverse behoeften van deelnemers.
Persoonsgericht en waarderend trainen - 7V’s voor inspiratie en houvast
Wiepke de Heij
In het artikel 'Persoonsgericht en waarderend trainen' wordt benadrukt dat mensen verschillend leren, elk op hun eigen unieke wijze. Door rekening te houden met deze verschillen kun je als trainer een rijke en inclusieve leeromgeving creëren. Het artikel biedt praktische handvatten om diversiteit in leren te faciliteren.
Silvia Blankestijn
Trainen met hart en ziel
Silvia Blankestijn laat in 'Trainen met hart en ziel' zien hoe belangrijk het is om werkvormen af te stemmen op verschillende leerstijlen. Ze beschrijft hoe trainers hun trainingen effectiever kunnen maken door rekening te houden met de voorkeuren van pragmatici, theoretici, observeerders en activisten.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Leerstijlen en verandering
Kennis van leerstijlen is niet alleen waardevol bij het overdragen van kennis, maar ook bij het begeleiden van veranderingsprocessen. De manier waarop mensen omgaan met verandering hangt vaak samen met hun leerstijl.
Tica Peeman
Heb lef, durf te veranderen
'Heb lef, durf te veranderen' van Tica Peeman is een klassieker op het gebied van verandermanagement. Peeman integreert Kolb's leerstijlentheorie als basis om te begrijpen hoe verschillende mensen omgaan met verandering. Het boek bevat een test om je eigen leerstijl te bepalen en laat zien hoe je deze kennis kunt gebruiken bij persoonlijke veranderingsprocessen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
"Je eigen leerstijl bepaalt niet alleen hoe je nieuwe informatie verwerkt, maar ook hoe je reageert op veranderingen in je omgeving. Door inzicht in je eigen leerstijl krijg je meer grip op je reacties en kun je bewuster kiezen hoe je met verandering omgaat."
Uit: Heb lef, durf te veranderen
Online leren en leerstijlen
In de huidige digitale wereld vindt steeds meer leren online plaats. Ook hier spelen leerstijlen een belangrijke rol. Hoe kun je online leeromgevingen zo inrichten dat ze aansluiten bij verschillende leerstijlen?
Karin van Kas
In 10 stappen coachen met online werkvormen
Karin van Kas beschrijft in 'In 10 stappen coachen met online werkvormen' hoe je rekening kunt houden met vier verschillende leerstijlen (activist, reflector, theoreticus, pragmaticus) bij het ontwerpen van online coaching. Ze biedt concrete werkvormen die aansluiten bij de verschillende manieren waarop mensen leren.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Mark Tigchelaar: ‘Lezen en onthouden zijn twee totaal verschillende dingen’
Hans van der Klis
In het interview 'Mark Tigchelaar: Lezen en onthouden zijn twee totaal verschillende dingen' benadrukt Tigchelaar dat effectief leren om verschillende vaardigheden vraagt. Hij stelt dat de UseClark-methode mensen helpt om informatie beter op te nemen en te verwerken, ongeacht hun leerstijl, door te focussen op de meest zuivere vorm van elke taak.
Leerstijlen in het onderwijs
In het onderwijs is kennis van leerstijlen van groot belang. Docenten kunnen hun onderwijs effectiever maken door rekening te houden met de verschillende manieren waarop studenten leren.
Ton Kallenberg
Gerard Baars
Linda van der Grijspaarde
Leren (en) doceren in het hoger onderwijs
In 'Leren (en) doceren in het hoger onderwijs' laten Gerard Baars, Linda van der Grijspaarde en Ton Kallenberg zien hoe docenten kunnen inspelen op de diverse leerstijlen van studenten. Het boek biedt praktische handvatten voor het ontwerpen van onderwijs dat aansluit bij verschillende manieren van leren.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
SPOTLIGHT: Saskia Schepers
Saskia Schepers is dé expert en spreker op het gebied van neurodiversiteit. Met haar achtergrond in HR en organisatiewetenschappen heeft ze een unieke visie ontwikkeld op hoe verschillende breinen informatie verwerken en leren. Als oprichter van Neurodiversiteit Netwerk Nederland pleit ze voor meer begrip voor diverse leervoorkeuren.
Meer over Saskia Schepers
Saskia Schepers
Als alle breinen leren
In 'Als alle breinen leren' erkent Saskia Schepers dat diverse leerstijlen samenhangen met verschillende breintypen. Ze pleit voor een inclusieve benadering van leren die rekening houdt met neurodiversiteit. Het boek biedt inzichten in hoe verschillende breinen informatie opnemen, verwerken en onthouden.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Kritiek op leerstijlen
Hoewel leerstijlen een nuttig concept zijn, is er ook kritiek op de theorieën. Sommige onderzoekers stellen dat er weinig wetenschappelijk bewijs is voor het bestaan van vaste leerstijlen. Bovendien kunnen mensen in verschillende situaties verschillende leerstijlen hanteren.
Adam Grant
Hidden Potential
In 'Hidden Potential' nuanceert Adam Grant het concept van leerstijlen. Hij stelt dat leerstijlen meer verbonden zijn aan onderwerpen dan aan personen. Volgens Grant kunnen mensen bij verschillende onderwerpen verschillende leerstijlen hanteren, en is het belangrijk om flexibel te zijn in je leeraanpak.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 11 werkdagen
In de leerstand - Hoe voortdurend blijven leren op het werk vanzelfsprekend wordt
Het artikel 'In de leerstand' bespreekt hoe mensen die voortdurend blijven leren minder moeite hebben met verandering. Het benadrukt dat niet zozeer de leerstijl, maar de 'leerstand' - het open staan voor nieuwe ervaringen - bepalend is voor het vermogen om met verandering om te gaan.
Leerstijlen in organisaties
In organisaties kan kennis van leerstijlen bijdragen aan effectievere samenwerking en professionele ontwikkeling. Door rekening te houden met verschillende leerstijlen kunnen teams beter functioneren en kan het leren in organisaties worden gestimuleerd.
Roel Grit
Menja Mollema-Reitsema
Nico van der Sijde
De complete professional
'De complete professional' van Menja Mollema-Reitsema, Nico van der Sijde en Roel Grit behandelt verschillende leerstijlen om studenten en professionals inzicht te geven in hun eigen leervoorkeuren en -strategieën. Het boek helpt bij het ontwikkelen van een professionele houding waarin continu leren centraal staat.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Professioneel reflecteren - Werkervaringen omzetten in beter handelen
Christa van Luijk
In 'Professioneel reflecteren' wordt belicht hoe reflectie op werkervaring essentieel is voor professionele ontwikkeling. Het artikel beschrijft hoe professionals door bewuste reflectie hun handelen kunnen verbeteren, ongeacht hun leerstijl. De auteurs benadrukken het belang van retrospectie en het leren van concrete ervaringen.
Praktische toepassingen van leerstijlen
Kennis van leerstijlen is pas waardevol als je deze kunt toepassen in de praktijk. Hieronder enkele praktische toepassingen voor verschillende contexten.
No-nonsense trainen
In 'No-nonsense trainen' leren we dat effectieve trainingen rekening houden met alle leerstijlen. Een goede training bevat elementen voor doeners (oefeningen), denkers (theoretische kaders), dromers (reflectiemomenten) en beslissers (praktische toepassingen). Door deze elementen te combineren bereik je alle deelnemers, ongeacht hun leerstijlvoorkeur.
Frits van Kempen
Coachen met actiemetaforen
Frits van Kempen laat in 'Coachen met actiemetaforen' zien hoe je met behulp van fysieke metaforen kunt inspelen op verschillende leerstijlen. Door concrete ervaringen te koppelen aan reflectie en abstractie worden alle aspecten van de leercirkel van Kolb doorlopen, wat het leerproces verdiept en verrijkt.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Reflectie werkvormen - ‘Waardevol hulpmiddel’
Sippy van Akker
In 'Reflectie werkvormen' worden verschillende manieren van reflecteren besproken, aansluitend bij diverse leerstijlen. Het artikel beschrijft hoe de leercirkel van Kolb in de praktijk kan worden toegepast met behulp van specifieke werkvormen, waardoor reflectie toegankelijker wordt voor verschillende typen leerders.
Zelf aan de slag met leerstijlen
Nu je meer weet over leerstijlen, kun je deze kennis toepassen op je eigen leerproces of in je werk als coach, trainer of docent. Hier zijn enkele stappen om mee te beginnen:
- Onderzoek je eigen leerstijlvoorkeur via een vragenlijst of reflectie
- Experimenteer met verschillende leerstrategieën
- Observeer in welke situaties je welke leerstijl het meest gebruikt
- Probeer bewust andere leerstijlen te ontwikkelen
- Stem je communicatie af op de leerstijl van anderen
Training 2.0
Uit 'Training 2.0' leren we dat de effectiviteit van leren toeneemt wanneer alle fasen van de leercyclus worden doorlopen. Begin met een concrete ervaring, reflecteer hierop, trek conclusies en experimenteer met nieuwe toepassingen. Door deze cyclus bewust te doorlopen, versterk je het leerproces, ongeacht je natuurlijke leerstijlvoorkeur.
Conclusie: diversiteit in leren omarmen
Leerstijlen bieden een waardevol raamwerk om de diversiteit in leren te begrijpen en te benutten. Of je nu trainer, coach, docent of lerende bent, kennis van leerstijlen kan je helpen effectiever te leren en anderen te begeleiden. Het gaat er niet om vast te houden aan één 'juiste' manier van leren, maar om de rijkdom van verschillende benaderingen te omarmen en flexibel in te zetten. Door rekening te houden met verschillende leerstijlen creëer je inclusieve leeromgevingen waarin iedereen tot zijn recht komt.
Uiteindelijk is het doel niet om mensen in hokjes te plaatsen, maar om iedereen te helpen het beste uit zichzelf te halen door aan te sluiten bij persoonlijke voorkeuren én het stimuleren van ontwikkeling in minder vertrouwde leerstrategieën. Zo wordt leren niet alleen effectiever, maar ook aangenamer en duurzamer.
