Dat klinkt als een flinke klus maar Laszlo benadrukt tijdens zijn boekpresentatie van De toekomst van werk, dat werk naast loonverschaffing ook betekenisvol en bevrijdend kan zijn. Voorbeelden hiervan zijn buiten Google te vinden in de vorm van zusters die schilderijen verplaatsten in de kamers van comapatiënten. Niet omdat dit was opgelegd, maar omdat het goed voelde dit te doen en ze op een minuscule manier toch verschil kunnen maken bij de patiënten.
De drie ingrediënten voor een bedrijf waar werknemers zich niet slechts als werkbijen voelen rondzoemen zijn een missie waar de medewerker zich in kan vinden, transparantie en de mogelijkheid je mening te geven. De missie van Google is alle informatie ter wereld te organiseren en universeel toegankelijk en bruikbaar te maken. Een missie waarbij ruimte is voor interpretatie op technisch vlak, op educatief vlak, holistisch vlak en vele anderen. Transparantie wordt verschaft door iedere werknemer inzicht te geven in de boeken en het algoritme van de zoekmachine. Alles binnen Google is open voor medewerkers. Daarnaast krijgt iedereen de kans vragen de stellen aan de CEO tijdens de wekelijkse employee meeting en nieuwe ideeën voor te leggen.
Naast het horen van wat iedereen in het bedrijf te zeggen heeft, krijgt ook iedereen 20% ‘speeltijd’. In die tijd kunnen medewerkers doen wat ze willen, van een rondje rennen tot werken aan een persoonlijk project tot een productidee tot uitvoering brengen. Innovatie en creativiteit krijgen de ruimte. De momenten voor creatieve vrijheid worden gecreëerd door middel van de extra tijd en random lunches met teamleden die elkaar niet kennen. Het blijft aan de medewerkers of ze deze faciliteiten gebruiken. Maar, zegt Laszlo, creativiteit is niet te sturen. Het idee dat deze tijd is vrijgemaakt is voor veel medewerkers al een groot pluspunt en gemiddeld wordt 10% van de beschikbare tijd daadwerkelijk gebruikt.
Zo op het eerste gezicht heeft Google het toch goed begrepen. Het klinkt als een kalm kabbelend riviertje dat rustig stroomt door een landschap van stress en overspannenheid. De realiteit is dat in Nederland alleen al ruim 400.000 mensen vanwege mentale problematiek niet kunnen werken. Kritische noot van de moderator was dan ook hoe Google met dit gegeven omgaat en zijn werknemers behoed voor werkgerelateerde gezondheidsklachten.
Werk moet leuk zijn, verklaart Laszlo, en als werknemers betekenis halen uit hun werkzaamheden zullen deze klachten over het algemeen uitblijven. De verstrengeling van werk en privé leven door onze constante toegang en verbintenis met werk, collega’s en de wereld kunnen ook een blije medewerker gestresst maken. Daarom wordt er veel aandacht geschonken aan mindfulness en worden de mensen bij Google gestimuleerd stil te staan bij dingen waar ze dankbaar voor zijn. Een verandering in denken waar men zichtbaar profijt van heeft. Degenen die ondanks deze goede bedoelingen toch af gaan op overspannenheid worden met vakantie gestuurd.
‘The Complete work of William Shakespeare available for free.’
Deze tekst heeft Laszlo in zijn kantoor hangen als reminder dat kennis en cultuurgoed met de wereld gedeeld mogen worden. Laszlo heeft in zijn jonge jaren in een communistische samenleving gezien wat vrijheid betekent: een groep mensen die geloven in de vrijheid van meningsuiting en het delen van kennis. Zijn visie zet hij door in de bedrijfsvoering binnen Google en hij moedigt dan ook andere bedrijven aan in iedere branche dit ook te doen. Een praktische toeschouwer vroeg dan ook hoe organisaties de implementatie van een nieuw HR-beleid moeten aanpakken. De essentie is het opnieuw opzetten van talentacquisitie en vooral alle medewerkers betrekken in de veranderingen. En bovenal: ‘Laat je mensen vrij en je zult versteld staan.’
Wendy Reijnhoudt heeft een blog gericht op het inspireren van ambitieuze gelukszoekers: GoGetster.
Over Justin van Lopik
Justin van Lopik is werkzaam bij Managementboek en hoofdredacteur van Managementboek Magazine, platform voor business professionals.