Het eerste dat opvalt aan dit boek, na de typische schoolboekenkaft, is dat de eerste twee pagina's rammetjevol staan met aanbevelingen en positieve referenties van hoogleraren, HR professionals en bedrijfsconsultants. Door het boek heen wordt continu gerefereerd aan verschillende wetenschappelijke onderbouwingen van eerder onderzoek van de auteur en wetenschappelijke literatuur.
Achterin het boek wordt in het nawoord ook duidelijk dat Marcella Bremer niet zomaar een bedrijfsconsultant is met affiniteit met cultuur, maar dat zij in dit onderwerp verschillende prijzen en erkenningen op haar naam heeft staan. Zo staat ze in 2020 voor het 4e jaar op rij in de Global Guru lijst voor organisatiecultuur. Ook zonder bovenstaande voorkennis herken je in Marcella's - toch informele - schrijfstijl wel degelijk dat zij een zwaargewicht is in het onderwerp cultuur.
De inleiding van het boek geeft een mooie uiteenzetting wat de inhoud van dit boek toevoegt aan de al bestaande boeken over dit onderwerp. Het boek borduurt vooral door op het Concurrerende Waardenmodel van Cameron & Quinn. Na een snelle Google opdracht verklaart dat ook gelijk de lay-out van de in eerst instantie saai ogende kaft. Een slimme link voor de mensen met kennis over dit onderwerp.
Corona en cultuur
Het boek gaat niet over ‘mijn bedrijf in en na corona', maar maakt slim gebruik van de de inleiding en het laatste hoofdstuk om de brug te slaan naar de gevolgen van de crisis. Juist nu zijn we aan het veranderen. We digitaliseren, we gaan thuis werken en we communiceren op afstand. Dat heeft impact op hoe we met elkaar omgaan, ofwel impact op de bedrijfscultuur. Echter staat de materie uit dit boek op zichzelf en is het voor de crisis al meermaals bewezen. Het onderwerp cultuur is vaak lastig concreet te maken en zal vooral nu minder of geen prioriteit krijgen binnen bedrijven, terwijl we er allemaal mee bezig zijn, nu meer dan ooit. Stuur het nu dus bewust in de goede richting, om straks je bedrijf een extra kick te geven om uit de crisis te komen.
Opbouw van het boek
Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste tot en met het derde hoofdstuk zijn interessant voor iedere lezer die in eerste instantie meer wil weten over cultuur. Laagdrempelig, helder uitgelegd en wetenschappelijk onderbouwingd.
Het vierde en vijfde hoofdstuk gaan vervolgens diep in op de praktische inzet van specifiek het ‘Organizational Culture Assessment Instrument' van Kim Cameron in combinatie met het Concurrerende Waardenmodel van Robert Quinn. Vanaf hier wordt het boek een praktische handleiding waarom en hoe deze modellen jouw bedrijf op een hoger niveau kunnen tillen. Hoewel de stof hier wat droger wordt en specifiek op één methodiek in gaat, zou ik het zeker doorlezen tot ‘Intermezzo 3' waar prachtig verwoord staat hoe je het meest efficiënt kunt vergaderen binnen de verschillende cultuurvormen die worden omschreven in dit boek. Dit eindigt deel één van het boek.
Deel twee van het boek, hoofdstukken zes tot en met elf, zijn puur praktijkcasussen om te laten zien hoe de theorie uit dit boek in de praktijk succesvol is toegepast. Het zijn mooi omschreven casussen direct uit de praktijk. Tevens zijn de bedrijven en culturen in de voorbeelden dusdanig tegenstrijdig dat het duidelijk weergeeft dat iedere ‘soort' cultuur mogelijk is en ieder ‘soort' bedrijf deze methodiek kan oppakken. Dit gaat van een universiteitbibliotheek die moet leren digitaliseren, tot een casus waar vijf verschillende bedrijven moeten fuseren tot één bedrijf.
Tot slot deel drie. Hierin komt de auteur terug op het feit dat dit boek wordt uitgebracht tijdens de coronacrisis en waarom dat juist nu kansen biedt om de cultuur aan te pakken. De coronatijd lijkt de slechtste tijd om met cultuur bezig te zijn, maar de auteur legt in het laatste hoofdstuk helder uit waarom deze tijd juist extra aandacht voor cultuur vereist. Niet alleen wegens eenzame thuiswerkers, maar ook wegens de snelle spontane veranderingen die corona heeft opgeroepen. Hoe leid je die in goede banen, zodat je na corona nog steeds van de voordelen kan profiteren?
Conclusie
Zoals de titel suggereert is dit Cultuur doe je zelf! een praktische handleiding om concreet aan de slag te gaan met cultuur. De opbouw van de hoofdstukken zijn logisch en de informele, maar overtuigende schrijfstijl leest heel fijn. Het begint met kleine en makkelijk toepasbare tips, rolt uit naar actieve stappen waar bedrijfsmanagement achter moet staan en eindigt met de mogelijkheden die cultuurverandering in jouw bedrijf kunnen losmaken.
Over Antoine Drijdijk
Antoine Drijdijk is HR adviseur met specialisatie richting verloning en ziekteverzuim. Doordat het vakgebied continu in beweging is op het gebied van wetgeving, techniek en literatuur is hij altijd op zoek naar efficiënte en leuke manieren om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Hij is blogger bij Expand.nl, waar deze recensie ook verscheen.