Praktijkboek sociologie

Inleiding 9

1 Wat is sociologie? 17
1.1 Wat is sociologie? 17
1.2 Kritische wetenschap 17
1.3 Sociaal bewustzijn 21
1.4 Maatschappijvisies 27
1.5 Waardevrije wetenschap 31
1.6 Sociologie in de praktijk 32
1.7 Conclusies 35

2 Homo sociologicus 39
2.1 Kuddedieren 40
2.2 Homo sociologicus 41
2.3 De roltheorie 44
2.4 Socialisatie 57
2.5 Sociale controle 59
2.6 Individualisering van problemen 62
2.7 De zichzelf waarmakende voorspelling 63
2.8 Vooroordelen en stereotypen 65
2.9 Discriminatie 69
2.10 Conclusies 69

3 Groeperingen 73
3.1 Inleiding 73
3.2 Groeperingen 74
3.3 Referentiegroepen 78
3.4 Sociale identiteit 80
3.5 De Nederlandse identiteit 86
3.6 Relatieve deprivatie en comparatieve referentiegroeperingen 88
3.7 Netwerken 90
3.8 Samenwerkingsverbanden in de zorg 94
3.9 Conclusies 954 Cultuur 99

4 Cultuur
4.1 Inleiding 99
4.2 Wat is cultuur? 102
4.3 Andere culturen, subculturen en contraculturen 106
4.4 Cultuuroverdracht 111
4.5 Institutie 116
4.6 Bureaucratie 118
4.7 Ideologie 122
4.8 Organisatiecultuur 123
4.9 Cultuurverschillen 125
4.10 Multicultureel Nederland 130
4.11 Sociaal bewustzijn 132
4.12 Conclusies 134

5 Sociale ongelijkheid 137
5.1 Inleiding 137
5.2 Kasten, standen, klassen en sociale klassen 140
5.3 Sociale ongelijkheid 143
5.4 Effecten van sociale ongelijkheid 150
5.5 Zijn veranderingen mogelijk? 155
5.6 Sociale mobiliteit 159
5.7 Culturele mobiliteit 162
5.8 Discriminatie 164
5.9 Racisme 167
5.10 Sociale ongelijkheid op verschillende terreinen 169
5.11 Conclusies 184

6 Macht 187
6.1 Inleiding 187
6.2 Macht 190
6.3 Waarom willen mensen macht? 194
6.4 Macht en politiek 195
6.5 Machtsmiddelen en technieken 206
6.6 De (on)macht van de cliënt 215
6.7 Conclusies 225

7 Sociale veranderingen 229
7.1 Panta rhei 229
7.2 Oorzaken van sociale veranderingen 231
7.3 Beheersing van sociale verandering 232
7.4 Verschijningsvormen van sociale verandering 233
7.5 Gangmakers van sociale verandering 235
7.6 De wet van de remmende voorsprong 238
7.7 Sociale veranderingen in de laatste halve eeuw 239
7.8 Conclusies 267

8 Omkijken en vooruitzien 271

Literatuurlijst 279
Illustratieverantwoording 287
Register 289
Over de auteurs 293